(VietNamNet) - Nhu cầu xã hội và cả các đơn vị soạn thảo Nghị định cùng đang mong mỏi sớm có Luật Giao dịch điện tử - khung pháp lý đầy đủ điều chỉnh các hoạt động giao dịch trên mạng. Tuy nhiên, phải mất hơn một năm nữa Luật này mới có thể được ban hành.
Dự án Luật Giao dịch điện tử (GDĐT) được Quốc hội đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh khoá XI. Tháng 3/2004, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã giao cho Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KHCN&MT) Quốc hội chủ trì soạn thảo cùng với các bộ ngành và các tổ chức hữu quan.
Từ tháng 3/2004 đến nay, Ban soạn thảo đã họp được hai phiên. Dự kiến bản dự thảo Dự án Luật GDĐT hoàn thiện sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến lần thứ nhất tại kỳ họp thứ 7 (tháng 5-6/2005) và trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 8 vào cuối năm 2005.
Chưa có luật, nói khó tin
 |
|
Ông Trần Thanh Hải: Doanh nghiệp và người tiêu dùng chưa đặt niềm tin vào các hình thức ứng dụng TMĐT do thiếu các quy định thừa nhận giá trị pháp lý của TMĐT. |
Không chỉ doanh nghiệp cần một chỗ dựa về mặt pháp lý cho các hoạt động giao dịch trên mạng, mà cả các cơ quan hành chính, tổ chức kinh tế xã hội cũng cần một chế tài luật pháp để đảm bảo cho các giao dịch hành chính điện tử.
Theo các chuyên gia về pháp lý và thương mại, trên thực tế, nhiều khi chưa có luật thì họ vẫn làm. Tuy nhiên, không có luật thì bản thân họ cũng thiếu niềm tin, triển khai cũng dè dặt và không dám làm đại trà. Trường hợp có lòng tin mạnh mẽ vào công nghệ và khả năng của họ thì cũng không có căn cứ để thuyết phục khách hàng, xã hội tin vào các giao dịch điện tử đó, vì có quá nhiều rủi ro.
''Một khi không có môi trường luật, khách hàng sẽ bán tín bán nghi nếu tôi giao dịch với anh qua mạng điện tử, chẳng hạn như tôi chấp nhận thanh toán qua Home Banking, e-Banking nhưng khi có vấn đề xảy ra thì ai bảo vệ quyền lợi của tôi. Trong khi đó, để bảo vệ quyền lợi thì bắt buộc phải đến toà án, mà toà án thì lại phải căn cứ vào luật, chưa có luật thì toà án rất khó giải quyết. Đấy chính là một trở ngại hiện nay mà doanh nghiệp rất mong mỏi một khung pháp lý thừa nhận hình thức giao dịch điện tử.'' - ông Trần Thanh Hải, phó vụ trưởng Vụ Thương mại điện tử (TMĐT), Bộ Thương mại cho hay.
Đã biết "thời gian còn rất ngắn"...
Trao đổi với báo điện tử VietNamNet, TS Vũ Minh Mão - phó chủ nhiệm Uỷ ban KHCN&MT Quốc hội khoá XI, phó trưởng ban thường trực Ban soạn thảo Dự án Luật GDĐT nhấn mạnh: ''Luật GDĐT là luật mới và rất cần thiết đối với Việt Nam. Phát triển kinh tế-xã hội của đất nước đang rất cần có những văn bản pháp lý để điều chỉnh các hoạt động trong GDĐT, trong đó có TMĐT, chính phủ điện tử (CPĐT). Nếu làm tốt việc này, sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội cũng như hội nhập kinh tế thế giới, góp phần quan trọng vào thúc đẩy phát triển của đất nước chúng ta trong TMĐT cũng như CPĐT''.
