– Hàng ngàn người dân, chủ yếu là các thôn Ấp 1 (xã Tiền Phong, huyện Mê Linh, Hà Nội) và tổ dân phố số 9, số 10, thị trấn Quang Minh (huyện Mê Linh, Hà Nội) đang “kêu trời” vì phải sống chung với nguồn nước gây ô nhiễm. Nhiều lúc họ ngửi thấy mùi khét, cứ tưởng là chập cháy dây điện ở đâu, nhưng khi ra mới biết đó là khói từ các nhà máy ở KCN Quang Minh thải ra.

Phải mua nước lọc để uống

Chúng tôi tìm đến thôn Ấp 1, xã Tiền Phong đang lúc giữa trưa. Thấy có người tìm hiểu về môi trường, anh Hoàng Công Dũng, chị Quang Lai đang làm đồng đã bỏ dở công việc để phản ánh với chúng tôi. Những người nông dân này cho biết, nguồn nước ở Đầm Và mấy năm trở lại đây đã bị đầu độc nghiêm trọng do nước từ KCN Quang Minh chảy ra.

Nguồn nước thải ở KCN Quang Minh chảy vào hệ thống mương của người dân đã khiến hàng ngàn người dân ở thôn Ấp Tre, thị trấn Quang Minh và các thôn ở xã Tiền Phong, nơi có Đầm Và chảy qua phải "kêu trời". Ảnh: Duy Tuấn

“Bẩn lắm, bẩn không thể tả được. Những khi nước thải được xả ra thì có mùi hôi và có màu vàng. Khi bơm lên đồng ruộng thì nước lại xuất hiện nhiều bọt bong bóng. Nguồn nước ô nhiễm đã từng làm cho lúa của hộ anh Trinh bị chết, sen trong đầm cũng chết” - vợ anh Dũng than vãn.

Họ còn nói thêm rằng, nước từ khu công nghiệp Quang Minh thải ra đã gây ô nhiễm đầm này khiến nhiều người đi mò cua cá ở đầm về thấy ngứa ngáy. 

“Cứ đến đợt mưa thì nước ô nhiễm lại được xả thải, có lúc đặc đen như dầu luyn hoặc dầu mỡ, có lúc lại màu vàng gỉ như sắt. Chúng tôi cũng chỉ biết kêu chán mỏi mồm, bây giờ đi làm đồng nước ngập đến đâu thì chân tay bị ngứa đến đấy” - chị Quang Lai cho hay.

Ông Vương Duy Đương (Phó Chủ nhiệm HTX thôn Ấp 1), người đã nhiều lần thay mặt nhân dân phản ánh tình trạng ô nhiễm của nguồn nước đã viết đơn kiến nghị gửi cho Báo VietNamNet, phản ánh tình trạng ô nhiễm trầm trọng.

“Nguồn nước ô nhiễm nặng bám vào đã làm chết cây và hoa màu chậm phát triển đã mấy năm nay. Nguồn nước trên là do nước thải ở KCN Quang Minh thải trực tiếp xuống đầm. Chúng tôi đã viết đơn đề nghị UBND xã Tiền Phong xem xét nhưng đến nay không thấy có phản hồi. Hơn 800 người dân chúng tôi đang rất hoang mang không biết thế nào”, ông Đương phản ánh. 

Đơn của ông Vương Duy Đương, Phó Chủ nhiệm HTX thôn Ấp 1, Tiền Phong gửi đến Báo VietNamNet về tình trạng ô nhiễm ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất nông nghiệp của người dân. Ảnh: Thu Hương.

Trưởng thôn Vương Duy Quảng đã đưa cho chúng tôi xem báo cáo của Đại hội nhân dân thôn năm nay, trong đó vấn đề được quan tâm nhất vẫn là nguồn nước ô nhiễm. Ông Quảng cho biết, người dân không dám dùng nước giếng khoan để uống như trước nữa mà phải bỏ tiền mua nước lọc đóng bình.

Ước tính, khoảng 90% dân trong thôn phải mua các bình nước để uống vì sợ nguồn nước ngầm đã bị nhiễm chất độc.  

“Nhiều lúc nước được xả thải từ khu công nghiệp ra bất ngờ. Dân cũng không thể biết nó ảnh hưởng như thế nào nhưng chỉ cảm thấy sợ bởi nhiều lúc nước đen sì như nước phân trâu, giếng khoan giờ chỉ dùng để tắm giặt và rửa ráy”, ông Quảng nói thêm.

Ở tổ dân phố số 9 và số 10, thị trấn Quang Minh, tình trạng ô nhiễm, nhất là nguồn nước ngày càng trầm trọng hơn. Nước con mương tiêu chảy qua đây đã ngấm vào mạch nước ngầm nên nhân dân ở đây đang rất khốn khổ về nước sinh hoạt.

Có nhiều hộ đã phải bỏ ra 3-4 triệu đồng mua máy lọc nước để sinh hoạt. Tuy nhiên, số hộ có máy đắt tiền trên gần 400 hộ dân ở đây chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Trước kia, chỉ cần khoan giếng khoảng hơn 10m là nước có thể dùng được, nay thì có khoan hàng chục mét người dân vẫn không an tâm.

