Bất lực trong việc đơn đả độc đấu với Google, gã khổng lồ phần mềm Microsoft quyết định ngỏ lời mua lại Yahoo với mức giá cao kỷ lục kể từ sau thương vụ Time Warner-AOL.
Tập đoàn của ngài Bill Gates hy vọng "cuộc hôn nhân chớp nhoáng" này sẽ đẻ ra một liên minh đủ mạnh để chí ít cũng qua mặt được Google trên địa hạt quảng cáo trực tuyến và tìm kiếm Web.
Giám đốc điều hành Jerry Yang của Yahoo và Chủ tịch Bill Gates của Microsoft. Nguồn: Reuters
Microsoft được gì?
Trong lá thư gửi tới Ban giám đốc Yahoo đêm qua, Giám đốc điều hành Steve Ballmer của Microsoft đã "ra giá" 31 USD (bằng cả tiền mặt lẫn cổ phiếu) cho mỗi cổ phần của Yahoo.
Mức giá này cao hơn 62% so với giá hiện tại của Yahoo trên thị trường chứng khoán Mỹ, nhưng chỉ bằng một phần tư so với thời kỳ "hoàng kim" của hãng là giữa cơn sốt dot-com mà thôi.
Mua lại Yahoo, Microsoft sẽ đương nhiên sở hữu vị thế thống trị về quảng cáo banner trực tuyến. Hãng cũng thừa hưởng 500 triệu người dùng vẫn truy cập vào các site con của Yahoo mỗi tháng, như thời sự, tài chính, thể thao.... Và tại thời điểm này, Yahoo Mail vẫn là dịch vụ email cá nhân phổ biến nhất thế giới.
Tuy nhiên, sau thông tin mua lại Yahoo, giá cổ phiếu Microsoft đã giảm tới 6,6%. Nguyên do là vì giới đầu tư lo ngại gã khổng lồ phần mềm đã bỏ giá quá cao cho Yahoo - một công ty đang thời kỳ kinh doanh lao đao và vừa phải sa thải tới 1000 nhân sự.
Giới phân tích thì cho rằng giữa Yahoo với Microsoft có quá nhiều lĩnh vực kinh doanh chồng chéo lên nhau, từ quảng cáo cho đến email và chat IM, rồi thì tin tức thời sự, thông tin tài chính và du lịch. Cả hai đều có công cụ tìm kiếm trực tuyến riêng - nhưng đều tỏ ra yếu ớt vô lực trước đối thủ Google.
"Microsoft buộc phải đi nước cờ này thôi, bởi lẽ họ đã làm mọi thứ có thể để mông má cho MSN. Dù đang gặp muôn vàn khó khăn, song Yahoo vẫn là cổng Internet được truy cập nhiều nhất thế giới. Không có thời điểm nào thích hợp hơn để mua lại Yahoo bằng lúc này", chuyên gia Gene Munster của Piper Jaffrey bình luận.
Về phần mình, Yahoo gọi lời "đề nghị" của Microsoft là "sự tự nguyện", nhưng không hề tỏ ý muốn từ chối. Giá cổ phiếu của hãng ngay lập tức tăng vọt 48% lên 28,33 USD trong sự phấn khích của giới đầu tư, ngược lại, giá cổ phiếu Google lại giảm 8,58% xuống còn 515,9 USD.
Chuyển biến hay sụp đổ?
Microsoft trả giá Yahoo với mức giá cao kỷ lục để quyết đấu với Google trên thị trường tìm kiếm và quảng cáo trực tuyến. Nguồn ảnh: abcnews.go.com
Thật ra, lời đồn về việc Microsoft mua lại Yahoo đã rộ lên từ hơn một năm nay, đặc biệt là hồi tháng 5 năm ngoái.
Suy xét một cách lý tính, việc Microsoft và Yahoo xích lại gần nhau là tất yếu khi Google tỏ ra quá mạnh và quá khó chơi. Nếu như thị phần của Google trên thị trường tìm kiếm trực tuyến Mỹ tăng liên tục không nghỉ, từ 52% tháng 1/2007 lên 58,5% vào cuối năm, thì thị phần Yahoo lại giảm từ 26,9% xuống còn 22,9%. Tương tự, thị phần Microsoft cũng giảm từ 10,4% xuống còn 9,8%.
Phía phản đối cũng có lập luận của riêng mình. Họ cho rằng văn hóa doanh nghiệp của Microsoft và Yahoo "rất, rất khác nhau", nên một cuộc hôn nhân giữa hai hãng rất có thể sẽ lặp lại thảm kịch AOL - Time Warner hồi năm 2001.
Khi ấy, Time Warner đã mạnh dạn chi tới 182 tỷ USD để thâu tóm AOL, để rồi ghi tên mình vào lịch sử công nghệ thế giới như là vụ sáp nhập tồi tệ nhất từng có.
