- "Khi mới làm Bộ trưởng, vẫn là học việc, lúc đó tôi chỉ ngủ 4 tiếng mỗi ngày, giờ thì có thể ngủ được 5 tiếng. Điều trăn trở của tôi lúc này là yêu cầu hội nhập quốc tế rất quyết liệt, nếu ngành Giáo dục không có phương pháp vừa đột phá, vừa phát triển theo chiến lược đồng bộ thì chúng ta có thể làm lỡ cơ hội phát triển của đất nước...".
Phó Thủ tướng cho biết trong buổi đối thoại trực tuyến về năm học mới 2009 - 2010.
Trong gần 4 tiếng đồng hồ chiều ngày 31/8, người đứng đầu ngành giáo dục đã trả lời nhiều câu hỏi từ chính sách vĩ mô của giáo dục, các thắc mắc cụ thể của sinh viên cho tới những câu hỏi đời thường.
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân. Ảnh: Chinhphu.vn |
Trả lời "câu hỏi khó" về "đánh giá sâu sắc về sự thành bại của các Bộ trưởng tiền nhiệm trong quá khứ để xây dựng các dự án hiện nay", Bộ trưởng cho rằng muốn chuyển biến ngành giáo dục thì phải nghiên cứu quy luật nào chi phối. "Theo quy luật phát triển hệ thống, nếu đúng, nó tự phát triển, nếu không đúng, nó tự không phát triển được".
Hơn 3 lần nhắc lại quãng thời gian 3 năm làm Bộ trưởng GD-ĐT là "thời gian học việc", ông Nguyễn Thiện Nhân nhận thấy việc mình cùng các cộng sự "chọn, đột phá, và khắc phục các tiêu cực thi cử, bệnh thành tích giáo dục đã đem lại hiệu quả bước đầu được xã hội ghi nhận" là một trong những "việc thành công trong thời gian nhậm chức" khi trả lời câu hỏi của bạn Trần Thanh Loan.
Cụ thể hơn, một trong những nỗ lực của phong trào "hai không" là Mỗi năm tỷ lệ tốt nghiệp tăng xấp xỉ 10% đến năm 2010 đạt 90%/ để sau 4 năm, tỷ lệ tốt nghiệp THPT trở về như cũ.
Trước câu hỏi "tiêu chí dẫn dắt của người đứng đầu ngành giáo dục", Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân nhận thấy trước thời điểm hội nhập cạnh tranh toàn cầu, đòi hỏi nguồn nhân lực mạnh thì sứ mạng "chăm lo cho lớp trẻ lớp thanh niên của Việt Nam" càng lớn. Và điều này chỉ hoàn thành được với quyết tâm lớn, đồng thuận.
|
"Hội nhập quốc tế rất quyết liệt, nếu ngành GD không có phương pháp vừa đột phá, vừa phát triển theo chiến lược đồng bộ thì chúng ta có thể làm lỡ cơ hội phát triển của đất nước", ông trăn trở.
Bởi vậy, trước thắc mắc "Bộ Giáo dục đã chuẩn bị và đã xác định gì về vấn đề phát triển con người ở Việt Nam", người đứng đầu ngành giáo dục khẳng định giáo dục năng lực công dân chính là yêu cầu đòi hỏi bây giờ.
Đó là "mục tiêu giáo dục" được đúc rút sau khi suy xét, "lâu nay, chúng ta quyết tâm “Nâng cao dân trí, phát triển nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” nhưng cần hiểu phát triển giáo dục phổ thông không chỉ nâng cao dân trí mà còn là giáo dục làm người, trang bị cho học sinh kiến thức cơ bản về khoa học-kỹ thuật, kiến thức cơ bản về xã hội, có tình cảm của người Việt Nam, có lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, tự hào về thế hệ cha anh".
Với câu hỏi "làm thủ khoa mà ra trường xin việc còn khó khăn", Phó Thủ tướng cho hay ngành GD-ĐT đã làm việc với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội hướng đến giải pháp "những người học ĐH ngay khi học xong một nửa thời gian đào tạo, phải xúc tiến khả năng tìm, chọn được việc làm thích hợp".
Ông đặc biệt nhấn mạnh đến sự chủ động, tự tìm tòi và tự tiếp thị mình của người học nghề, học đại học.
Trước thực tế đội ngũ giảng viên trẻ có năng lực đang chuyển sang các ngành nghề, lĩnh vực khác có thu nhập cao hơn, môi trường làm việc tốt hơn, một mặt, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân khẳng định "Nhà nước đã có chính sách cụ thể để phát triển năng lực nghề nghiệp của nghề giáo", mặt khác, cũng cho rằng "nếu chọn nghề giáo thì phải có niềm đam mê, yêu thích nghề giáo trước đã, còn nếu chỉ vì thu nhập thì chọn nghề giáo đi dạy không chỉ có vui".
