(VietNamNet) - Đã hơn 3 năm từ ngày UBND huyện Việt Yên có quyết định chuyển đổi 83 lô đất (14.519 m2) tại Sen Hồ để xây dựng khu dân cư cho thị trấn Nếnh. Suốt thời gian đó, các hộ có đất trong diện chuyển đổi đã khiếu kiện từ tỉnh đến Trung ương quyết định này vì cho rằng có sự xẻ thịt đất của dân và nhập nhằng trong thu tiền chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Vậy, sự thực như thế nào? Theo “đơn đề nghị cứu dân”, phóng viên VietNamNet đã tìm về Bắc Giang.

Thu tiền của dân nhiều lần nhưng vẫn không giao đất

Năm 1994, được sự nhất trí của cấp trên, hợp tác xã Sen Hồ (xã Quảng Minh, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) đã có văn bản “giao thầu ổn định” cho các hộ xã viên với kích thước chiều rộng bám mặt đường quốc lộ 1A (cũ) 4,5m/1lô “như là giao đất ở”. Hợp tác xã đã thu tiền của các hộ từ 100.000đ đến 300.000đ (có xác nhận của UBND xã). 

Tháng 10/2002, sau khi tỉnh phê duyệt quy hoạch thị trấn Nếnh, phần lớn các lô đất này đã được các hộ chuyển nhượng cho người có nhu cầu - tất cả những trường hợp này đều có thủ tục và được UBND xã Quảng Minh (sau đó là thị trấn Nếnh) xác nhận và thu phí chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Ngày 1/9/2003, UBND huyện có Quyết định 1377/QĐ-CT thu hồi 83 lô đất trên nhằm chuyển đổi mục đích sử dụng làm khu dân cư thị trấn Nếnh.

Đầu tháng 12/2003, hội đồng thẩm định giá của huyện có biên bản định giá đất để thu tiền chuyển đổi mục đích sử dụng là 903.000đ/m2, đồng thời xác định giá trị bồi thường đất cho dân. Sau khi có biên bản thẩm định mức giá trên, ông Chủ tịch thị trấn đã triển khai thu tiền chuyển đổi mục đích sử dụng đất kèm theo lệ phí đấu thầu và hứa 20 ngày sau sẽ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân. Chỉ trong thời gian 15 ngày sau đó, tất cả các hộ đã nộp tiền đầy đủ, háo hức chờ ngày được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở (đến thời điểm đó, thị trấn đã thu được tổng cộng gần 5 tỉ đồng).

Tuy nhiên, ngày 30/12/2003, Chủ tịch UBND huyện Việt Yên ra Quyết định 3075 lại áp mức giá 1.380.000đ/m2.

Sáu tháng sau, lúc bắt đầu triển khai thu tiền theo Quyết định 3075 thì ông Chủ tịch thị trấn Lê Đình Yên giải thích với dân việc thu tiền trước đó (903.000đ/m2) của thị trấn chỉ là “tạm thu”. Nay, nếu ai muốn có sổ đỏ thì phải đóng thêm 477.000đ/m2 (như vậy, bình quân mỗi hộ phải nộp thêm từ 30 - 35 triệu đồng/lô), điều này đã khiến nhân dân vô cùng bất bình vì cho rằng “chính quyền đã hai lời”, ông Chủ tịch thị trấn đã không giữ lời hứa với dân!

Bà Trần Thị Huyền, ông Thân Đức Long, cùng một số hộ có đất đều một mực cho rằng, họ chưa hề nhận được quyết định thu hồi đất, chưa được hưởng một đồng tiền đền bù nào. Vậy mà chính quyền bắt bỏ thêm gần 100 triệu để “mua” lại mảnh đất của chính họ! Đặc biệt, chính quyền đã ngang nhiên cắt xén của mỗi hộ 0,5m chiều rộng (chiều bám quốc lộ 1A) để tạo thành 10 lô mới. Trong đó, 3 lô đã được bán, còn lại 7 lô cũng đã nhiều lần thông báo đấu thầu trước dân và cả trên đài truyền thanh.

Chúng tôi được biết, danh sách thu hồi đất chỉ 83 hộ, nhưng danh sách giao đất lại có tới 90 hộ và trên thực tế, có đến 93 hộ “được giao đất”!

Khi nhân dân thắc mắc, khiếu nại, thanh tra huyện Việt Yên đã vào cuộc và có Báo cáo 01/KL-TTr ngày 07/1/2005, nêu rõ: “Có 3 lô đất lãnh đạo thôn Sen Hồ đã bán là trái thẩm quyền và trái các quy định của pháp luật; đề nghị thu hồi và xử lí sai phạm”, còn 7 lô đất khác thì thanh tra huyện… không hề nhắc đến! Theo Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên Môi trường Bắc Giang, trong danh sách giao đất theo Quyết định 3075 có 7 người được thị trấn mượn tên để hợp thức hoá việc giao đất (thực chất những người này không được nhận đất).

