(VietNamNet) - “Luật Điện lực sẽ tạo hành lang pháp lý cho một thị trường điện bình đẳng để các tổ chức, cá nhân tham gia cung cấp nguồn điện”. Ông Lê Minh Hoàng, Giám đốc Công ty Điện lực TP.HCM, đại biểu Quốc hội, đã trả lời VietNamNet về vấn đề này trước khi Quốc hội khóa XI thông qua dự án Luật Điện lực.

Theo nhận định của Bộ Công Nghiệp: “Các văn bản Nhà nước ban hành về điện lực hơn 40 năm qua, chưa giải quyết thỏa đáng mối quan hệ bình đẳng, minh bạch giữa bên sản xuất kinh doanh và bên tiêu thụ điện”.

- Thưa ông, sắp tới Luật Điện lực sẽ đi vào cuộc sống, khi đó,  người tiêu thụ điện sẽ có lợi gì hơn so với trước đây?

Những nguồn điện như thế này sẽ được phát triển nhiều hơn.

- Vấn đề bảo vệ quyền lợi của người bán điện và người mua điện đã có các nghị định của Chính phủ rồi. Lần này, chúng ta luật hóa nó thôi. Trong đó, có các điều khoản bảo vệ quyền lợi của người sử dụng điện như được bồi thường khi bên cung cấp điện cố ý cắt điện hay cung cấp điện không đúng yêu cầu như trong hợp đồng đã ký. Bên cạnh đó, người sử dụng điện cũng phải có trách nhiệm bảo vệ nguồn điện của mình và nếu cố ý vi phạm các điều khoản trong luật này thì sẽ bị xử lý trách nhiệm hình sự. Cũng như vậy, bên cung cấp điện bằng mọi cách phải đảm bảo an toàn nguồn điện, nếu cắt điện không có lý do phải hoàn toàn chịu trách nhiệm, thậm chí sẽ bị truy tố. Đối với, các trường hợp ăn cắp điện, không thể chỉ dừng ở mức phạt hành chính, mà phải truy cứu trách nhiệm hình sự.

- Thưa ông, về vấn đề bồi thường, nhiều người dùng điện theo giá sản xuất lâu nay vẫn cho rằng chỉ mới “nghe” chứ chưa “thấy”. Vậy khi có Luật Điện lực, nhà cung cấp sẽ bồi thường người dân như thế nào?

- Hiện nay chúng ta phải hiểu như thế này, điện là một ngành công nghiệp. Mà công nghiệp của chúng ta còn rất kém và lạc hậu. Các sản phẩm công nghiệp của chúng ta chưa bằng các nước. Cho nên khi đưa ra hợp đồng về sử dụng điện, thì ngành điện cũng chỉ hợp đồng mức độ nào đó thôi. Tôi cũng nghe nhiều người nói, tại sao hợp đồng ngành điện lại soạn sẵn, khách hàng chỉ ký, không được thảo luận. Thật ra, chúng tôi chỉ có hợp đồng như vậy bán cho khách hàng mà thôi. Bây giờ đòi hỏi hơn nữa chúng tôi chịu thua. Ý chúng tôi muốn nói lưới điện của chúng còn rất không ổn định. Do đó, việc cắt, sự cố hay sữa chữa điện là phải có. Còn nếu ngành điện cố  ý cắt cúp điện, thì đây là lỗi của ngành điện, tùy theo mức độ vi phạm, có thể không dừng ở xử phạt hành chính, mà có khi bị truy tố, việc này đã xảy ra rồi.

- Thưa ông, kinh doanh điện của chúng ta hiện nay vẫn là độc quyền, vậy thì khi hoạt động theo Luật Điện lực, ngành điện có gặp khó khăn gì không?

Thực ra, hiện nay độc quyền của ngành điện là độc quyền tự nhiên. Sản phẩm của nó không tồn kho được, vừa sản xuất đằng kia thì tích tắc đằng này phải tiêu thụ, nếu không dùng thì không được. Cho nên nói độc quyền tự nhiên là vậy, và đây cũng là sự độc quyền của xã hội đưa đến. Theo tôi nghĩ, khi áp dụng luật này quyền lợi của người mua và người bán không có thay đổi gì nhiều so với các văn bản, nghị định trước đây. Thế nhưng, điều quan trọng là dự luật này mở ra một thị trường điện. Tức chúng ta tạo được một thị trường điện để các tổ chức, các nhân có thể tham gia cung cấp nguồn điện. Dần dần ngành điện cũng sẽ không còn độc quyền nữa.

- Sẽ giảm độc quyền ở mức độ nào, thưa ông?

Trong ngành điện có ba khâu: phát điện hay gọi là nguồn điện, truyền tải điện và phân phối điện đến người tiêu dùng. Chúng ta sẽ xóa độc quyền ở hai khâu phát điện và phân phối điện. Hiện nay, nhà nước đã mở cửa khâu phát điện, sắp tới sẽ là phần phân phối điện đến khách hàng. Cụ thể theo tôi biết, sau khi gia nhập WTO sẽ có nhiều tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư xây dựng nguồn điện. Tuy nhiên, giá bán điện, Nhà nước phải quản lý, điều tiết, không để các doanh nghiệp tham gia thị trường tự quyết định.

- Xin cảm ơn ông!

• Đỗ Trần Toàn thực hiện