Một Việt Nam mới từ hình ảnh nhà lãnh đạo

Ông Peterson tại phiên thảo luận tại Diễn đàn "Quan hệ Việt - Mỹ, con đường đi tới".

- Tổng thống Bush sẽ chào đón Thủ tướng Phan Văn Khải một cách nồng nhiệt tại Nhà Trắng. Bởi đó thực sự là một khoảnh khắc lịch sử. Chưa có nhà lãnh đạo thuộc cấp cao nhất của nước Việt Nam thống nhất đến thăm Tổng thống Mỹ tại Phòng Bầu dục.

Với tư cách là những đối tác bình đẳng, có thể họ sẽ bàn bạc về những vấn đề liên quan đến tương lai quan hệ hai nước. Tổng thống Bush sẽ tận dụng cơ hội này để chứng tỏ cam kết của phía Mỹ trong việc xây dựng quan hệ với VN. Tôi tin rằng đó sẽ là một cuộc gặp gỡ thân mật.

- Vậy theo ông, Thủ tướng Phan Văn Khải nên chuyển tải thông điệp gì tới công chúng và các nhà lãnh đạo Mỹ?

- Tôi nghĩ rằng về phía Tổng thống Bush, ông ấy sẽ cảm ơn Chính phủ VN và nhất là nhân dân VN vì những sự ủng hộ hợp tác trong thời gian qua, nhất là nỗ lực giúp chúng tôi tìm kiếm những người lính Mỹ đã mất tích trong chiến tranh.

Và chắc rằng Thủ tướng Khải sẽ cảm ơn người dân Mỹ đã ủng hộ tiến trình khôi phục quan hệ ngoại giao giữa hai nước cũng như đóng góp tích cực trong thời gian 10 năm qua để hai nước thực sự trở thành bạn bè, tạo dựng lòng tin cậy lẫn nhau và sự thẳng thắn. Cho dù hai bên vẫn còn nhiều khác biệt quan điểm thì lòng tin sẽ là cơ sở để chúng ta vượt qua.

Mặt khác, tôi có nói với Phó Thủ tướng Vũ Khoan rằng Thủ tướng Phan Văn Khải nên nói thẳng trong cuộc gặp với Tổng Thống Bush rằng sự ủng hộ của Mỹ đối với việc Việt Nam gia nhập WTO và việc kết thúc đàm phán song phương sẽ có lợi đối với Mỹ không kém gì đối với Việt Nam. Bởi việc Việt Nam gia nhập tổ chức này sẽ thúc đẩy đầu tư của Mỹ khi các cơ hội đầu tư được mở rộng ở cấp độ cao hơn nhiều. Không một nhà đầu tư nào dám bỏ một số tiền lớn vào Việt Nam một khi vấn đề WTO chưa được giải quyết xong.

- Ông cũng gợi ý  rằng Thủ tướng nên gặp ông Bush cha?

- Đúng vậy. Điều này rất có ý nghĩa. Chính ông Vũ Khoan đã gặp Tổng thống Bush cha khi ông sang Việt Nam. Chính Tổng thống Bush cha là người ủng hộ cho việc mở ra quan hệ với Việt Nam, cho nên việc sử dụng mối quan hệ với “Người cha” như một trung gian để mở ra những “cửa ngõ” trong cuộc tiếp xúc với Tổng Thống là rất quan trọng.

Xây dựng hình ảnh trước công chúng: cần sự đầu tư thoả đáng

- Ông đánh giá thế nào về cách xuất hiện trước công chúng của các nhà lãnh đạo Việt Nam?

- Tôi không nghĩ rằng họ đã có sự nỗ lực lớn, có sự đầu tư thoả đáng trong chuyện này.

Theo tôi được biết thì không nhà lãnh đạo Việt Nam nào đã trải qua khoá đào tạo về truyền thông, vì vậy họ chưa hiểu rõ nên xử sự như thế nào khi tiếp xúc với cánh báo viết như anh, rồi khi đứng trước camera truyền hình với những câu trả lời trực tiếp mà không hề có trợ lý bên cạnh.

Chẳng hạn, hình ảnh không mấy hồ hởi của họ có thể khiến cho hình ảnh đất nước trở nên kém thân thiện và buồn tẻ. Như vậy hình ảnh của Việt Nam tuy cũng tạm được nhưng rõ ràng là không tạo ra được sức hấp dẫn trong công chúng.

Họ phải cải thiện được hình ảnh của mình vì như vậy bên ngoài sẽ không chỉ nghĩ Việt Nam là một điểm du lịch mà còn là một đất nước mà giới lãnh đạo là những con người rất “thực”.

- Nếu được yêu cầu như một người bạn của Việt Nam, ông sẽ làm gì để giúp cải thiện chuyện này?

- Tôi có thể giúp họ ngay lập tức bằng cách giới thiệu một nhà tư vấn truyền thông sang đây cộng tác với Ngài Thủ tướng và các cộng sự của ông, các bộ trưởng, các nghị sĩ, và cả các quan chức Đảng nữa.

Mục đích là giúp cho các nhân vật trong cả bộ máy cảm thấy thoải mái hơn khi trả lời phỏng vấn, và biết cách thể hiện sự chủ động trong ứng xử với công luận. Nhưng theo tôi, trước hết phải có sự “bật đèn xanh”, để các quan chức chính quyền hiểu rằng họ trả lời công luận tức là phát ngôn cho chính quyền.

• Hoàng Ngọc - Việt Lâm (thực hiện) 

Bạn mong đợi gì từ chuyến đi của Thủ tướng Phan Văn Khải sang Mỹ?