- Theo dự thảo Luật thuế nhà, đất được trình QH chiều 6/11, nhà có giá trị trên 500 triệu đồng sẽ thuộc diện chịu thuế. Tuy nhiên, UB Tài chính - Ngân sách cho rằng dự thảo luật vẫn chưa xác định cơ quan nào thực hiện chức năng thẩm định giá.

Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, nhiều quy định của dự thảo luật còn chưa cụ thể.

Đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính - Ngân sách tán thành với quy định của dự thảo luật về giá khởi điểm tính thuế đối với nhà là 500 triệu đồng. Ảnh: VNN

Báo cáo chỉ ra trong tổng số 13 điều luật thì có tới 8 nội dung giao Chính phủ hướng dẫn, trong khi việc thực thi pháp luật về nhà, đất luôn là điểm nóng của khiếu kiện, lợi dụng kẽ hở của chính sách để lợi dụng, tham nhũng.

Theo tờ trình của Chính phủ, mục tiêu đầu tiên đối với việc ban hành luật là bảo đảm đất đai được sử dụng tiết kiệm, hiệu quả.

Tuy nhiên, khi xác định thuế suất, mặc dù dự thảo luật đã có sự phân biệt giữa đất được đưa vào sử dụng với đất bỏ hoang, đất sử dụng sai mục đích, song mức chênh lệch về thuế suất không đáng kể, chưa có tác dụng ngăn chặn.

Khảo sát thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp diễn ra ngày càng nhanh. Tuy nhiên, không ít diện tích đất thu hồi của dân không được đưa vào sử dụng đúng mục đích, đúng thời hạn.

Một yêu cầu khác là luật phải tạo công cụ quản lý vĩ mô, hạn chế tình trạng đầu cơ nhà, đất. Tuy nhiên, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, đầu cơ là hiện tượng tồn tại song hành cùng với quá trình phát triển kinh tế của các quốc gia, đặc biệt là trong nền kinh tế thị trường.

Việc áp dụng công cụ thuế để điều tiết đối với thị trường nhà, đất là cần thiết nhưng chỉ có thể góp phần làm hạn chế đầu cơ. Do vậy, tại thời điểm hiện nay, khi lần đầu đưa nhà vào đối tượng chịu thuế và đối với đất bước đầu áp dụng phương pháp tính thuế lũy tiến thì nên giữ mức cao nhất là 0,09%.

Trong quá trình thực thi quy định này, cùng với việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu về quản lý nhà, đất, sẽ xem xét điều chỉnh thuế suất nếu cần thiết.

2012 mới đánh thuế? 

Theo dự thảo Luật Thuế nhà, đất, nhà có giá trị trên 500 triệu đồng thuộc diện chịu thuế. Mức này được đa số thành viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách tán thành nhưng còn băn khoăn chưa xác định cơ quan nào thẩm định giá trị nhà.

Về mức thuế suất đối với đất, Chính phủ đưa ra 3 phương án, trong dự thảo luật, Chính phủ đề xuất thực hiện theo phương án 3. Theo đó sẽ căn cứ vào hạn mức đất để phân loại thuế suất, thuế suất đối với phần diện tích đất trong hạn mức thấp hơn thuế suất đối với phần vượt hạn mức.

Ủy ban Tài chính - Ngân sách tán thành với phương án Chính phủ chọn vì cho rằng trên thực tế, phần lớn các hộ gia đình có diện tích không vượt quá hạn mức và tại thời điểm hiện nay mức thuế suất khởi điểm 0,03% áp dụng cho đất trong hạn mức là không cao so với thu nhập bình quân.

Về mức thuế suất nhà, Chính phủ đưa ra 3 phương án. Tuy nhiên, trong dự thảo luật chỉ quy định phương án 3 với mức thuế suất như sau: đối với nhà có giá trị đến 500 triệu đồng, mức thuế suất 0%; phần trên 500 triệu đồng, thuế suất 0,03%.

Ủy ban Tài chính - Ngân sách đồng ý mức này vì cho rằng những năm đầu áp dụng luật, khi điều kiện sống còn chênh lệch, bối cảnh kinh tế diễn biến theo hướng chưa ổn định, việc quy định thuế suất nên ở mức không cao, không coi thu NSNN là mục tiêu chủ yếu.

Băn khoăn về tính khả thi của thời điểm Luật có hiệu lực (từ 1/1/2011), Ủy ban đề nghị lùi thời hạn vào thời điểm thích hợp hơn, có thể là từ 1/1/2012. 

• Cao Nhật