- "Tòa hành chính ra đời có đúng không, có đáp ứng được yêu cầu thực tiễn không, cần làm rõ. Nếu còn vướng mắc, cần tháo gỡ hoặc có cơ chế khác để giải quyết khiếu nại, tố cáo một cách hiệu quả chuyên nghiệp" -  khẳng định của Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Thu Ba trong buổi thảo luận về tình hình giải quyết khiếu nại, tố cáo của UBTVQH ngày 22/8.

Cần xem lại Luật Đất đai

Ảnh minh họa: VNN

Phát biểu tại phiên họp, Phó Tổng Thanh tra CP Lê Tiến Hào cho hay đối với trường hợp khiếu nại đông người, lâu năm, Chính phủ chỉ đạo không giải quyết hết thẩm quyền mà phải giải quyết hết khiếu nại.

Về phần mình, ông Hoàng Nghĩa Mai, Phó Viện trưởng VKSNDTC cho biết hiện tại, vẫn chưa có cơ chế phối hợp liên ngành trong giải quyết khiếu nại tố cáo. "Cố gắng hết năm 2008 sẽ ban hành cơ chế này", ông nói.

Phần lớn các vụ việc khiếu nại tố cáo hiện nay là ở trong lĩnh vực đất đai. "Có những vụ việc đã được xét xử 2 cấp rồi nhưng người bồi thường không thỏa mãn về việc đền bù giá đất do có sự chênh lệch giá quá lớn. Hiện tại, các vụ án mới giải quyết được về số lượng, chứ chưa đáp ứng được yêu cầu của người bị oan". Ông Mai khẳng định VKSNDTC sẽ sớm phối hợp cùng với Bộ Tư pháp để cho ra đời Luật Bồi thường Nhà nước.

Chủ nhiệm UB Quốc phòng An ninh Lê Quang Bình cũng nhấn mạnh việc đền bù giá đất hiện nay chưa hợp lý và "không ổn" khiến tình trạng khiếu kiện nhiều. 

Ông thẳng thắn: "Với giá đất quy định chênh lệch như hiện nay, chúng ta có tích cực mấy cũng khó mà giải quyết được. Cách nhau chỉ có mấy chục thước, mà giá đất khác nhau, dân có sự so sánh, khiếu kiện là đúng".

Ông Bình cho rằng: "Tâm lý của người dân là muốn yên ổn, bất đắc dĩ lắm mới phải vác đơn đi kiện". Chính vì vậy, ông đề nghị các cơ quan có thẩm quyền cần giải quyết khiếu nại kịp thời, chấm dứt tình trạng đùn đẩy, né tránh.

Chủ nhiệm VPQH Trần Đình Đàn cụ thể hơn: "Giá đất đền bù được định giá không theo thị trường. Đề nghị Chính phủ giao việc định giá cho Bộ Tài nguyên - Môi trường và các cơ quan cấp tỉnh, huyện phụ trách giải quyết".

Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách QH Phùng Quốc Hiển cho rằng người dân khiếu kiện nhiều nhất về Luật Đất đai nên cần xem lại luật này. Ông khẳng định cần thành lập cơ quan tài phán, nếu cơ quan tài phán giải quyết không được thì cách duy nhất là ra toà. "Phải nghiên cứu thành lập bằng được cơ quan tài phán. Nếu 10 năm qua nghiên cứu không thành lập được, thì nay phải tiếp tục".

Quá nhiều đầu mối

Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Thu Ba đặt ra vấn đề năng lực cán bộ trong việc "góp phần làm tăng" số vụ việc khiếu nại, tố cáo. Bà chỉ rõ: "Có những vấn đề đã quy định rõ ràng nhưng năng lực và trách nhiệm của cán bộ thực hiện chưa cao. Một số nơi cán bộ có thẩm quyền khiếu nại thì không bao giờ tiếp dân. Nếu có, cũng theo kiểu nhanh nhanh chóng chóng rồi về".

Bà than phiền: "Nếu cứ bố trí những cán bộ làm việc không có năng lực, trình độ, uy tín để tiếp dân thì làm sao mà giải quyết được khiếu kiện".

 Với tinh thần "nhìn thẳng vào sự thật, nghiêm túc với nhau để cùng tháo gỡ", bà Thu Ba nói: "Tòa hành chính ra đời có đúng không, có đáp ứng được yêu cầu thực tiễn không, cần làm rõ. Nếu còn vướng mắc, cần tháo gỡ, bằng không, cần có cơ chế khác để giải quyết khiếu nại, tố cáo một cách hiệu quả chuyên nghiệp".

Bà khẳng định không nên vừa tồn tại hệ thống tòa hành chính trong cơ quan tư pháp, cơ quan tài phán hành chính độc lập, các cơ quan chức năng giải quyết khiếu nại, tố cáo vì như vậy sẽ có quá nhiều đầu mối.

Chủ nhiệm UB Kinh tế Hà Văn Hiền cho rằng cần có "chế tài" đối với các cấp giải quyết khiếu nại, tố cáo không đến nơi đến chốn. "Nếu một địa phương có nhiều điểm tiếp dân mà không hiệu quả cần tính toán thu gọn lại". 

• Nguyễn Dung