Gần hết buổi giáo lưu, người đứng đầu ngành giáo dục chia sẻ thói quen thường xem truyền hình bằng tiếng Anh và tiếng Đức để nắm tình hình thế giới, như một nhu cầu.
Gần 2500 câu hỏi gửi tới buổi giao lưu và Phó Thủ tướng cùng lãnh đạo các bộ: Giáo dục - Đào tạo, Lao động - Thương binh và Xã hội, Ngân hàng Chính sách, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tham gia trực tuyến.
Dưới đây VietNamNet giới thiệu một số câu trả lời (toàn bộ buổi giao lưu quý vị có thể xem TẠI ĐÂY)
Với mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, theo Phó Thủ tướng, chúng ta cần giải quyết khâu nào là then chốt mang tính chất quyết định để nhanh chóng đạt được kết quả tốt nhất. Xin trân trọng cảm ơn. (Nguyễn Văn Nam - Nam 54 tuổi - Giảng viên Học viện Kỹ thuật quân sự)
Đông đảo lãnh đạo các ngành giáo dục, lao động thương binh - xã hội, văn hóa, khuyến học tham gia buổi do.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân: Hoạt động giáo dục đòi hỏi nhiều yếu tố. Trước tiên, xác định mục tiêu chương trình giáo dục, kế đó là hệ thống sách giáo khoa, hệ thống cơ sở vật chất phục vụ giáo dục, tiếp theo là lực lượng đội ngũ giáo viên gồm cả quy mô, số lượng và chất lượng giáo dục. Bên cạnh đó là phương thức tài chính cho giáo dục (Nhà nước tài trợ như thế nào, đóng góp của người dân đến đâu). Điều rất quan trọng là sự quản lý của Nhà nước đối với chất lượng giáo dục.
Vừa qua, ngành giáo dục đã không ngừng nỗ lực, đạt được những thành tựu rất đáng kể, quy mô, chất lượng đều tăng. Nhưng chất lượng giáo dục hiện nay chính là vấn đề lớn nhất mà người dân và ngành giáo dục quan tâm.
Xét về phương diện lịch sử, muốn quản lý chất lượng giáo dục, chúng ta còn cần dựa vào những chỉ số về chất lượng và giám sát chỉ số đó. Để làm được điều này, chúng ta cần những cơ quan chuyên trách. Đến năm 2004, trong Bộ GD-ĐT chưa có cơ quan chuyên trách về quản lý chất lượng giáo dục.
Vì vậy, từ 1975-2004, công tác quản lý chất lượng nói chung tuy được quan tâm nhưng chủ yếu lồng ghép vào các hoạt động của các Vụ thuộc Bộ. Trả lời câu hỏi này cần các cơ quan chuyên trách nhưng cơ quan chuyên trách lại không có. Từ 2004 đến nay, chúng ta có Cục khảo thí và Kiểm định chất lượng và từ 2008 đến nay, 63 tỉnh, thành đã có Phòng khảo thí và đánh giá chất lượng. Đó là một bước chuyển biến trong quản lý chất lượng, đó là coi quản lý chất lượng là nhiệm vụ hàng đầu của Nhà nước trong quản lý GD. Đáp số là chúng ta phải có cơ quan chuyên trách.
Vấn đề thứ hai,
để đảm bảo chất lượng như đã nêu cần chuẩn hóa: Chuẩn hóa về chương trình, chuẩn hóa về sách giáo khoa, chuẩn hóa đội ngũ thầy cô giáo, chuẩn hóa phương tiện đào tạo. Đặc biệt càng ngày chúng ta càng cần chuẩn hóa công tác quản lý. Chính sự hạn chế, yếu kém trong quản lý là khâu tắc nghẽn nặng nề nhất trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Vì thế, nếu nói khâu đột phá để nâng cao chất lượng giáo dục thì đó chính là đổi mới quản lý Nhà nước đối với hệ thống GD-ĐT. Khâu đổi mới này trước tiên liên quan đến việc phải có quy hoạch và chiến lược GD. Gần đây, chúng ta đã có quy hoạch phát triển GD Đại học 2005-2020 được Thủ tướng phê duyệt. Còn chung toàn ngành, chúng ta có Chiến lược giáo dục 2000-2010. Song song với việc đó, cần xây dựng hệ thống các quy chế quản lý giáo dục: Mở trường như thế nào? Quy chế hoạt động của các loại trường? Nhiệm vụ, trách nhiệm của giáo viên? Nhiệm vụ của hiệu trưởng?Tiếp theo là phân cấp. Bộ GD-ĐT làm gì, các Sở GD-ĐT làm gì, các trường làm gì? Gần đây là việc chúng ta đã huy động sự tham gia giám sát của học sinh, phụ huynh và đặc biệt là của xã hội vào việc quản lý chất lượng GD. Có thể nói, chọn khâu đột phá chính là đổi mới quản lý Nhà nước đối với chất lượng giáo dục.
