"VietNamNet" - Giá xăng dầu tăng đang làm hàng loạt loại hàng hóa và dịch vụ "lấy cớ" tăng theo. Điều này liệu có ảnh hưởng đến chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8,5% mà Quốc hội đã đặt ra?

Sẽ thương thảo để mua lại dầu đã chế biến từ DN mua dầu thô của VN

Thứ trưởng Bộ Thương mại Phan Thế Ruệ.

Trả lời báo giới trong cuộc họp báo công bố tăng giá xăng dầu, Thứ trưởng Bộ Thương mại Phan Thế Ruệ cho biết, việc giám sát giá xăng cũng như các mặt hàng sẽ rất khó khăn.

- Thưa Thứ trưởng, thời gian tới Bộ Thương mại sẽ có chỉ đạo như thế nào để tránh tình trạng rối loạn thị trường xăng dầu?

- Thứ trưởng Bộ thương mại Phan Thế Ruệ: Việc thứ nhất, các đơn vị bán phải đảm bảo cho nhu cầu tiêu dùng của nguời dân thường xuyên, các công ty thành viên, các đại lý phải bán bình thường. Thứ hai, tổ chức kiểm kê trước và sau khi áp giá mới, đánh giá xem việc tổ chức định giá của các công ty như thế nào ở tất cả các vùng, miền.

- Mức giá mới có tháo gỡ khó khăn gì cho ngành xăng dầu trong lúc này không?

- Có, nhưng chưa thật đầy đủ. Vì có thể bù đắp chi phí được phần nào, nhưng 2 mặt hàng là Diezel và dầu hoả vẫn còn lỗ. Diezel hiện chiếm lớn đến 45-48% trong cơ cấu, còn xăng chiếm tới 25-27%. Sẽ tạm bớt những khó khăn cho DN xăng dầu, nhưng diễn biến giá xăng dầu đầu vào trong thời gian tới như thế nào còn chưa khẳng định được.

- Giá xăng dầu của Việt Nam hiện vẫn thấp hơn giá trong khu vực. Liệu tình trạng ''chảy máu'' xăng dầu có còn tiếp diễn...?

- Rất khó chống buôn lậu, nhưng có một thực tế khác là nếu ta tăng giá lên tới mức chống được buôn lậu thì sẽ tác động trực tiếp đến nền kinh tế, tăng trưởng kinh tế và đời sống sẽ bị ảnh hưởng.

Tuy nhiên, Bộ Thương mại sẽ có trách nhiệm phối hợp với Chủ tịch UBND tỉnh, thành kiểm tra phát hiện và xử lý các hiện tượng đầu cơ găm hàng, giám sát chất lượng xăng dầu, xử lý buôn lậu qua biên giới. 

- Tháng 2/2004, giá xăng tăng 7,1%, nhưng tác động tăng giá đối với thị trường lại không thấp như dự tính. Lần này, giá xăng tăng tới 17,2%, liệu chỉ số tăng giá 0,12-3% đối với hàng hoá, dịch vụ tiêu dùng xăng dầu có xác thực?

- Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Ngọc Tuấn: Mức tăng giá xăng dầu không đồng đều. Chỉ có xăng A92 và A90 là Nhà nước không phải bù lỗ, mà loại xăng này chủ yếu dùng cho vận tải. Còn lại các sản phẩm khác (diesel, dầu hoả, madút) chỉ có mức tăng từ 4,3-5% và Nhà nước vẫn phải bù lỗ. Đây cũng là những mặt hàng được sử dụng phần lớn cho sản xuất nên được trợ giá.

Người dân đang bất ngờ khi giá xăng dầu tăng.

Mặt khác, việc điều chỉnh hạn chế giá cả của những mặt hàng này còn thể hiện chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc, vì địa bàn miền núi có lượng tiêu thụ diesel, dầu hoả, madút lớn. Trong khi phần lớn nhiên liệu đầu vào phục vụ cho sản xuất vẫn được trợ giá, thì theo tính toán, giá thành các sản phẩm sử dụng xăng dầu nhìn chung chỉ chịu tác động nhẹ.

- Khu vực nào chịu tác động mạnh nhất của việc tăng giá xăng dầu?

- Đó là đánh bắt xa bờ. Nếu không có biện pháp quản lý tốt, những DN này sẽ phải chịu mức tác động tăng giá trên 4%, tiếp đó là vận tải (trên 2%).

