Phiên toà sơ thẩm xét xử vụ kiện các công ty Mỹ sử dụng chất độc da cam trong cuộc chiến Việt Nam đã khai mạc hôm thứ năm tuần trước. "Vụ kiện này sẽ động chạm tới các vấn đề về tội ác chiến tranh và diệt chủng" - một thẩm phán Liên bang tại New York nói.

Nạn nhân chất độc màu da cam.

Hãng thông tấn AP trích lời thẩm phán Jack Weinstein, người xét xử vụ kiện này, trong tuần đã phát biểu trước phiên xét xử sơ thẩm rằng vụ kiện này liên hệ tới các vấn đề nhân quyền cực kỳ quan trọng và cần được giải quyết kịp thời.

Theo ông này, vấn đề tội ác chiến tranh sẽ bao gồm việc sử dụng độc chất như vũ khí, là hành vi bị luật pháp quốc tế nghiêm cấm. Ông Weinstein cho hay, phiên xử này sẽ xem xét liệu các công ty sản xuất hoá chất da cam có biết sản phẩm của họ sẽ được sử dụng trong vùng có chiến tranh hay không và tác động của các sản phẩm đó đối với con người và đất đai ra sao.

Đơn kiện của 3 gia đình Việt Nam đại diện cho các nạn nhân của chất độc da cam được nộp hồi tháng Giêng với sự trợ giúp của Hiệp hội các nạn nhân chất độc da cam. Đứng nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Phi Phi, bị sẩy thai 4 lần, ông Nguyễn Văn Quý, mắc bệnh ung thư và có 2 người con bị dị tật bẩm sinh, bà Dương Thị Quỳnh Hoa, mắc bệnh ung thư vú. Đơn kiện này "nhắm" vào 37 công ty hoá chất của Mỹ với yêu cầu toà án phải xem xét tất cả những hậu quả mà các nạn nhân và gia đình họ phải chịu do tác động của hoá chất đã được quân đội Mỹ sử dụng  trong chiến tranh Việt Nam.

Dự kiến, phiên toà sẽ kéo dài khoảng 6 tháng.

Trong thời gian từ năm 1962 đến năm 1971, Quân đội Mỹ đã rải xuống miền Nam Việt Nam khoảng 80 triệu lít hoá chất có chứa dioxin. Hiện có khoảng 3 triệu người Việt Nam bị các bệnh tật do chất độc màu da cam và các hoá chất khác gây ra.

V.L (tổng hợp)