Giáo dục giới tính trong gia đình hiện đại
Nên giáo dục giới tính cho trẻ ở độ tuổi nào và nói như thế nào cho thích hợp? Đó là câu hỏi làm nhức đầu bao phụ huynh. Dưới đây là quan điểm mới về giáo dục giới tính trong gia đình hiện đại.
 |
Vì sao cha mẹ không thích nói với con cái về vấn đề giáo dục giới tính?
- Những hoạt động tình dục là một lĩnh vực “khó ăn, khó nói” trong các mối quan hệ. Nếu như chính bản thân các người lớn còn không thể bàn thảo về những cảm xúc tình dục với nhau, thì điều chẳng làm ta ngạc nhiên là họ không thể nói chuyện về "nó" với con cái của mình.
- Nhiều phụ huynh cũng nghi ngờ bản thân, vì họ không thể đưa ra câu trả lời thích hợp cho những câu hỏi hóc búa, lắt léo.
- Thật khó mà biết được là nên bắt đầu trò chuyện với con về giới tính bắt đầu từ lứa tuổi nào, cung cấp bao nhiêu lượng thông tin thì đủ, và liệu cha mẹ nên “tiên phong” trước, hay "bị động” đợi chờ những câu hỏi.
- Những mối quan ngại, rằng nói sớm quá có khác nào "vẽ đường cho hươu chạy”, và quá nhiều thông tin "ly kỳ" sẽ kích thích sự tò mò và cướp đi tuổi thơ hồn nhiên của các em.
Vì sao cha mẹ nên trò chuyện với con cái về vấn đề giáo dục giới tính?
Dù biết là có những mối cảm xúc và quan ngại như vậy, nhưng điều quan trọng là con cái nên nhận được những thông tin cởi mở chân thực và tích cực về vấn đề giáo dục giới tính. Điều này có những lợi ích sau đây:
- Các em sẽ có những cảm xúc tích cực và sự tôn trọng bản thân cơ thể mình, tự hào mình là những chàng trai, cô gái !
- Một thái độ tự tin trước những đột biến tình cảm, tâm sinh lý theo đúng quy luật tự nhiên, xảy ra trong quá trình phát triển.
- Có khả năng trao đổi thông tin hữu hiệu nhất là khi các em bị một mối ưu tư, lo phiền, đe dọa nào đó.
- Tất cả nghiên cứu đều nhấn mạnh cho thấy: Những em nào được người lớn thân cận hỗ trợ và tư vấn tích cực đều có khuynh hướng trì hoãn lâu hơn cho những mối quan hệ nam nữ "gần gũi”.
Giáo dục giới tính là sự phát triển của con người
Ngay từ khi mới lọt lòng, tất cả chúng ta đều là những con người mang giới tính và đã có “những hành vi giới tính" - với mức độ thay đổi tùy ý theo từng cá nhân.
- Từ lúc lọt lòng đến 5 tuổi
Các em bé sơ sinh đã có được những cảm xúc hài lòng từ việc được vuốt ve, âu yếm, nựng nịu trong tình yêu thương. Từ 6 tháng, nhưng đặc biệt là từ 2 đến 5 tuổi, trẻ em thích khám phá xem mình và các bạn khác được sinh ra từ đâu và như thế nào.
- Từ 5 tuổi đến giai đoạn dậy thì (10 đến 14 tuổi).
Sự tò mò về giới tính tăng dần - dù trẻ không dám đặt câu hỏi nào ở nhà, nhưng ở trường, chúng vẫn truyền tai nhau những điều "học lỏm" được. Trẻ có khuynh hướng thích sự riêng tư, có ý thức về cơ thể mình, có nhu cầu tìm đọc các thông tin trong sách báo, tạp chí.
- Từ tuổi dậy thì đến giai đoạn thanh thiếu niên (14 - 21 tuổi)
Xét về mặt xã hội, tình cảm và tâm lý, dậy thì là sự biến đổi lớn, vì nó gióng lên một hồi chuông báo tin về giai đoạn trưởng thành về giới tính. Trẻ em dậy thì ở những độ tuổi khác nhau và tiến trình này có khi mất đến 2 năm. Sự tăng cao của hàm lượng kích tố testosterone ở các em trai và kích tố oestrogen ở các em nữ có thể tạo nên tâm trạng phấn khích, những hành vì táo bạo cùng những đột biến về cảm xúc!
Một số mối quan ngại?
- Sự mất mát tuổi thơ hồn nhiên
Một cảm giác vẫn còn tồn đọng về phía người lớn, là các em sẽ mất đi sự hồn nhiên, nếu chúng được thông tin quá sớm. Đây là “tàn tích" của thời đại trước là lúc mà tình dục bị xem là điều xấu hổ, cấm kỵ. Thật ra, nếu được giáo dục giới tính tích cực, cái mà các em mất đi chính là sự ngu khờ, chứ không phải là sự ngây thơ. Sự ngây thơ chỉ mất đi khi niềm tin bị phản bội! Những em được giáo dục giới tính đầy đủ sẽ hiểu được những đợt dâng trào tự nhiên của cảm xúc cũng như tình dục, và sẽ biết cách để hành động đúng, loại trừ những điều không hay sẽ xảy đến cho mình.
Nên bắt đầu từ đâu và như thế nào?
Ngay từ độ 2 tuổi, trẻ đã bắt đầu tò mò, thắc mắc về cơ thể mình. Khi ngôn ngữ phát triển, trẻ sẽ đặt các câu hỏi và quan sát. Theo các chuyên gia nước ngoài, giáo dục giới tính nên bắt đầu từ sớm, là lúc mà trẻ dễ tiếp nhận nhất. Những năm tháng của tuổi thanh thiếu niên thường là lúc mà sự giao tiếp giữa cha mẹ và con cái hay gặp khó khăn. Vì vậy quan điểm giáo dục giới tính là dựa trên tính liên tục và nhấn mạnh trong suốt giai đoạn phát triển của trẻ.
Có rất nhiều cơ hội để bàn thảo. Nếu cảm thấy khó khăn, bạn có thể dựa vào những sách báo, giáo dục chuyên đề. Lướt qua các thông tin với con mắt của một nhà khoa học trong trạng thái thư giãn, tự nhiên. Trả lời một cách đơn giản và chân thực. Cung cấp vừa đủ thông tin để trả lời những câu hỏi đúng chừng mực. Dùng các thuật ngữ khoa học đúng đắn ngay từ đầu, bạn sẽ thấy mọi việc nhanh chóng đi vào cảm giác bình thường, vượt qua được những e dè, ngại ngùng của ban đầu.
Không chỉ là những thông tin
Tình dục của con người không chỉ là chuyện tình dục của sự sinh sản duy trì giống nòi - kèm theo nó còn là những cảm xúc, những giá trị thẩm mỹ, đạo đức và những thái độ đúng đắn. Đấy là điều mà giáo dục giới tính cần hướng tới, để tạo ra những công dân sống lành mạnh, tự tin và tích cực.