Một vấn nạn mới đang khiến các nhà điều hành của Nhật Bản đau đầu, tỷ lệ tự tử tập thể đang tăng lên mức báo động. Những kẻ chán đời này thường tập hợp nhau lại trên các diễn đàn trực tuyến và cùng nhau tự tử đồng loạt.

Ngay hôm thứ 5 vừa rồi, 2 người ở độ tuổi ngoài 30 cùng hai thanh niên, một 19 tuổi và một 22 tuổi, đã được phát hiện thi thể trong chiếc xe hơi đậu gần bờ sông phía bắc đảo Hokkaido. Đây là vụ mới nhất trong một loạt các cuộc tự sát tập thể diễn ra từ vài tháng qua tại Nhật Bản. Chỉ trong tháng 2 này, ít nhất 16 người đã rủ nhau kết liễu cuộc sống của họ.

Trong một số vụ tự tử tập thể khác, cảnh sát Nhật đã phát hiện một vài chiếc... bếp than để trong xe hơi, với các cửa kính được đóng kín từ bên trong xe. Ba người đàn ông và một phụ nữ đã gặp nhau trên Internet đã rủ nhau tự sát bằng cách hít thở khói từ bếp than bên trong xe hơi đóng kín cửa.

Các nhóm tự tử này chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng số khoảng 30.000 công dân Nhật Bản tự sát mỗi năm. Tuy nhiên việc những người xa lạ kết hợp lại với nhau trên Internet để cùng tự sát... cho vui đang khiến các chuyên gia tâm lý thực sự lo ngại.

"Ý tưởng chết cùng nhau có khả năng kích động thêm quyết tâm tự tử", ông Yukio Saito, chủ nhiệm chương trình đường dây nóng tư vấn cho những trường hợp muốn tự sát có tên "Inochi no Denwa"  - Phone of Life - cho biết. "Tự tử một mình rất cô đơn và cần nhiều can đảm hơn nhiều". "Cách thực hiện các vụ tự sát tập thể mới đây qua Internet là hết sức nhạy cảm với các phương tiện truyền thông, và có thể trở thành động cơ thúc đẩy những người có ý nghĩ thoảng qua đi tới quyết định tự vẫn".

Con số gia tăng

Theo cảnh sát Nhật Bản, kỷ lục 34.427 người Nhật tự tử trong năm đã được lập vào năm 2003, với hơn 1/4 số này quyết định "ra đi" vì chìm ngập trong nợ nần hoặc khó khăn kinh tế.

Trong tổng số trên của năm 2003, chỉ có 34 trường hợp tham gia tự tử theo nhóm qua Internet. Nhưng con số này năm 2004 đã tăng lên 54 trường hợp, và cảnh sát cho biết con số thực tế thậm chí có thể còn cao hơn.

Không có tín ngưỡng nào cấm tự tử tại Nhật Bản, và từ lâu đây đã được coi là một cách để thoát khỏi khổ đau, minh chứng sự trong sạch (tương tự như hình thức tự mổ bụng của các Samurai) hoặc thất bại về tài chính.

Năm 2000, theo tổ chức Y tế thế giới, tỷ lệ tự sát của Nhật Bản đã là 35,2 trên 100.000 nam giới và 13,4 trên 100.000 nữ giới. Tỷ lệ này tại Mỹ trong cùng năm là 17,1 đối với đàn ông và 4,0 đối với nữ.

Các chuyên gia cho biết không thể đổ lỗi cho Internet đã thúc đẩy các vụ tự vẫn, nhưng sự kích động mạnh mẽ của một số chat room có thể đã làm suy sụp thêm tình trạng tâm lý của một số người tham gia.

Các nhà cung cấp dịch vụ Internet Nhật Bản gần đây đã bắt đầu chặn truy cập vào các diễn đàn thích tự tử, nhưng rất dễ để tìm kiếm các chat room thay thế khác. Một số người có tâm trạng u sầu, trầm uất, chán nản. Các diễn đàn này chuyên tập trung vào các chủ đề như những lần tự tử bất thành trước, hoặc có các chủ đề như: "Dành cho những người muốn tự tử".

"18 năm, 2 tháng và một ngày trôi qua đối với tôi như một sự tồn tại hết sức cùng khổ", một thanh niên tâm sự trên diễn đàn. "Tôi không muốn cảm nhận sự bất hạnh này  thêm một phút nào nữa. Có lẽ đây là thông điệp cuối cùng của tôi".

Internet, công cụ mạnh mẽ

Tuy nhiên, Internet cũng có thể là một công cụ điều trị tâm lý rất mạnh mẽ. Các hệ thống chăm sóc tâm lý tại Nhật Bản hiện vẫn còn sơ sài và thường quá tải. Các vấn đề về tâm lý từ lâu vẫn bị quan niệm là chủ đề cấm kỵ tại Nhật Bản.

"Mọi người ở đây rất khó khăn trong việc chia sẻ tâm trạng lo lắng, đặc biệt khi đối diện với nhau", ông Tamura nói. "Nhưng trên Internet, mới không ai biết mặt bạn hoặc tên bạn, điều đó có thể thực hiện dễ dàng".

Tamura đã mở một Website cho những người mắc hội chứng "hikikomori," hay tự kỷ ám thị. Ông cho biế một số trường hợp đã từ bỏ ý định tự tử sau khi truy cập vào website của mình.

Ông Saito, tại đường dây nóng tư vấn cho những người có ý định tự vẫn, đã cảnh báo rằng hiện tượng tự tử theo nhóm có thể bùng phát cao hơn nhiều so với tỷ lệ 2% như hiện tại. "Phần lớn các vụ tự tử tại Nhật Bản được thực hiện bằng cách treo cổ"ông nói. "Nhưng cách này không mang lại ấn tượng tốt đẹp, nên sẽ không tạo ra được sự kiện gây chú ý như tự tử theo nhóm".