- Chúng ta đã từng tính toán đến một chiến lược dự trữ xăng dầu và khả năng đưa dầu thô đi gia công để đảm bảo không quá bị động về giá... Việc này hiện làm đến đâu rồi?

- Chúng tôi rất mong có thể dự trữ nhiều xăng dầu để đảm bảo an ninh xăng dầu, nhưng nguồn lực của chúng ta hiện rất ''mỏng'', nên khó thực hiện. Năm ngoái, chúng ta cũng đã cố gắng dự trữ được 250 nghìn tấn xăng dầu các loại. Mỗi năm, chúng ta cũng gia công được khoảng 17 triệu tấn dầu thô. Đó là một lợi thế. Nhưng do chất lượng dầu thô của ta thấp, nhiều paraphin và lưu huỳnh, nên gia công sẽ không hiệu quả bằng bán dầu thô đi và mua lại sản phẩm xăng dầu.

Sắp tới các Bộ, ngành liên quan cũng sẽ phải xem xét, thương thảo với các DN mua dầu thô của Việt Nam, yêu cầu họ phải bán lại cho ta dầu đã chế biến...

Chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế có ''lung lay''?

''Liệu những tác động tăng giá này có ảnh hưởng đến chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế mà Quốc hội đã đề ra?'', câu hỏi này đã được đặt ra với Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Ngọc Tuấn. Ông Tuấn cho biết: ''Đây cũng là mối quan tâm lớn nhất của Chính phủ. Liên bộ chúng tôi (Kế hoạch - Đầu tư, Tài chính, Thương mại) đã tính toán, mức độ tăng giá xăng dầu như hiện nay sẽ không ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Trên thực tế, Chính phủ đã bỏ ra khoảng 5.000 tỷ đồng do giảm thuế, 8.000 tỷ đồng từ xuất khẩu dầu thô và trên 1.800 tỷ đồng từ ngân sách để trợ giá cho xăng dầu. Những bài toán này cũng chỉ nhằm đạt cho được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8,5% trong năm 2004. Chưa kể đến giá hàng hoá xuất khẩu gần đây có nhiều thuận lợi như giá cà phê, cao su, gạo... đều đang tăng''.

Ông Tuấn cũng khẳng định, chủ trương của Chính phủ là cố gắng ''Không dùng ngân sách Nhà nước để bù lỗ kinh doanh xăng dầu. Tiếp tục giảm thuế nhập khẩu xăng dầu và có thể lấy tất cả phần thu do giá xuất khẩu dầu thô tăng để bù lỗ cho xăng dầu nhập khẩu, nhằm bình ổn giá xăng dầu trong nước ở mức hợp lý, góp phần bảo đảm tăng trưởng GDP ở mức 8-8,5%''.

Bộ Tài chính chủ trương, chỉ tăng giá có phân biệt đối với từng loại xăng dầu, theo nguyên tắc: Tăng giá xăng đến mức bảo đảm kinh doanh (Ngân sách Nhà nước không phải bỏ thêm ra bù lỗ) tạo áp lực sử dụng xăng hợp lý, tiết kiệm và có hiệu quả hơn (xăng phần lớn dùng cho ôtô con và xe gắn máy). Còn giá Diezel, madút và dầu hoả sẽ bố trí ''liều lượng'' tăng giá, có chú ý đến sức chịu đựng của các DN, nên tăng ở mức độ ''kiềm chế'' và tiếp tục bù lỗ cho kinh doanh để đảm bảo hạn chế tác động đối với sản xuất.

Trong trường hợp giá xăng dầu thế giới giảm mạnh so với thời điểm tháng 5/2004 (giá làm căn cứ xây dựng phương án điều chỉnh), Chính phủ sẽ xem xét điều chỉnh giảm giá bán xăng dầu trong nước cho phù hợp.

Để chống tác động dây chuyền do tăng giá xăng dầu, Bộ Tài chính đã gửi công điện chỉ đạo các sở tài chính tham mưu cho UBND các tỉnh, thành tăng cường kiểm soát, không để xảy ra tình trạng lợi dụng tăng giá để nâng giá các loại hàng hóa dịch vụ.

Liệu những cố gắng này có "ghìm cương" được "con ngựa bất kham" giá cả trong bối cảnh hiện nay.  

Hồng Phúc

Xăng tăng giá, vận tải khách tăng theo ngay!

Giá dầu tăng: Nghề cá xa bờ chồng chất khó khăn

Xăng tăng giá, hàng xuất khẩu càng kém sức cạnh tranh