Từ cà phê lùm, cà phê chòi Sài Gòn tiến đến cà phê giường Hà Nội, rồi “quả bom Vàng Anh” và hàng loạt biểu hiện yêu “bạo” khác của giới trẻ 8X, 9X đã khiến nhiều người giật mình, sững sờ ! Điều gì đang xảy ra với giới trẻ?

>>"Lớp trẻ cần tự hình thành hệ thống giá trị mới"

Những hiện tượng trên có phải là một kiểu chứng tỏ của người sành điệu hay là một sự thay đổi có tính “lột xác” của giới trẻ trong chuyện yêu đương...

Cà phê chòi trong làng ĐH (TP.HCM). Ảnh: Thu Hương

Chuyện các teen công khai hôn nhau tình tứ và điệu nghệ trước chốn đông người không phải là cảnh ít gặp, nhiều bạn còn tự hào kể với bè bạn về những trải nghiệm phòng the như để khoe “chiến tích”... Trong giảng đường, thậm chí cả lớp học, SVHS nhiều khi hết sức thoải mái âu yếm nhau một cách công khai như... biểu diễn!

Mới đây nhất, khi một số nhân vật của tình yêu trở thành diễn viên tự biên tự diễn, thì hình thức yêu “bạo” càng được giới trẻ quan tâm theo kiểu háo hức “đón xem”! Nhiều chuyện tình dục ly kỳ lưu hành ngoài “nội bộ” được các bạn trẻ chú tâm săn lùng, và trao đổi một cách thoải mái mà không ngại bị người lớn la rầy, trách cứ... Điều gì đang xảy ra đây? Hiện tượng này có phải phản ánh điều gì đó đang diễn biến bất ổn trong nhận thức và cách thức trải nghiệm cuộc sống của giới trẻ?

Đã có vô số ý kiến đề cập tình trạng này trên các phương tiện truyền thông, và cũng đã có quá nhiều trăn trở xuất phát từ tâm huyết của những nhà giáo dục, của công chúng... Nhưng hãy thử đặt vấn đề về nguồn gốc của hiện tượng này, tại sao lại như vậy và điều gì sẽ bộc lộ nối tiếp...

2. Nhiều người cho rằng vì xã hội phát triển quá nhanh, sự thay đổi nhận thức của con người quá mạnh mẽ, các giá trị xã hội biến đổi chóng mặt... nên đã tự nhiên hình thành một nếp nghĩ mới, táo bạo, hiện đại, thực tế và có khi thực dụng...Việc người lớn xây dựng chuẩn mực đạo đức, chuẩn mực hành vi chưa theo kịp với sự bắt nhịp nhanh chóng của lớp trẻ đã làm khoảng cách trẻ già ngày càng rộng hơn. Do đó, người lớn nhìn các bạn trẻ “sống” như vậy với lăng kính quá khắt khe và nghi ngại.

Với khuynh hướng chú trọng tính cá nhân, người trẻ cảm thấy việc thể hiện chuyện riêng tư của mình giữa cộng đồng là điều bình thường và không cảm thấy bất ổn khi ai đó “soi” mình. Người lớn lại cảm thấy như mình bất lực trước những sự việc chướng tai gai mắt ấy, khi bọn “trẻ ranh” không chịu nghe mình phân tích, và có khi còn muốn đối kháng lại với mình. Người lớn bực dọc nhưng không có cách nào để điều chỉnh bọn trẻ trở lại đúng quĩ đạo xưa nay nên đành... bó tay và chấp nhận như nó đã xảy ra!

Như vậy, một cách vô tình các bạn trẻ nhận biết được ưu thế của mình trước cộng đồng, trước người lớn, nên phát huy thắng lợi bằng việc tiếp tục tăng “đô” thực hiện hành vi tự do cá nhân theo cách của mình. Trong trường hợp này, có vẻ như chuyện tác động “nắn dòng” từ phía người lớn lại cho tác dụng ngược!

3. Có người lại nghĩ hiện đang có “cuộc cách mạng tình dục” không chỉ diễn ra với lớp trẻ mà còn ở các tầng lớp khác, khi ngày càng có nhiều hiện tượng vượt quá khuôn khổ truyền thống trong lĩnh vực này. Đó thật sự là “cuộc cách mạng” hay là “làn sóng mới” muốn thay đổi thói quen trong nhận thức, trong cách đặt vấn đề đối với các hành vi tình dục?

“Cách mạng tình dục”, một vấn đề thật lớn liên quan đến sự thay đổi không chỉ về hiện tượng mà là cả quan niệm, là định hướng chung của xã hội đối với vấn đề này. Đặt vấn đề “cách mạng tình dục” không chỉ để nói đến bề mặt của sự kiện nào đó, mà là  sự quan tâm đến việc có hay không xu hướng thay đổi chuẩn giá trị.Và chúng ta phải làm gì để trả lời xác đáng vấn đề, chúng ta phải làm gì khi điều đó là có thật? “Cách mạng tình dục” nếu có sẽ ảnh hưởng như thế nào đến các giá trị khác trong hệ giá trị truyền thống lâu nay ở nước ta?

4. Cũng có ý kiến cho rằng những hiện tượng trên đây chỉ là biểu hiện của sự nổi loạn trong lớp trẻ, là một cách thức khẳng định giá trị bản thân khi những hình thức khẳng định khác ít gây được hiệu quả!

Điều này có thể xem như một phản ứng tâm lý xuất phát từ khát vọng trưởng thành nhanh chóng, thành công nhanh chóng, nổi bật nhanh chóng... của người trẻ. Có thể người trẻ chưa chú ý đến vấn đề này, nhưng đó là biểu hiện của đặc điểm vô thức cộng đồng khi họ cảm nhận được năng lực của mình, khi họ nghĩ rằng mình có thừa sức để  phát triển nhanh chóng và cân bằng.

5 Một số người lại quan niệm đơn giản, chẳng có điều gì phải bận tâm, đó chỉ là tính đa dạng của cuộc sống mà chúng ta lại quan trọng hóa lên thôi. Cuộc sống sẽ tự điều chỉnh, vì cuộc sống vốn  rất công bằng với những thay đổi tích cực.

Còn bạn, những người trẻ, bạn nghĩ như thế nào về chính mình và bạn bè của mình trong chuyện này?

Tiến sĩ tâm lý Đinh Phương Duy

(Theo Tuổi Trẻ)