Cho dù đó có là “Chúa nhẫn” với doanh thu “quá ngưỡng”, “Dòng sông bí ẩn” với quá nhiều bi kịch hay “Lost in Translation” của con gái tay “mafia” cựu trào Francis Ford Coppola (Sofia Coppola) … thì dường như không ai dám tự nhận mình là người cầm chắc chiến thắng.

Có phép màu nào cho Peter Jackson?

Chắc hẳn nhiều fan đang dồn hết niềm tin của mình cho Peter Jackson, người đã mất 7 năm trời để dựng lại tác phẩm kinh điển của JK.Tolkien “The Lord of the rings” thành một tuyệt tác màn ảnh rộng và cho đến giờ chỉ riêng “The Lord of the rings – The return of the King” đã kiếm 1 tỉ USD trong phạm vi toàn cầu. Quả thật, chỉ cần nhìn vào những nhận xét của người xem về bộ phim này đã thấy Peter “sáng giá” đến mức nào, “Hoàn thành bộ 3 một cách mỹ mãn và chắc không thể tốt hơn được nữa”, rồi “Không chút nghi ngờ khi cho rằng đây là bộ phim sử thi hay nhất trong lịch sử điện ảnh”… Hàng loạt giải thưởng “đạo diễn xuất sắc nhất” mới đây đã lót thảm tạo đà cho Peter cùng ”Chúa nhẫn” hoàn tất mục tiêu đi đến cuối con đường. Nhưng có nên thật sự đặt hết niềm tin vào “Chúa nhẫn 3” khi Ban giám khảo Oscar hầu như toàn là những cái đầu “khó tính”?.

Đạo diễn Peter Weir

Còn nhớ Oscar 2001 “The Lord of the rings: The fellowship of the ring” đã từng đưa Peter vào hạng mục đề cử “Đạo diễn xuất sắc nhất” nhưng cuối cùng lại lọt vào tay Steven Soderbergh với “Traffic”, một bộ phim với kinh phí thấp hơn nhiều lần. Vậy cứ phải làm sử thi tốn bao nhiêu công sức, hoành tráng là dễ dàng đoạt giải “Đạo diễn xuất sắc” nhất? Nếu cứ nhìn vào Ben Hur trong quá khứ hay Titanic mới đây cũng có thể tạm đồng ý nhưng nếu nhìn vào cả một quá trình thì sẽ thấy xu hướng của Oscar vẫn thích chọn những gương mặt có chiều sâu nội dung chứ không đơn thuần chỉ là tạo ấn tượng với những cảnh quay hoành tráng. Đã 5 lần Peter được đề cử Oscar ở nội dung phim, đạo diễn, kịch bản hay nhất thì trong đó “Lord of the rings” đã chiếm tới 4 nhưng chưa lần nào bước lên bục vinh quang. Thêm 3 đề cử cá nhân lần này để tạo niềm tin cho người đàn ông 43 tuổi, người chỉ thiếu danh hiệu Oscar trong bộ sưu tập của mình. Có lẽ giám khảo sẽ không quá bất công với ngài đạo diễn của một bộ phim doanh thu vang dội cũng như sẽ đều là những người mê JK.Tolkien và cho “Chúa nhẫn” một cái nhìn ”thoáng” hơn. Còn nếu không thì đành phải chờ vào “Hobbit” lần sau.

Phim "Master And Commander: The Far Side of the World"

Cùng thể loại với “Chúa nhẫn” phải kể đến “Master And Commander: The Far Side of the World” của đạo diễn Peter Weir, một dạng sử thi trên biển, cũng tốn rất nhiều tiền và không kém phần hoành tráng, được người xem đánh giá rất cao, nhưng để lọt được vào mắt xanh của những nhà Oscar lại là một vấn đề khác. Giống như Peter Jackson, nếu không kể thêm những giải thưởng khác thì Peter Weir cũng đã 5 lần “đoạt” giải Oscar nhưng toàn ở dạng đề cử, vẫn còn thiếu một Oscar lấp lánh cho bộ sưu tập. Nếu như Peter Jackson giành được giải “Đạo diễn xuất sắc nhất” của Quả cầu vàng thì Peter Weir chỉ được đề cử ở giải này. Ngược lại, ở Bafta trong khi “đô đốc” Peter Weir đứng trên nhận giải thì “ông thần” Peter Jackson đành mỉm cười ở mức độ đề cử. Xem ra 'Sơn Tinh' Jackson và 'Thủy Tinh' Weir ngoài đấu đá cá nhân (thể loại sử thi) còn phải chật vật với nhiều đối thủ khác để mong giành được nàng Mỵ Nuơng Oscar cho riêng mình. Còn về riêng Peter Weir, báo Guardian đã nhận xét: “Cho dù ông ấy nhận được rất nhiều lời khen ngợi của các nhà phê bình nhưng hãy đợi đấy tên tuổi của ông ta vẫn chưa đủ tầm ở Hollywood để có thể giành 1 Oscar”, liệu có hơi quá đáng cho đạo diễn người Úc vừa bước vào tuổi 60 này?''.

