Hầu hết các KCN hiện đang hoạt động không hiệu quả

Cần áp dụng các mô hình khu công nghiệp (KCN) phù hợp hơn với sự phát triển kinh tế - xã hội. Đó là ý kiến chung của các tham luận được trình bày tại cuộc hội thảo về KCN được tổ chức mới đây.

Nhiều chuyên gia nhận xét, mô hình KCN đang được áp dụng ở tất cả các KCN Việt Nam hiện nay đã bộc lộ nhiều nhược điểm cần phải khắc phục. Đó là KCN với tất cả các loại hình công nghiệp, mà không thành lập KCN dành riêng cho các loại công nghiệp sạch hoặc ít ô nhiễm, KCN dành cho các loại công nghiệp ô nhiễm.

Có một thực tế là, trong giai đoạn quy hoạch KCN các nhà quy hoạch chỉ quan tâm đến vấn đề kỹ thuật mà không để ý đến môi trường nên các doanh nghiệp đầu tư vào phải chịu chi phí lớn cho việc xử lý môi trường. Do đó , với mô hình KCN sạch chỉ nên cho phép xây dựng những nhà máy áp dụng công nghệ hiện đại, có thể nằm trong thành phố.

Nghịch lý là ở chỗ, tỷ lệ diện tích đất được lấp đầy trong KCN bình quâ trên cả nước hiện nay mới chỉ đạt 50%, do đó hầu hết các KCN đều đã phải tiếp nhận tất cả các loại hình công nghiệp. Việc này dẫn đến một thực trạng là các nhà máy phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải cục bộ. Sự thiếu đồng nhất này gây nhiều khó khăn cho việc áp dụng những công nghệ trong trạm xử lý chung.

Theo các chuyên gia của Sở Khoa học - Công nghệ và Môi trường TP.HCM, hiện có rất nhiều mô hình KCN đang được áp dụng trên thế giới và Việt Nam. Trong đó, 2 mô hình được đề xuất áp dụng ở Việt Nam trong thời gian tới là KCN chuyên ngành và KCN sinh thái. KCN chuyên ngành chỉ cho phép xây dựng một loại hình công nghiệp, việc xử lý toàn bộ chất thải sẽ do trạm xử lý tập trung của KCN giải quyết, giúp doanh nghiệp giảm chi phí đầu tư và dễ thực hiện các chương trình sản xuất sạch hay áp dụng công nghệ sạch.

Mô hình KCN sinh thái là mô hình mang tính cộng sinh công nghiệp: các ngành công nghiệp được lựa chọn sao cho nhà máy này có thể tận dụng phế liệu của nhà máy kia làm nguyên liệu sản xuất cho mình. Với mô hình này, lượng chất thải trong KCN được giảm thiểu, môi trường được bảo vệ.

(Theo Đầu Tư)