Ông Mão khẳng định: ''Nhận thức điều này, để đáp ứng nhu cầu thực tế đòi hỏi, chúng tôi đã đổi mới phương thức soạn thảo và không thể kéo dài thời gian soạn thảo. Vì vậy, chúng tôi sẽ sớm có Dự thảo tương đối đạt chất lượng, đạt tiến độ thời gian. Dự kiến sẽ trình Quốc hội cho ý kiến lần thứ nhất tại kỳ họp thứ 7 trong tháng 5-6/2005."
"Đây là lần đầu tiên Uỷ ban KHCN&MT Quốc hội chủ trì soạn thảo dự án Luật, chủ yếu là các thành viên trong Ban soạn thảo đều là kiêm nhiệm. Dự kiến cuối năm nay có một bản dự thảo tương đối (đáp ứng yêu cầu đảm bảo chất lượng), đưa lên website để lấy ý kiến rộng rãi của giới công nghệ thông tin (CNTT) và các cơ quan có quan tâm đến vấn đề này." - ông Mão cho biết.
 |
|
Đã có quyết định dừng ban hành Pháp lệnh TMĐT. |
Trả lời câu hỏi ''
Liệu có thể rút ngắn hơn nữa thời gian soạn thảo Luật GDĐT?'' ông Mão giải thích: "Nhiều năm trước đây, luật và pháp lệnh thường do các Bộ và cơ quan ngang Bộ của Chính phủ soạn thảo, lấy ý kiến, trình Chính phủ cho ý kiến, rồi trình ra Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến, sau đó đưa ra Quốc hội thông qua. Có những luật chuẩn bị trong mười năm mới được Quốc hội thông qua, có luật phải năm-bảy năm các Ban soạn thảo mới trình được Quốc hội thông qua"."Tuy nhiên, nếu Luật GDĐT được Quốc hội thông qua vào cuối 2005, thời điểm bắt đầu là cuối tháng 3/2004 đến cuối năm 2005 là khoảng một năm rưỡi. Trong vòng hơn một năm rưỡi mà làm được việc này cũng rất là nhanh." - ông phân tích - "Vì phải có thời gian nghiên cứu, rồi lắng nghe ý kiến, soạn thảo các báo cáo, hội thảo lấy ý kiến, trình các cơ quan có liên quan, đưa ra Uỷ ban thẩm tra, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội rồi đưa ra Quốc hội... Do đó, quy trình ấy đã rất là ngắn, đòi hỏi phải phấn đấu từng ngày từng tuần và không thể rút ngắn hơn nữa"!
Nghị định sẽ được ban hành trước Luật?
- Theo ông sau khi ban hành Luật GDĐT, sẽ có các nghị định đi kèm. Tuy nhiên, hiện nay một số Bộ đã chuẩn bị dự thảo nghị định. Liệu có thể ban hành Nghị định, như Nghị định Chữ ký số và Chứng thực điện tử, trước khi ban hành Luật GDĐT?
 |
|
Ông Vũ Minh Mão: Nghị định Chữ ký số và Chứng thực điện tử có thể đi trước, nhưng phải phù hợp với Luật GDĐT và được Quốc hội thông qua trước khi ban hành. |
- TS Vũ Minh Mão: Về vấn đề này, trong kế hoạch của Ban soạn thảo đã trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến để chuyển sang Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành soạn thảo năm dự thảo Nghị định (hướng dẫn thi hành Luật GDĐT) song song với quá trình soạn thảo Luật, để làm sao khi Luật được ban hành thì có thể thực thi được ngay, sớm đi vào cuộc sống.
Đây là việc đang làm song song, tất nhiên chỉ có Bộ Bưu chính Viễn thông đã trình Chính phủ Dự thảo Nghị định Chữ ký số và Chứng thực điện tử. Nghị định này do quyền chủ động của Chính phủ chuẩn bị và đi trước như thế rất là tốt vì tranh thủ thời gian, đồng thời với quá trình soạn thảo Luật của chúng tôi. Tuy nhiên, nếu ban hành Nghị định này thì tất nhiên khi Luật GDĐT được Quốc hội thông qua thì Nghị định này cũng phải phù hợp với Luật và được Quốc hội thông qua.- Nghị định này sẽ phải thông qua Quốc hội?