Trong vai những người muốn mua đất, phóng viên chúng tôi đã tìm gặp những người này, họ hoàn toàn ngạc nhiên khi biết mình “có đất”! Bởi họ chưa bao giờ nhìn thấy mảnh đất mà mình “đứng tên” (trừ mảnh đất họ đang sống), nói chi đến chuyện lấy đất để bán!!!

Lí giải cho việc “mượn tên” này, ông Chủ tịch Nguyễn Hữu Tuyển (thay cho ông Yên từ tháng 6/2004) và cán bộ địa chính thị trấn Đỗ Văn Quyến cho biết: khi đó, huyện đồng ý quy hoạch với điều kiện người được giao đất phải là dân Sen Hồ. Để được huyện phê duyệt, thị trấn đã (tự ý) mượn tên những người dân này! Điều này càng dấy lên nghi ngờ của nhân dân rằng, một số quan to của huyện mới là chủ thật sự của một trong bảy lô đất kia?!

Có không, sự “làm ngơ” của chính quyền tỉnh?

Trong hơn 3 năm qua, đơn khiếu nại của các hộ dân (mà đại diện là bà Trần Thị Huyền) đã được gửi đến rất nhiều cơ quan từ tỉnh đến Trung ương: UBND tỉnh Bắc Giang, Bộ Tài nguyên Môi trường...
Đến nay, UBND tỉnh đã có gần 20 văn bản chỉ đạo các ban ngành liên quan vào cuộc cũng như văn bản báo cáo Trung ương. Vậy nhưng, trong gần một tháng tìm hiểu vụ việc, VietNamNet vẫn tiếp tục nhận được “đơn xin cứu dân”, “đơn kêu cứu khẩn cấp”… của nhân dân. Điều khó hiểu là, khi giải quyết vụ việc, các cơ quan chính quyền Bắc Giang đã có những cách lý gỉai "ngược nhau"
Văn bản số 35/TNMT-TTS ngày 25/3/2005 của sở Tài nguyên & Môi trường báo cáo Chủ tịch tỉnh nêu rõ: “Quyết định 3075/QĐ-CT ngày 30/12/2003 là thiếu căn cứ và không đầy đủ trình tự thủ tục, vi phạm luật đất đai: danh sách thu hồi đất ở có 66/68 hộ không đúng với thực tế các hộ đang sử dụng đất; danh sách giao đất không được xét duyệt theo đúng các quy định về trình tự thủ tục; quyết định giá thu tiền sử dụng đất chưa đủ căn cứ và thủ tục không đầy đủ”. Trên cơ sở đó, đề nghị tỉnh huỷ Quyết định 3075.

Đài Truyền hình Bắc Giang cũng đã phát sóng phóng sự “Thấy sai phải sửa”. Theo ông Nhận, tác giả của phóng sự này, việc huyện chia 10 lô đất dẫn đến việc “ép” thu thêm bình quân mỗi lô từ 30-35 triệu đồng là sai, đề nghị trả lại quyền lợi hợp pháp cho dân!

Tuy nhiên, các văn bản sau đó của UBND tỉnh Bắc Giang trả lời khiếu nại của dân và báo cáo Trung ương đều viết rằng: “Chủ tịch UBND huyện Việt Yên quyết định mức thu tiền là đúng thẩm quyền, phù hợp các quy định của pháp luật; việc công dân khiếu nại mức thu tiền tại Quyết định 3075/QĐ-CT là không có cơ sở”.

Trong lúc đó báo cáo Bộ Tài nguyên Môi trường tại Văn bản số 2812/UBND-TD, ông Phó Chủ tịch tỉnh viết : Danh sách người bị thu hồi đất không thống nhất với danh sách người đang sử dụng; danh sách giao đất theo Quyết định3075/QĐ-CT không được xét duyệt theo đúng trình tự, thủ tục khi giao đất ở và việc thu thêm tiền từ 30-35 triệu/lô, cắt xén diện tích đất để tăng thêm 10 lô là…

…“Những nội dung mới phát sinh”!

Mới đây nhất, chúng tôi được biết, trong cùng ngày 29/01/2007, UBND huyện Việt Yên có Văn bản số 20/UBND-VP gửi UBND tỉnh và Sở Tài chính xin đấu giá 9 lô đất tại vị trí nói trên, đồng thời có Thông báo số 54 về việc tổ chức đấu giá!

Điều này càng khiến nhân dân bức xúc! Phải chăng, ngay trong ngày 29/01/2007, tỉnh đã phê duyệt và cho phép huyện tổ chức đấu thầu ngay hay huyện chưa chờ tỉnh có ý kiến đã tự ý thông báo đấu thầu rộng rãi?! Và, 9 lô này nằm trong số 10 lô “cắt xén” hay trong 83 lô “chưa thu hồi”?

Rồi nữa, nếu tỉnh đã chấp thuận thì “những nội dung mới phát sinh” đã được tỉnh và huyện giải quyết thế nào, sao không thông báo trước dân?

Mong rằng, UBND tỉnh Bắc Giang và huyện Việt Yên sớm có câu trả lời để rộng đường dư luận.

• Chí Hiếu - Mạnh Cường 

Ý kiến của bạn?