Một nguồn tin từ Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) cho hay, Ủy ban kiểm tra Trung ương Đảng vừa có quyết định kỷ luật cảnh cáo về Đảng và đề nghị cho thôi chức Chủ tịch TKV đối với ông Đoàn Văn Kiển.

Buông lỏng quản lý

Ông Kiển bị kỷ luật do vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, trực tiếp ký quyết định hoặc đề nghị cấp dưới ký quyết định cho Công ty cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ (nơi em trai ông Kiển là Đoàn Văn Thức làm Phó Giám đốc) khai thác không có giấy phép trong khu vực ranh giới quản lý của các mỏ thuộc TKV.

Mỗi năm, ước tính có khoảng 10 triệu tấn than bị xuất lậu, gây thất thu và thiệt hại cho ngân sách Nhà nước khảng 4.500 tỷ đồng. Ảnh: VNN

Ông Kiển còn phải chịu trách nhiệm buông lỏng quản lý, thiếu chặt chẽ trong việc quản lý, khai thác và quản lý hàng hóa trong quá trình vận chuyển tiêu thụ, dẫn tới tình trạng khai thác than trái phép trong thời gian dài.

Ngoài ra, ông Kiển còn vi phạm quy định của Chính phủ (điều 5, Nghị định 16, ngày 7/2/2005) về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình, thiếu trách nhiệm gây thiệt hại kinh tế cho TKV trong việc ý kết, thực hiện hợp đồng hợp tác giữa TKV và Công ty Cổ phần Phát triển Công nghiệp Quảng Ninh. Ông Kiển buông lỏng cho công ty này khai thác, chế biến và tiêu thụ hàng triệu tấn than trái phép.

Ngoài việc bị kỷ luật cảnh cáo về Đảng, ông Kiển còn bị đề nghị cho thôi chức Chủ tịch TKV.

Trước đó, đầu năm 2008, nhiều báo đã có loạt bài điều tra về tình trạng khai thác, xuất lậu than tại Quảng Ninh. Sau khi báo chí và lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh vào cuộc, cơ quan điều tra Công an tỉnh đã điều tra, khởi tố hàng chục bị can liên quan đến việc khai thác, xuất lậu than.

Theo thông tin từ lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, mỗi năm, ước tính có khoảng 10 triệu tấn than bị xuất lậu, gây thất thu và thiệt hại cho ngân sách Nhà nước khảng 4.500 tỷ đồng.

Đến ngày 31/7/2008, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có ý kiến về kiểm điểm trách nhiệm việc để xảy ra khai thác, kinh doanh than trái phép tại Quảng Ninh.

Thủ tướng giao Bộ Công thương chỉ đạo việc kiểm điểm trách nhiệm, có hình thức kỷ luật cụ thể đối với tập thể, các cá nhân có liên quan của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam trong việc để xảy ra tình trạng khai thác, kinh doanh than trái phép tại Quảng Ninh.

Hai lần bị cảnh cáo về Đảng

Năm 2001, ông Kiển đã bị kỷ luật cảnh cáo về Đảng khi còn là Tổng Giám đốc Tổng công ty Than Việt Nam, sau khi Thanh tra Nhà nước (nay là Thanh tra Chính phủ) kết luận Tổng Công ty của ông vi phạm quy chế vay và trả nợ nước ngoài của Chính phủ, kinh doanh ngoại tệ trái chức năng luật pháp cho phép.

Theo kết luận của Thanh tra Nhà nước, cho đến năm 1999, tổng số các khoản nợ của Tổng công ty Than Việt Nam lên tới 3.030 tỷ đồng trong khi, năm 1998, Tổng công ty này mất cân đối hơn 126 tỷ đồng.

Đây là hệ quả tất yếu của hàng loạt sai phạm từ lãnh đạo Tổng công ty tới các đơn vị thành viên trong thời gian ông Kiển làm Tổng giám đốc (1995-2000). Sai phạm trong quản lý xuất khẩu than gây thiệt hại 1,2 triệu USD trong năm 1998 và 486.000 USD trong chín tháng đầu năm 1999.

Nguyên nhân là Ban xuất nhập khẩu của Tổng công ty đã không tham khảo ý kiến các ban tham mưu (kế hoạch giá thành, kế toán tài chính...) mà tự xây dựng bản dự kiến giá xuất khẩu trình ông Kiển phê duyệt.

Điều này dẫn tới việc nhiều hợp đồng xuất khẩu than được ký với giá thấp hơn cả giá dự kiến, gây thiệt hại cho chính thành viên của Tổng công ty Than Việt Nam là Công ty xuất khẩu và Hợp tác quốc tế (Coalimex).

Thất thoát, lãng phí vốn Nhà nước

Ngoài ra, theo kết luận của thanh tra, trong công tác đầu tư xây dựng cơ bản, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều sai phạm của Tổng công ty Than Việt Nam, gây thất thoát, lãng phí vốn của Nhà nước gần 2,1 tỷ đồng.

Nguyên nhân là lãnh đạo TKV đã có tiêu cực trong tổ chức đấu thầu, vi phạm các quy chế vay và trả nợ nước ngoài của Chính phủ.

Trong vụ vay 30 triệu USD vống trung hạn của Citicop (Hong Kong), Tổng công ty đã hạch toán 585.000 USD làm chi phí vay tiền nhưng thiếu chứng từ gốc.

4/6 liên doanh mà Tổng công ty Than tham gia đều kém hiệu quả và có sai phạm lớn, trong đó Liên doanh nhà máy Bia VICCO - Sài Gòn đến 30/4/1999 đã lỗ 4,1 tỷ đồng và nợ thuế tiền tỷ.

Cũng theo kết luận thanh tra, tổng số tiền sai phạm phải xử lý trong vài năm bị thanh tra lên tới hơn 270 tỷ đồng và gần 600.000 USD (riêng Văn phòng Tổng công ty là 170 tỷ đồng và hơn 585.000 USD).

(Theo Tiền Phong)