Marina Popoey hiện đang sinh sống tại bờ phía Bắc của đảo Samoa. Một kết nối Internet  ngay tại ngôi làng nhỏ ven biển chính là mơ ước của người phụ nữ kiếm sống bằng nghề dệt chiếu này.

Marina Popoey: Email thì "nháy mắt", còn thư phải mất hai tuần...

Internet sẽ  giúp chị Marina liên lạc dễ dàng hơn với gia đình mình ở Úc và New Zealand. Quan trọng hơn, nó còn mở rộng cửa cho công việc kinh doanh đồ thủ công của Marina tại các thị trường ngoài nước. Hiện tại, một lá thư phải mất hai tuần mới đến nơi; nhưng với email, tất cả sẽ chỉ còn là một cái nháy mắt. 

Mong muốn của Marina sắp trở thành hiện thực, khi Samoa vừa trở thành đảo quốc đầu tiên trên Thái Bình dương áp dụng một chiến lược quốc gia dành cho công nghệ thông tin và truyền thông (ICT). Bước đi này được coi là khâu then chốt trong việc mở tung cánh cửa để đón nhận sự hỗ trợ quốc tế về đào tạo máy tính, trung tâm viễn thông nông thôn và các dự án chính phủ điện tử, mà sớm nhất là khoản tiền 400.000 USD Samoa vừa nhận được từ Chương trình Phát triển của Liên Hợp Quốc (UNDP).

Thị trường toàn cầu 

Samoa nằm tại trung tâm quần đảo nhiệt đới Polynesia, với dân số 180.000 người nhưng chỉ 30% trong số đó có điện thoại cố định. Số người sử dụng Internet chưa đạt mức 2%, song kế hoạch tham vọng của chính phủ lúc này chính là tạo bước ngoặt trong  phát triển và quảng bá Internet với mục tiêu "Truy cập Internet cho tất cả mọi người".

Samoa nằm cách biệt với thế giới, cách New Zealand, quốc gia phát triển gần nhất tới 4 giờ bay. Mặc dù vậy, ICT sẽ giúp giảm bớt những rào chắn về khoảng cách địa lý trong phát triển kinh tế - Fuatai  Purcell, thư ký Ban chỉ đạo ICT Quốc gia cho biết. Khi đó, viễn cảnh về một ngày người dân "xoá mù tin học" trên Samoa bán hàng qua mạng, từ những chiếc túi dệt thủ công cho đến hoa văn in tranh đặc trưng của văn hoá Polynesian,... sẽ không còn xa nữa.

Ông Tuilaepa Sailele Aiono Malielegaoi - Thủ tướng Samoa nói rằng lợi ích do ICT mang lại cho giáo dục và y tế là không có giới hạn: "Tôi đã được tận mắt chứng kiến những trường hợp mà các y bác sĩ, chuyên gia cách hàng mấy ngàn dặm chỉ dẫn cho bác sĩ địa phương tiến hành các ca phẫu thuật phức tạp". Với đội ngũ bác sĩ hiện nay ở Samoa, sự trợ lực từ phương thức "Y tế từ xa" (Telemedicine) mang tính chất sống còn. 

Những nỗi lo về văn hoá

Các giáo viên ở Samoa đang học kỹ năng Internet để chuẩn bị cho thời kỳ mới.

Trong dòng chảy gấp gáp đón chào công nghệ mới, đâu đó vẫn vang lên những tiếng nói âu lo.

"Một trong những điều khiến tôi lo ngại là sự bùng nổ công nghệ này sẽ tác động như thế nào đến nền văn hoá truyền thống của Samoa.'' - Ioanna Chan-Mow, chủ nhiệm Khoa Khoa học thuộc Đại học Quốc gia Samoa, cảnh báo - "Chúng ta đang "phơi mình" trước vô vàn triết lý, lối sống, đón nhận vô vàn các giá trị phương Tây. Trong khi đó, nền văn hoá bản sắc của Samoa là tập trung vào các đơn vị gia đình truyền thống". 

Một trong những nỗi lo đặc biệt của nhiều người chính là nạn đồi truỵ trên Internet. Tại một trường tư trên đảo, nơi học sinh được truy cập Internet miễn phí, người ta đã phải đồng loạt thay máy tính mới khi phát hiện ra bọn trẻ đã truy cập vào một số site "đen". Tuy nhiên, Thủ tướng Tuilaepa tin rằng lợi ích mà Internet mang lại vượt xa bất cứ nguy cơ hay mặt trái nào: "Mọi việc sẽ ổn nếu chúng ta áp dụng các biện pháp kiểm soát cần thiết để loại bỏ mọi nội dung đen tối trên Web. Đó là nhiệm vụ thường trực của Chính phủ".

Kiểm soát Net? Không dễ! 

Như để minh chứng cho tuyên bố của Thủ tướng Tuilaepa, chính phủ Samoa đã xây dựng kế hoạch cập nhật và siết chặt luật pháp trừng phạt bất cứ người nào dowdload những hình ảnh khiêu dâm. Trước đó, Thủ tướng Tuilaepa đã công bố một kế hoạch phát triển bộ lọc quốc gia, yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) nỗ lực chặn mọi website khiêu dâm trên hệ thống mạng của mình. Tuy nhiên, các ISP cho rằng yêu cầu này quá khó về mặt kỹ thuật và có thể buộc họ phải chặn cả những website hợp pháp, chẳng hạn như site cung cấp thông tin sức khoẻ. 

"Đến như các nước phát triển như New Zealand, Úc và Mỹ còn phải vật lộn với vấn nạn này thì làm sao những quốc gia đang phát triển như Samoa có thể "hoàn thành sứ mạng?" - David Main, giám đốc kỹ thuật của ISP CSL nói - "Làm sao bạn phân biệt được một site sức khoẻ trình bày về giải phẫu cơ thể với một site sex?"

Cầm Thi (Theo BBC)