- Đánh giá cao việc Chính phủ tăng nguồn lực đầu tư đã góp phần kiềm chế lạm phát, nhưng Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội không khỏi lo ngại khi hệ số ICOR lên đỉnh. Với chủ trương kích cầu, nếu không kiểm soát, có thể khiến nở rộ thêm các công trình dàn trải.

Một trong những nội dung quan trọng nhất sẽ được thảo luận kỹ ở kỳ họp Quốc hội cuối năm khai mạc hôm nay (20/10) là chi tiêu ngân sách.

Nhà nghèo thấy cái gì cũng cần

"Dù đặt mục tiêu nhưng tốc độ giải ngân năm nay không cải thiện được là bao, vốn đi vay về lại để đấy", Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội Trịnh Huy Quách lo ngại.

Ảnh: LN

Trong đó, vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước đạt khoảng 161 ngàn tỷ đồng, tăng tới 63% so với thực hiện năm 2008 và tăng 42,7% so với kế hoạch năm

Nguồn vốn trái phiếu Chính phủ ước cả năm lên tới 54 ngàn tỉ đồng, cộng thêm gần 7.200 tỷ đồng khác chuyển từ năm 2008 chưa sử dụng hết.

Vốn đầu tư từ khối doanh nghiệp nhà nước cũng lên tới khoảng 60 ngàn tỷ đồng

Nhìn vào hệ số ICOR lên tới 8, so với 6,6 của năm ngoái, có thể thấy hiệu quả đầu tư chưa cao.

"ICOR tăng kỷ lục so với nhiều năm trước. Mà lâu nay, hệ số ICOR của ta cũng đã khá cao rồi. Nhà nghèo nên thấy cái gì cũng cần, nhưng cũng phải biết trông giỏ bỏ thóc", ông Quách nói.

Ủy ban Tài chính - Ngân sách cũng cảnh báo, năm 2009, tình trạng gia tăng các dự án mà thủ tục đầu tư không đảm bảo, nhiều công trình dở dang, chuyển tiếp kéo dài gây thất thoát và lãng phí không ít.

"Duy ý chí"

Năm tới, Chính phủ dự kiến huy động vốn đầu tư phát triển tăng thêm 12% so với ước thực hiện năm 2008 (khoảng 800 ngàn tỉ đồng). Chỉ tiêu tăng trưởng GDP dự kiến 6,5%... Tuy nhiên, các vị đại biểu Quốc hội cho rằng, cần đánh giá lại các khoản chi đầu tư phát triển, rà soát cắt bỏ những khoản đầu tư chưa đạt mục đích.

Theo ông Trịnh Huy Quách, cần phải xem lại ngay hiệu quả kinh tế của các chương trình mục tiêu quốc gia.

"2010 là năm mà rất nhiều chương trình mục tiêu quốc gia kết thúc. Nhiều địa phương thừa nhận chương trình chưa đạt hiệu quả, phải thay đổi cách làm. Điều này đòi hỏi Chính phủ phải đánh giá lại thay vì tiếp tục chi tiền", ông Quách nói.

Theo Bộ KH&ĐT, dự kiến năm 2010 sẽ phân bổ cho các chương trình mục tiêu quốc gia khoảng 2.526 tỷ đồng, tăng 16,3%.

Chẳng hạn, chương trình mục tiêu quốc gia về việc làm, 420 tỷ đồng, tăng 10,5%; chương trình mục tiêu quốc gia văn hóa tăng 7,2% (khoảng 386 tỷ đồng).

Tại một phiên thảo luận mới đây, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Ủy ban cũng đồng loạt lên tiếng cảnh báo về sự lãng phí tại các chương trình mục tiêu quốc gia.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận, "một số quyết sách có vẻ duy ý chí, mới xuất phát từ tình cảm chứ không phải từ khả năng tài chính của đất nước".

• Lê Nhung