"Yahoo là một biểu tượng của Thung lũng Silicon, tượng trưng cho tinh thần vui nhộn, ưa chuộng tự do và phóng khoáng. Nền văn hóa đó có thể không hòa hợp nổi với phong cách đường bệ, chỉn chu và cạnh tranh quyết liệt của Microsoft được", nhà phân tích Bobby Tulsiani của Jupiter Research cho biết.
"Nếu như họ có điểm gì chung, thì đó là cả hai cũng mệt mỏi với việc phải đứng sau Google".
Steve Ballmer tin rằng bản hợp đồng thâu tóm Yahoo sẽ "cải tổ" bộ phận Internet đang thua lỗ, giúp bộ phận này tìm lại sức sống và tăng trưởng trong tương lai.
Cũng theo Ballmer, Microsoft đã đàm phán với Yahoo trong suốt 18 tháng qua, nhưng do thời điểm chưa thích hợp nên thương vụ chưa thể thành công.
Giờ đây, với việc cựu Giám đốc điều hành Terry Semel, người cực lực phản đối chuyện sáp nhập, đã chính thức ra đi, "hòn đá tảng duy nhất đã được gỡ bỏ", chuyên gia Jordan Rohan của RBC Capital Internet bình luận.
"Tôi nghĩ vụ sáp nhập nhiều khả năng sẽ xảy ra", nhất là khi Yahoo đã hết sự lựa chọn vào lúc này.
"Hời!"
Mức giá cho thương vụ mua lại kỷ lục này từng được giới phân tích đồn đoán có thể lên tới 50 tỷ USD. Nguồn ảnh: abcnews.go.com
Theo lời đề nghị của Microsoft, các cổ đông Yahoo có thể lựa chọn giữa việc nhận 31 USD tiền mặt cho mỗi cổ phiếu của Yahoo, hoặc 0,9509 cổ phiếu phổ thông Microsoft.
Giá cổ phiếu hiện tại của gã khổng lồ phần mềm đang là 30,45 USD, do đó, nếu cổ động Yahoo chọn phương án cổ phiếu, giá trị cổ phiếu Yahoo áng chừng sẽ khoảng 30 USD.
Một số nhà phân tích cho rằng Microsoft đã quá "phóng tay" đối với Yahoo, khi mà đầu tuần trước, Terry Yang vừa dự báo năm 2008 sẽ "đầy chông gai" và Yahoo khó lòng khôi phục lại lợi nhuận trước năm 2009.
Theo chuyên gia Trip Chowdhry của Global Equities Research, giá trị của Yahoo không thể quá 20 USD/cổ phiếu, do những tài sản đáng giá của hãng chỉ bao gồm Yahoo Mail, Yahoo Answers và Yahoo Finance mà thôi.
Mặc dù vậy, cũng có ý kiến cho rằng 31 USD là mức giá hợp lý, bởi cổ phiếu Yahoo từng giao dịch ở mặt bằng trên 34 USD hồi cuối tháng 10 năm ngoái.
"Điều quan trọng là Yahoo không thể tồn tại độc lập được nữa. Liệu ngoài Microsoft có còn gã khổng lồ nào hứng thú mua lại Yahoo nữa không - đây mới là câu hỏi tôi quan tâm", nhà phân tích Laura Martin của Soleil-Media Metrics bình luận.
Những "gã khổng lồ" mà theo giới phân tích là đang nhòm ngó Yahoo bao gồm Comcast, Viacom và General Electric, tức là tiềm lực tài chính không hề thua kém Microsoft.
Mối lo phản cạnh tranh
Bản thân Luật sư trưởng Brad Smith của Microsoft cũng thừa nhận việc có nhiều hãng khác đang nhòm ngó Yahoo. Tuy nhiên, Smith loại trừ khả năng Google nằm trong số đó. "Nếu Google đề nghị mua lại Yahoo, họ sẽ đối mặt với rào cản phản cạnh tranh".
Giới tư pháp sẽ mổ xẻ rất kỹ thương vụ Microsoft-Yahoo để xem liên minh khổng lồ này có đủ sức thâu tóm và độc bá thị trường hay không. Nhưng trong điều kiện hiện nay, cả hai đều là "chú lùn" đứng cạnh gã khổng lồ Google nên nhiều khả năng, bản hợp đồng sẽ được thông qua.
Microsoft dự đoán thị trường quảng cáo trực tuyến sẽ đạt doanh thu 80 tỷ USD vào năm 2010, tăng gấp đôi so với cuối năm 2007. Năm ngoái, hãng đã chi ra tới 6 tỷ USD để mua lại hãng dịch vụ quảng cáo trực tuyến aQuantive, như một nước cờ chiến lược để đấu lại Google.
Theo một nguồn tin thân cận, Morgan Stanley và Blackstone LP sẽ cố vấn cho Microsoft trong thương vụ này, còn Yahoo nhận được lời tư vấn từ Goldman Sachs.
Trọng Cầm (Tổng hợp AP, Reuters, CNET)