- Nghị định do Chính phủ ban hành, tuy nhiên Nghị định mà liên quan đến Luật GDĐT thì phải phù hợp với những quy định của Luật GDĐT, đó là điều quan trọng.
- Theo ông, Nghị định về Chữ ký số và Chứng thực điện tử có thể được ban hành trước Luật GDĐT?
- Về việc này, đó là quyền chủ động của Chính phủ giao cho Bộ BCVT soạn thảo, tuy nhiên nó phải phù hợp với các quy định của Điều 56 của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Điều 56 có ghi rõ: Những nghị định hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh thì hoàn toàn quyền chủ động của Chính phủ. Nhưng nó có một khoản nữa là những nghị định không thuộc hướng dẫn của các luật, pháp lệnh, Chính phủ cũng có quyền soạn thảo nhưng phải xin ý kiến của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội trước khi ban hành.
- Như vậy, vẫn có thể ban hành sớm nếu Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thông qua?
- Vâng! Không có vấn đề gì cả, càng nhanh thì càng tốt, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội thì cũng có thể không chờ đợi nhau, nhưng phải làm theo trình tự do luật quy định.
- Hiện nay, các doanh nghiệp rất cần một môi trường pháp lý trong GDĐT. Vậy có thể ban hành trước Nghị định hướng dẫn chi tiết về Giao kết Hợp đồng Điện tử được không?
- Vấn đề này, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã có ý kiến với Thường trực Chính phủ để giao cho các Bộ, ngành liên quan chuẩn bị soạn thảo. Từ lúc soạn thảo đến lúc ban hành chắc phải có một thời gian ngắn chứ không thể ban hành ngay được. Phải có một tuần tự, trình tự nhất định. Nếu chuẩn bị càng tốt, càng sớm thì ban hành càng sớm vì nó cũng nằm trong hướng dẫn của Luật GDĐT.
|
Nội dung của Dự thảo Luật Giao dịch điện tử |
| Mục đích: Công nhận các giao dịch điện tử có tính pháp lý như các giao dịch truyền thống (bằng giấy).
Luật GDĐT dự kiến gồm lời nói đầu, mười chương và khoảng 75 điều. - Chương I: Những quy định chung (gồm 5 điều), quy định các nội dung về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, giải thích từ ngữ, những nguyên tắc cơ bản đối với việc sử dụng thông điệp dữ liệu trong giao dịch điện tử, chính sách đầu tư đẩy mạnh ứng dụng, phát triển giao dịch điện tử. Các Nghị định cần soạn thảo, trình kèm theo Dự thảo Luật GDĐT: 1. Nghị định về chữ ký số và chứng thực điện tử (Bộ Bưu chính Viễn thông soạn thảo). Dự kiến khoảng trung tuần tháng 11/2004 sẽ có bản dự thảo lần I, gửi trực tiếp và đưa lên mạng xin ý kiến đóng góp của các chuyên gia CNTT, các cơ quan quản lý và các đại biểu có liên quan. |
Vũ Lê - Thuỷ Nguyên
TIN, BÀI LIÊN QUAN:
Nghị định Chữ ký số-Chứng thực điện tử: Phải... chờ?
Chứng chỉ số: chứng minh thư trong thương mại điện tử
Chưa có chữ ký số, chưa thể có thương mại điện tử
Thương mại điện tử với chìa khoá chứng thực số
Doanh nghiệp VN: Chưa ''dám'' nghĩ tới thương mại điện tử!
Năm 2006, công bố Luật Giao dịch điện tử
Lộ trình xây dựng Luật Giao dịch điện tử sẽ "siêu ngắn"?
2004: Ban hành Nghị định về chứng thực điện tử
Giao dịch điện tử: Thị trường cần, luật... túc tắc làm
Thương mại điện tử sẽ phát triển mạnh trong tương lai
