Trồng thử nghiệm giống ngô mới.

(VietNamNet) - Sơ kết chương trình giống cây trồng, vật nuôi và cây lâm nghiệp giai đoạn 2000-2005, hôm nay (15/4), Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Huy Ngọ cho rằng, cần đánh giá một cách khách quan kết quả chương trình, sau 3 năm thực hiện. Hiện nay, vai trò của các DN, địa phương trong việc sản xuất giống chưa thể hiện rõ, đặc biệt là thu hút sự tham gia của nông dân.

Theo Thứ trưởng Bùi Bá Bổng, 3 năm qua, chương trình giống cây trồng, vật nuôi đã tuyển chọn, nhân hàng loạt giống tốt cho bà con. 30% trong số này được xác nhận là giống chất lượng tốt. Bộ NN-PTNT đã công nhận 226 giống, trong đó có 105 giống lúa, 22 giống ngô, 7 giống khoai lang, 7 giống khoai tây, 24 giống lạc, đậu đỗ, 17 giống quả, 23 giống cây công nghiệp (cao su, cà phê, bông...) và các giống cây khác. Toàn bộ diện tích trồng mới các loại cây công nghiệp trong 10 năm lại đây đều là giống mới.

Nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, người đã ký quyết định 225 về chương trình giống cây trồng, đánh giá, toàn bộ chương trình đã đem lại hiệu quả rõ rệt, nhất là trong việc lai tạo lúa, bông, ngô, keo, bò sữa, thịt lợn...

Song, Bộ trưởng Lê Huy Ngọ cho rằng, mặc dù chúng ta đã làm tốt công tác tìm kiếm, chọn tạo giống cho sản xuất, nhưng lại chưa xây dựng được một mạng lưới đưa giống xuống các cơ sở sản xuất, thay cho việc chuyển giao trực tiếp từ các viện nghiên cứu như trước. Tỉnh, địa phương, các DN và tư nhân là những hạt nhân quan trọng trong việc tiếp nhận, triển khai giống thương phẩm, cần có chính sách hỗ trợ cụ thể.  

Bên cạnh đó, do đây là lần đầu tiên các cơ sở được đầu tư một số vốn tương đối lớn, trong khi cán bộ KHKT lại chưa quen quản lý các dự án, nên không tránh khỏi sai sót khi triển khai. Việc đầu tư cho sản xuất giống còn dàn trải, trùng lắp, phân tán, vừa lãng phí, vừa không tạo được cú hích cho các địa phương.

Theo nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, Việt Nam cần tiếp tục tìm kiếm giống cây trồng, vật nuôi có lợi thế cạnh tranh; áp dụng công nghệ cao và mới vào sản xuất giống. ''Bây giờ, điều đáng lo là chúng ta phải đầu tư cho nghiên cứu cơ bản. Hiện nay, trình độ chuyên môn trong lai tạo giống của Việt Nam chưa bắt kịp trình độ thế giới. Do vậy, không nên coi nhập giống ngoại là khiếm khuyết, hay cự tuyệt nhập giống ngoại. Trong tình trạng hiện nay, chúng ta nên tập trung vào một số giống mũi nhọn để tạo sức bật ngay cho nông nghiệp'', ông Nguyễn Công Tạn nói. 

Ông Lê Hưng Quốc, Cục trưởng Cục Khuyến nông khuyến lâm (Bộ NN-PTNT), cho biết, giai đoạn hai của chương trình giống sẽ hoàn thành 45 dự án, với tổng kinh phí 500 tỷ đồng, nhằm hoàn thiện hệ thống sản xuất giống. Ông Quốc nhấn mạnh khâu giống lúa xuất khẩu. ''Chúng ta cần phấn đấu đạt 70-80% nhu cầu giống xác nhận cho chương trình 1 triệu ha lúa xuất khẩu. Phấn đấu đến 2010, cả nước sẽ có 1 triệu ha lúa lai, trong đó, lúa sản xuất trong nước khoảng 70-80%'', ông Quốc nói.

• Hà Yên