Những mối quan tâm về môi trường và các quy định về việc bảo mật dữ liệu đang buộc các công ty phải thiết lập những chính sách nghiêm ngặt để xử lý các thiết bị điện tử mà họ thải hồi. Tuy vậy, việc chọn lựa một cách xử lý thích hợp và an toàn không phải là một điều dễ dàng cho các doanh nghiệp.

Một phụ nữ ở Quảng Đông, TQ đang đập chiếc đèn hình ti-vi để lấy cuộn dây đồng ở phía chuôi đèn hình. Phần thủy tinh của chiếc đèn hình chứa đầy chất thủy ngân và bột phốt-pho. Những chất này cực kỳ độc hại cho sức khỏe  (Ảnh:Basel Action Network)

Tốn kém và nguy hiểm

17 % số công ty được hỏi trong cuộc khảo sát của Gartner cho biết họ có chính sách đưa các máy tính cũ cất vào kho. Theo OBrien, phương cách này không những gây lãng phí trong việc duy trì kho bãi mà còn nguy hiểm nữa. Các bộ phận của những thiết bị này có thể bị tháo gỡ và chúng có thể còn chứa thông tin nhạy cảm.

Mặt khác, theo Silicon Valley Toxics Coalition, một tổ chức bảo vệ môi trường có trụ sở ở San Jose, bang California, rác thiết bị điện tử có thể làm rò rỉ những chất độc chứa trong chúng như chì, thủy ngân và cadmium vào nước và không khí. Một màn hình máy vi tính loại CRT (sử dụng ống phóng tia điện tử) có thể chứa 1,8-3,8 kg chì – một số lượng có thể gây nguy hại cho cả một cộng đồng nếu chúng bị thải ra môi trường mà không qua quá trình xử lý thích hợp. Số liệu thống kê của tổ chức này cho thấy trên toàn thế giới mỗi năm có khoảng 130 triệu điện thoại di động bị vứt đi, 20-24 triệu ti-vi và máy vi tính cũ bị thải loại nhưng được giữ lại ở nhà và các văn phòng. Trong khi đó, chỉ tính riêng ở Mỹ, hiện có khoảng 500 triệu máy tính cũ, và chỉ có 10 % số này được tái chế.

Bà OBrien nói : “Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc chưa hiểu vấn đề này một cách thấu đáo hoặc không có kỹ năng chuyên môn trong việc xử lý các loại rác thiết bị điện tử.” Trong khi đó, dù hiểu rõ vấn đề này hơn nhưng các công ty lớn cũng không thể theo dõi được hết các loại rác thiết bị điện tử của họ vì số lượng quá nhiều.

Jim OGrady, Giám đốc trung tâm cải tiến công nghệ của công ty Hewlett-Packard ở Andover, bang Massachu- setts, nhận định : “Những công ty nào muốn tự bảo vệ mình trong lĩnh vực này đều biết rằng họ cần phải có một chiến lược quản lý tài sản tốt.”

Nhiều công ty không hề biết rác thiết bị điện tử của họ đi về đâu sau khi đưa chúng vào những cơ sở tái chế. Thực tế, phần lớn loại rác này được xuất khẩu sang những quốc gia đang phát triển dưới dạng đồ cũ để bán lại hoặc tái chế. Ở đó, công nhân sẽ tháo rời các bộ phận để tái chế và vứt những phần không thể tái chế thành đống trong những bãi rác lộ thiên. Điều kiện làm việc của họ khá là tồi tệ và công việc này ảnh hưởng ngày càng nghiêm trọng đến môi trường. Theo tổ chức Hòa bình Xanh (Green- peace), 50 %-80 % rác điện tử ở Mỹ được xuất khẩu sang Trung Quốc, Ấn Độ và các quốc gia đang phát triển khác.

Cuộc khủng hoảng về rác thiết bị điện tử ngày nay đã lan rộng trên toàn cầu. Các phương tiện truyền thông đại chúng và các tổ chức bảo vệ môi trường đã gây nhiều áp lực khiến các công ty phải chú ý nhiều hơn nữa đến việc xử lý loại rác này. Luật pháp quốc tế và của các nước cũng có những quy định chặt chẽ về việc này.

Những nỗ lực

Trẻ em lượm phế liệu tại bãi rác thiết bị điện tử ở thành phố Lagos, Nigeria. (Ảnh: Basel Action Network)

Một số nhà sản xuất máy tính lớn khác trong ngành như Hewlett-Packard, Apple, Gateway và Lenovo cũng đang xúc tiến những chương trình tương tự.

Nhiều nhà bán lẻ cũng có những hành động tích cực. Tháng Năm vừa qua, Staples Inc. ở Framingham, bang Massachusetts đã công bố rằng họ sẽ hợp tác với Amandi Services, một công ty chuyên tái chế các sản phẩm điện tử có trụ sở ở New York, để nhận những thiết bị cũ của khách hàng để tái chế. Khách hàng sẽ phải trả lệ phí 10 đô-la Mỹ cho những thiết bị lớn, nhưng được miễn phí với các bộ phận nhỏ như chuột, bàn phím…

Công ty Best Buy ở Minneapolis cũng có một chương trình tương tự. Khách hàng có thể vứt bỏ điện thoại di động, pin, hộp mực vào thùng rác ở mọi cửa hàng của Best Buy để tái chế miễn phí. Họ cũng có thể đóng một khoản phí vận chuyển và nhân viên của công ty sẽ đến tận nhà để thu gom những thiết bị điện tử không dùng đến.

Nâng cao nhận thức nơi người tiêu dùng về vấn đề xử lý rác thiết bị điện tử để bảo vệ môi trường cũng là một công việc đầy thử thách. Kelly Groehler, phát ngôn viên của công ty Best Buy, nói : “Nếu bạn nhìn vào số lượng thiết bị chúng tôi đang tái chế thì thấy chúng chẳng thấm vào đâu so với số lượng hàng chúng tôi bán ra… Chúng tôi nghĩ rằng mọi người đều phải có trách nhiệm. Mọi người đều phải thực hiện phần việc của mình [trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng này].”

Những việc cần làm
1. Đừng đợi quá lâu mới vứt bỏ những thiết bị cũ. Thiết bị càng cũ thì càng khó tái chế hoặc tái sử dụng.
2. Tiêu hủy dữ liệu. Dữ liệu không bị xóa một cách hoàn toàn bằng một lệnh “Delete” bình thường. Bạn phải sử dụng những phần mềm chuyên dụng để xóa sạch dữ liệu lưu trong thiết bị.
3. Bán. Sau khi xóa sạch dữ liệu, bạn có thể bán lại thiết bị cho một cá nhân hoặc đơn vị khác.
4. Cho, tặng. Trường học, các tổ chức từ thiện và phi lợi nhuận có thể cần đến những thiết bị đã qua sử dụng của bạn.
5. Tái chế. Hỏi nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp xem họ có chương trình thu hồi sản phẩm cũ không. Kiểm tra xem có chương trình tái chế nào đang được triển khai ở địa phương của bạn không. Hoặc liên lạc trực tiếp với một cơ sở tái chế có uy tín nào đó.

(Theo TBVTSG)