(VietNamNet) - Bộ trưởng Nguyễn Minh Hiển đã có giải trình chi tiết về đề án tăng học phí tại buổi giao ban các Tổng biên tập cơ quan báo chí  sáng nay.

Việc điều chỉnh học phí còn nhằm thực hiện yêu cầu của Luật Giáo dục, đưa tất cả các khoản thu hợp lý vào học phí, chấm dứt tình trạng lạm thu trong nhà trường (Ảnh: LAD)

Ông Hiển cho biết, học phí là vấn đề lớn, nhạy cảm nên cần được trao đổi, bàn bạc kỹ lưỡng, tạo sự đồng thuận trong xã hội. Bộ GD-ĐT sẽ nghiêm túc tiếp thu các ý kiến đóng góp để xây dựng phương án hợp lý, có tính khả thi cao, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Việc này cũng đòi hỏi phải có thêm thời gian. Ông đã có giải trình chi tiết về đề án tăng học phí.

3 căn cứ để tăng học phí

Thứ nhất, chủ trương đẩy mạnh xã hội hoá giáo dục của Đảng và Nhà nước, trong đó có yêu cầu sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chính sách về học phí theo hướng huy động một cách hợp lý sự đóng góp của những gia đình có khả năng. Đồng thời, Nhà nước vẫn tiếp tục tăng ngân sách giáo dục, nhưng dành ưu tiên để trợ giúp cho học sinh nghèo và con em gia đình thuộc diện chính sách, tập trung phát triển giáo dục vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc, thực hiện phổ cập giáo dục và một số chương trình trọng điểm khác.

Thứ hai, thực tiễn triển khai cơ chế thu và sử dụng học phí theo Quyết định 70/1998/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ cho thấy, bên cạnh những mặt được rất cơ bản, cần sửa đổi, bổ sung một số nội dung cho phù hợp với tình hình hiện nay.

Thứ ba, việc điều chỉnh học phí còn nhằm thực hiện yêu cầu của Luật Giáo dục, đưa tất cả các khoản thu hợp lý vào học phí, chấm dứt tình trạng lạm thu trong nhà trường.

Như vậy, vằng việc điều chỉnh học phí, có thể thực hiện đồng thời cả hai mục tiêu quan trọng là: tăng nguồn lực để các nhà trường có thêm điều kiện nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập và thực hiện tốt hơn công bằng trong giáo dục.

900.000 đồng không áp dụng đại trà

Khung học phí ở giáo dục mầm non, tiểu học và THCS vẫn giữ nguyên như quy định hiện hành.

Đối với các cấp học còn lại thì giữ nguyên mức học phí tối thiểu, nới rộng mức tối đa để có thể bao quát được hết các loại hình đào tạo ở các địa bàn kinh tế - xã hội khác nhau với lộ trình đến năm 2010. (Xem chi tiết tại đây).

Ông Hiển giải thích mức học phí 900.000 đồng (mức trần của học phí ĐH, cũng là vấn đề mà dư luận phản ứng mạnh mẽ nhất) hoàn toàn không áp dụng đại trà cho các nhà trường và cũng không thực hiện ngay trong năm 2006. Đây chỉ là mức học phí tối đa, và chỉ cho phép thực hiện đối với một số ít ngành đào tạo đặc biệt ở một số ít trường có sử dụng chương trình quốc tế, có mời chuyên gia nước ngoài giảng dạy và có một số yêu cầu đặc biệt khác. Mức này dự kiến thực hiện dần dần theo lộ trình đến 2010.

Điều chỉnh học phí theo từng bước

Mức học phí cụ thể cho từng năm sẽ được xác định theo quy định của Luật Giáo dục. Trên cơ sở khung học phí, căn cứ vào cơ chế thu và sử dụng học phí do Chính phủ ban hành, Bộ trưởng Bộ Tài chính phối hợp với Bộ trưởng Bộ GD-ĐT và Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước về dạy nghề quyết định mức học phí cụ thể đối với các trường công lập do trung ương quản lý; HĐND cấp tỉnh quyết định đối với các trường công lập do địa phương quản lý. Mức học phí phải thông báo công khai trước đó một thời gian để người học biết, chuẩn bị.

SV sẽ được nhận học bổng trực tiếp

Để bảo đảm cho học sinh, sinh viên nghèo tiếp tục học tập, Nhà nước sẽ thực hiện các chính sách hỗ trợ như: Mở rộng đối tượng miễn giảm và tăng mức miễn giảm học phí; tăng mức học bổng; mở rộng đối tượng, đơn giản thủ tục, tăng mức cho vay từ quỹ tín dụng đào tạo và kéo dài thời gian hoàn trả.

Đặc biệt, sẽ đổi mới cơ chế hỗ trợ của Nhà nước cho người học theo hướng cấp trực tiếp cho người học mà không cấp thông qua nhà trường như hiện nay. Mục đích của việc đổi mới cơ chế như vậy là để giúp người học chủ động lựa chọn ngành học, trường học với mức chi phí phù hợp, không phụ thuộc đó là trường công lập hay ngoài công lập.

Cùng với chính sách học phí, Bộ GD-ĐT sẽ trình Chính phủ đề án học bổng. HSSV giỏi sẽ được nhận học bổng khuyến khích từ nhiều nguồn khác nhau, dự kiến sẽ cao hơn mức học phí. Những SV giỏi thuộc diện chính sách không những được miễn giảm học phí, mà còn được nhận cả học bổng chính sách và học bổng khuyến khích. Đây là những biện pháp động viên HSSV phấn đấu học tập, rèn luyện, góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục.

• Ban Giáo dục VietNamNet