(VietNamNet) - ''Trước hết cần tổ chức nghiên cứu, bổ sung các cơ chế, chính sách theo hướng loại bỏ dần tình trạng khép kín, tách chức năng quản lý nhà nước với quản lý kinh doanh trong xây dựng ở từng bộ, từng tỉnh, thành phố ở tất cả các khâu''.

Bộ trưởng Võ Hồng Phúc.

Đây được coi là giải pháp đột phá trong báo cáo về đầu tư xây dựng cơ bản do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc trình bày trước Quốc hội sáng 16/11.

Người quyết định đầu tư không kiêm nhiệm chủ đầu tư!

''Điểm đáng nhấn mạnh nhất là tính khép kín từ khâu quy hoạch chuẩn bị dự án, thẩm định dự án, ban hành các định mức trong đầu tư, thiết kế kỹ thuật, thi công, đấu thầu, thi công, tư vấn, giám sát thi công trong nội bộ một bộ, một ngành, gây nên hậu quả xấu trong đầu tư, dễ dẫn đến các vụ việc tiêu cực'', Bộ trưởng Võ Hồng Phúc nhận định.

Để thực hiện đột phá này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ cùng với các bộ ngành liên quan dự thảo quy chế quản lý đầu tư sử dụng vốn Nhà nước trình Chính phủ theo 2 hướng:

Thứ nhất, người ra quyết định đầu tư không kiêm nhiệm chủ đầu tư; thực hiện đấu thầu chọn tư vấn quản lý dự án; xây dựng và ban hành tiêu chí, tiêu chuẩn làm chủ đầu tư, ban quản lý dự án kèm theo chức năng và trách nhiệm cụ thể cho từng chức danh công việc; tăng cường sử dụng các tổ chức tư vấn giám sát độc lập trong quá trình thực hiện dự án, đặc biệt đối với các dự án lớn.

Thứ hai, các tổ chức tư vấn thiết kế, các nhà thầu xây dựng, các tư vấn giám sát không thuộc cùng một bộ, tỉnh, thành phố. Từng bước hình thành tổ chức tư vấn độc lập. Xây dựng lộ trình xoá bỏ tình trạng khép kín hiện nay.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ sớm chuẩn bị Nghị định về quản lý đầu tư thống nhất và ban hành trong đầu năm 2005 thay cho các văn bản cũ còn có điểm chưa phù hợp hoặc chồng chéo để thích ứng với cơ chế mới.

Thường xuyên và công khai báo cáo về quá trình thực hiện đầu tư!

Nhiều chuyên gia trong và ngoài nước cho rằng, lãng phí ở khâu quy hoạch, quyết định đầu tư chiếm 60-70% tổng số lãng phí, thất thoát. Do đó, Chính phủ sẽ sớm thông qua Nghị định về lập và quản lý quy hoạch để làm căn cứ cho việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng và quản lý quy hoạch phát triển kinh tế hội, quy hoạch vùng lãng thổ địa phương và quy hoạch ngành, lĩnh vực và quy hoạch các sản phẩm, dịch vụ quan trọng.

Để khắc phục các sai sót chủ quan dẫn đến lãng phí, thất thoát vốn đầu tư, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc đưa ra giải pháp: Cần nhanh chóng hình thành quy trình chặt chẽ và công khai về xây dựng, phê duyệt và quản lý các quy hoạch, dự án đầu tư, phân bổ kế hoạch đầu tư, quản lý nguồn vốn trong các ngành, các cấp từ trung ương đến các bộ ngành, các địa phương, các ban quản lý dự án; tăng cường tính công khai dân chủ với sự giám sát của cộng đồng.

Bên cạnh đó, cần thường xuyên và công khai báo cáo về quá trình thực hiện đầu tư trong tất cả các giai đoạn, ở tất cả các ngành, các cấp để nhân dân, cơ quan dân cử, các tổ chức chính trị xã hội, các tổ chức xã hội có điều kiện giám sát, kiểm tra chéo, để xử lý kịp thời và đúng mức các sai phạm và biểu dương thành tích các gương tốt trong việc thực hiện nhiệm vụ đầu tư ở các ngành các cấp.

Trên tầm vĩ mô, Chính phủ sẽ chỉ đạo xây dựng chương trình đầu tư dài hạn (5 năm) dựa vào cân đối tổng hợp về nguồn vốn huy động trong kỳ kế hoạch. Chương trình đầu tư đó được cụ thể hoá từng năm, dựa vào cân đối nguồn vốn hàng năm; đặc biệt là nguồn vốn nhà nước, để xác định mục tiêu đầu tư; tránh tình trạng mục tiêu thì nhiều trong khi khả năng nguồn vốn hạn chế, làm mất cân đối ngay từ khâu quy hoạch.

Các bộ, ngành và chủ tịch tỉnh phải chịu trách nhiệm về quy hoạch, về chủ trương đầu tư; phân cấp cho các cơ sở trong bộ, trong ngành, trong tỉnh thành phố quản lý, sử dụng vốn đầu tư.

• Văn Tiến