Sofia Coppola

Có thể nhận thấy trong 5 đề cử cho giải “Đạo diễn xuất sắc nhất” thì chỉ có 2 phim trên là mang tính hoành tráng, lịch sử, còn 3 phim sau lại đào sâu vào nội dung cốt truyện và tâm lý nhân vật. Đó là “Lost Translation”, “Mystic river” và “City of God”. Sự ”Cách biệt ngôn ngữ” (Lost in Translation) có lẽ nhỉnh hơn đôi chút trong việc “kết nối ngôn ngữ” với những nhà điện ảnh hàn lâm Oscar. Sofia Coppola là “bóng hồng” duy nhất trong lần đề cử ở hạng mục này và cũng là nữ đạo diễn thứ ba trong lịch sử đề cử của Oscar giành cho “Đạo diễn xuất sắc nhất”. Nếu đoạt giải này cô sẽ là người phụ nữ đầu tiên giành Oscar ở cương vị đạo diễn và đưa dòng họ Coppola trở thành dòng họ “Oscar” với 3 đời đều giành bức tượng vàng cao quý.

Tỉ lệ 7/1 (đặt 1 ăn 7) đang được nhà cái Totalbet giành cho Lost in Translation ở “Đạo diễn xuất sắc”, vượt qua cả “Chúa nhẫn 3” (8/1) và bỏ khá xa “City of God” (33/1). “Mystic river” của “gã cao bồi già” Clint Easwood sẽ đem lại cho người chơi 10 USD nếu đặt 1 USD vào cửa này. 73 tuổi nhưng vẫn “hoành tráng” cho ra đời những bộ phim không yên tĩnh. Xem “Dòng sông bí ẩn” của ông vẫn cảm nhận được sức sống của từng nhân vật, vẫn đầy ắp những cảm giác lo âu, hồi hộp trong cả 3 tuyến nhân vật. Gần 125 triệu USD thu vào trên toàn thế giới cho một bộ phim “gai góc” là một thành công không nhỏ và nó càng làm cho Clint trở thành một tượng đài sống được yêu thích nhất tại vương quốc Hollywood. Nhà phê bình phim Philip French trong một bài bàn về giải “đạo diễn xuất sắc nhất 2004” đã không thể tìm cho mình một gương mặt nào, và ông quyết định tung đồng tiền để chọn lựa và cuối cùng đồng xu ấy rơi ngay vào “Mystic river”, vậy nếu xem đó là một điềm báo lành thì có thể diễn giải Clint Eastwood sẽ là một người may mắn trong đêm Oscar sắp tới?

Bộ phim cuối cùng, “City of God” của đạo diễn nổi tiếng người Brazil Fernando Meirelles là bộ phim “lạ” nhất. “Lạ” là vì nó ít được đề cập tới và bản thân đạo diễn của nó lại ít được nhiều người “ngoài Brazil” dòm ngó. Nhưng “lạ” không có nghĩa là không có cơ sở để chiến thắng. Cho dù ngay bản thân Fernando cũng phải tròn mắt kinh ngạc “Có lẽ mấy ông hàn lâm bị phát rồ rồi hoặc là mấy ông ấy đã bị nhầm lẫn“, ông không tin một bộ phim quay ở Brazil với đầy những căn nhà ổ chuột lại có thể làm động lòng những đôi mắt “triết học” ở tận miền Bắc và được đề cử nhiều giải quan trọng như vậy.

Nhưng đừng xem thường, lịch sử Oscar không thiếu những bộ phim chi phí không cao nhưng lại giành rất nhiều giải thưởng trong đó có cả “đạo diễn xuất sắc nhất”. Tỉ lệ 33/1 sẽ lời to cho những ai dám “cả gan” đặt niềm tin vào bộ phim xã hội này. Có thể câu truyền miệng “Chúa trời chả bao giờ chịu ghé thăm xóm nhà lá ở Rio de Janeiro” chỉ là bông đùa vì biết đâu sự thật Chúa trời sẽ ghé thăm đêm Oscar và ban cho Fernando của “Rio de Janeiro” một phép lành? Nếu là thế thì đó sẽ là một bất ngờ lớn nhất ở hạng mục này. Hãy cứ chờ xem!

• M. Cường (tổng hợp)