Nguy cơ toàn dân nộp thuế thu nhập

Từng là thứ trưởng Bộ Tài chính, nghiên cứu kỹ về lĩnh vực thuế thu nhập cá nhân, ông Tào Hữu Phùng, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế ngân sách Quốc hội cho rằng, nếu hạ khởi điểm chịu thuế thu nhập cá nhân xuống 3 triệu đồng mà không tính toán kỹ, có nguy cơ toàn dân sẽ phải chịu thuế.

>> Thu nhập trên 3 triệu đồng/tháng sẽ phải chịu thuế?

Luật Thuế thu nhập cá nhân vẫn đang trong quá trình dự thảo, song nhiều đại biểu Quốc hội rất quan tâm. Phần lớn các ý kiến không tán thành phương án hạ mức khởi điểm chịu thuế từ 5 triệu đồng/tháng đang áp dụng xuống 3 triệu đồng.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế ngân sách Quốc hội Tào Hữu Phùng cho hay, những năm còn làm Thứ trưởng Bộ Tài chính ông nghiên cứu khá kỹ về lĩnh vực thuế thu nhập cá nhân, tiêu chí cao nhất khi soạn thảo là đánh thuế phải tính để người ta đủ sống, không để họ cố trốn thuế. Với mức 3 triệu đồng đã phải chịu thuế, chưa bàn đến chuyện trượt giá trong mấy năm gần đây, nếu Bộ Tài chính không tính đến mức chiết trừ gia cảnh (nuôi con, bố mẹ già...) thì có lẽ toàn dân phải chịu thuế.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Đặng Hùng Võ cũng cho rằng thu nhập 3 triệu đồng không cao. Ở các nước có thu nhập là phải đóng thuế nhưng bước thuế đầu rất thấp (chưa tới 1%), vận dụng điều đó vào VN mà đánh tới 5% thì cần xem xét lại cho hợp lý.

Giáo sư sử học Dương Trung Quốc nhận xét thẳng: "Rút từ 5 triệu xuống 3 triệu là một bước lùi". Theo ông, có nguồn thuế dồi dào, tận thu được các đối tượng là yêu cầu của Nhà nước song lại phải xét xem xã hội đang phấn đấu cho cái gì, dân có giàu thì nước mạnh. "Làm chưa đủ sống đã phải nộp thuế thì họ sẽ tìm cách lách. Mức độ trốn thuế do đó sẽ rất phức tạp", ông nói.

Thu nhập từ buôn cổ phiếu, gửi tiết kiệm phải nộp thuế

Dự luật dự kiến điều chỉnh cả những người có nguồn thu lợi nhuận từ đầu tư cổ phiếu, người gửi tiết kiệm, chuyển nhượng đất. Hiện thu nhập từ những nguồn này chưa phải chịu thuế. Các đại biểu Quốc hội tỏ ra ủng hộ phương án này. Theo ông Tào Hữu Phùng, đã gọi là thuế thu nhập thì phải "đánh" tất, nhưng cách thức như thế nào thì cần tính hợp lý, nhất là với những người sống nhờ vào tiền gửi tiết kiệm như người già.

Với thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, thứ trưởng Đặng Hùng Võ cho rằng áp tỷ lệ 10% là phù hợp. Với điều kiện ở VN hiện nay, xác định được thu nhập cá nhân từ mọi giao dịch chuyển quyền sử dụng đất, bán nhà... rất khó, chẳng hạn trường hợp chuyển nhượng từ xưa, mà nay giá đất đã cao hơn nhiều.

Theo các quy định hiện hành, cá nhân phải nộp thuế 2% tổng giá trị chuyển nhượng, chuyển sang tính thuế trên phần thu nhập theo nhận xét của ông Võ là hiện đại hơn. Về mức thuế, Bộ Tài chính vẫn bảo vệ quan điểm 28% như áp dụng với các tổ chức, doanh nghiệp. "Với cá nhân mà đánh thuế như vậy thì hơi cao. Ngay thuế thu nhập doanh nghiệp, khi đàm phán WTO nhiều nước cũng phê phán là cao, làm vậy doanh nghiệp chậm phát triển", ông Võ nói.

Năm 2005, ngân sách nhà nước thu được 4.400 tỷ đồng từ thuế thu nhập cá nhân, tăng 25% so với năm 2004.

• Việt Phong (VNExpress)