Mùa màng thiệt hại, cá mương không dám ăn

Sau khi tiếp xúc với nhiều hộ dân ở 2 tổ dân phố của thôn Ấp Tre, chúng tôi có mặt tại hội trường của thôn này. Không chỉ người dân mà nhiều cán bộ thôn cũng đang “kêu trời” vì môi trường bị đầu độc, nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm, cây trồng bị thiệt hại. 

Ngoài màu vàng của nguồn nước mương thì tại những bãi có nhiều cây cỏ, những loại váng của máy công nghiệp đọng lại trên mặt nước với rất nhiều màu sắc. Mới nhìn vào đã có cảm giác sợ hãi chưa nói đến việc những chất này ngấm vào nguồn nước sinh hoạt của dân hay bơm lên ruộng đồng. Ảnh: Duy Tuấn

“Chắc chắn KCN Quang Minh ảnh hưởng môi trường rất nhiều đến đời sống người dân chúng tôi. Ví dụ: khí thải về mùa đông do không khí thấp, khi đó mùi hôi từ các nhà máy bay ra gây khó chịu, nguồn nước và không khí bị ảnh hưởng tương đối nặng nề” – ông Ngô Văn Minh, tổ trưởng tổ dân phố số 9 cho biết.

Ông Minh còn nói rằng, mình đứng ra chịu trách nhiệm trước nhân dân nên rất lo lắng cho cuộc sống người dân. Như vườn cây ăn quả trước kia rất sai quả, bây giờ thì thưa dần, hoa màu cũng không đạt.

Đây là vùng trồng cung cấp hành tây khá lớn nhưng trước kia 1 sào hành tây mỗi vụ dân thu hoạch được trên 2 tấn giờ chỉ thu hoạch xấp xỉ được 1 tấn/1sào. Nguyên nhân là do khí thải tác động nên hành tây bị quắt lá rồi chết, thối rất nhiều. Hồ sen chưa đến mùa cũng bị chết hoặc không ra hoa được. 

Khí thải từ các nhà máy ở KCN Quang Minh thải ra không khí. (Ảnh người dân Ấp Tre chụp năm 2008 cung cấp).

Còn ông Nguyễn Văn Sỹ (Chủ nhiệm HTX thôn) thì nói rằng: “Do nước quá ô nhiễm nên nhiều người nông dân chúng tôi không dám lấy nước để tưới cây hành tây hoặc cây hoa màu, bí đao vì sợ lâu dài sẽ bị ảnh hưởng đến sức khoẻ. Chúng tôi đang xây dựng 10ha rau an toàn và kiến nghị được dùng nước máy khoan để tưới cây rau sạch này”. 

Cùng chung một nỗi niềm lo lắng cho người dân, ông Nguyễn Văn Quất, Bí thư chi bộ tổ dân phố số 9 cũng cho biết: “Nhiều lần khi ngửi thấy mùi khét lẹt người dân tưởng cháy dây điện chạy ra cửa xem thì mới phát hiện ra là không phải mà là khói từ phía khu công nghiệp Quang Minh bay tới. Trong các năm trước thì nhiều lắm, khói các nhà máy thải ra đen kịt. Người dân bức xúc quá đã dùng máy ảnh chụp lại để phản ánh lên trên”.

Những người cán bộ thôn này không chỉ lo lắng cho dân mà còn lo lắng cho chính bản thân họ và người nhà nữa. Bởi môi trường trong lành bao năm của họ đang bị đầu độc.

“Tôi tuyên truyền với dân là không nên ăn cá ở trên mương tiêu này vì ô nhiễm nước trên mương ngấm vào con cá. Ăn vào không chết ngay mà nó ngấm dần gây bệnh. Cá đó có cho tôi cũng không dám ăn” – ông Quất tiếp tục bức xúc. 

Ông Ngô Văn Minh, tổ trưởng dân phố số 10 và ông Nguyễn Văn Quất, bí thư tổ dân phố số 9 đang phản ánh tình trạng người dân đang sống trong môi trường ô nhiễm nghiêm trọng. Ảnh: Duy Tuấn

Còn bà Lưu Thị Thịnh, vừa có chồng chết vì ung thư cho biết thêm rằng: “Trước đây ở mương tiêu này trai ốc nhiều lắm. Những trưa hè, tôi chỉ cần mò một lúc là được cả thau. Thế nhưng từ ngày có KCN này tuyệt nhiên không thấy bóng dáng của con trai nào nữa. Cá thì mổ ra là có mùi thối lắm, không thể ngửi được. Chưa kể những lúc có gió Nam thì nhà tôi phải hứng chịu mùi hôi thối kinh khủng”. 

Tuy nhiên, mối lo lắng về ô nhiễm nguồn nước, không khí, thiệt hại mùa màng chưa phải là lớn nhất. Gần 2000 người dân ở tổ dân phố số 9 và số 10 đang hoang mang, lo sợ hơn vì họ đang phải đối mặt với “án tử hình” mang tên… ung thư, khi chỉ trong 3 năm qua có hàng loạt người dân bị chết vì căn bệnh này, mà chủ yếu là những người còn trẻ. 

• Duy Tuấn – Thu Hương  

      (Còn nữa)