Trên cơ sở đó, chúng ta sẽ triển khai các biện pháp khác mà ngành GD đang làm như tiếp tục hoàn thiện chương trình sách giáo khoa. Với GD đại học, các địa phương cần ra soát chương trình, thực hiện đào tạo theo nhu cầu xã hội, công bố chuẩn đào tạo của từng trường. Gắn theo đó là công khai hoạt động nhà trường. Từ năm 2009, ngành GD thực hiện 3 công khai tại tất cả các bậc học: Mỗi cơ sở GD phải công khai cam kết chất lượng của mình. Học sinh ở từng bậc học ra có những kỹ năng, kiến thức, hành vi gì, làm được gì, phát triển tiếp như thế nào. Đánh giá chất lượng thực tế có một chỉ tiêu: Các trường Đại học, cao đẳng phải công bố sinh viên của mình sau 1 năm tốt nghiệp có bao nhiêu phần trăm có việc làm, bao nhiêu phần trăm làm đúng nghề.
Công khai thứ hai là công khai nguồn lực: đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất như thế nào để phục vụ công tác giảng dạy.
Công khai thức ba là tình hình tài chính ở đơn vị mình.
Tóm lại, đổi mới quản lý chính là khâu đột phá trong đó bên cạnh giải pháp lâu dài, cần chọn giải pháp trước mắt cho từng thời kỳ.
Với cương vị dẫn dắt nền giáo dục Việt Nam, tiêu chí làm việc của Bộ trưởng là gì? - Mạnh Đức - Nam 37 tuổi
Tôi mới nhận trách nhiệm Bộ trưởng Bộ GDĐT được hơn 3 năm, vì vậy kinh nghiệm chưa nhiều. Tôi nghĩ, làm Bộ trưởng có sứ mạng quan trọng chăm lo cho lớp trẻ lớp thanh niên của Việt Nam, đây là trọng trách lớn và cũng rất vinh dự vì vậy phải cống hiến hết mình cùng các đồng chí lãnh đạo bộ, và toàn thể ngành giáo dục chung tay gánh vác sự nghiệp lớn này.
Hiện nay, nước ta bước vào thời điểm hội nhập cạnh tranh toàn cầu, càng đòi hỏi nguồn nhân lực mạnh. Chúng tôi thấy sứ mạng của ngành càng lớn hơn, chỉ có một quyết tâm lớn, đồng thuận thì mới hoàn thành được nhiệm vụ cao cả đó.
Dân tộc Việt Nam có truyền thống vừa đánh giặc mấy nghìn năm đấu tranh và xây dựng đất nước, trong đó có truyền thống hiếu học đây là tài sản vô cùng quý giá của dân tộc Việt Nam, nó không phải là tiền mà là tinh thần, là gia đình hiếu học, là tài trợ của doanh nghiệp, của mọi người dân, ngành giáo dục luôn luôn biết, không khác gì, là tinh thần, là gia đình học,
Tôi tin rằng, dân tộc Việt Nam đã chiến thắng mọi kẻ thù ngoại xâm thì không có lý gì lại không xây dựng được đất nước văn minh, hiện đại. Một phần quan trọng trong sự nghiệp đó là đóng góp của các thầy cô giáo và các em học sinh.
Bộ trưởng cho biết những việc mà Bộ trưởng đã làm thành công trong thời gian nhậm chức? - Trần Thanh Loan - Nam 38 tuổi - Giáo viên
Thực ra thì tôi làm công tác ở Bộ GDĐT mới hơn 3 năm, công việc là không phải của riêng mình mà là của tập thể lãnh đaọ Bộ, Ban cán sự Đảng cũng như được sự chia sẻ, chung sức chung lòng của các Vụ, Cục và đặc biệt là các Tư lệnh địa phương và các giám đốc Sở. Ngành GDĐT còn nhận được sự hỗ trợ của các cấp, ủy chính quyền địa phương. Và nếu nhìn lại việc tập thể Bộ đã làm được có phần nào đó thay đổi trong 3 năm qua, thì có thể thấy việc chọn, đột phá, và khắc phục các tiêu cực thi cử, bệnh thành tích giáo dục đã đem lại hiệu quả bước đầu được xã hội ghi nhận.
Cũng trong 3 năm qua, tập thể lãnh đạo Bộ, cùng với công Đoàn giáo dục đã chọn yêu cầu mà thể hiện đặc trưng của nhà giáo giai đọan hiện nay, đó là mỗi thầy cô giáo là tấm gương và đạo đức, là khoa học và sáng tạo, xác định tiêu chí phấn đấu, đạo đức nhà giáo. Đó là, trong thời kỳ, cách mạng khoa học kỹ thuật tiến triển nhanh như hiện nay, hội nhập nhanh, nếu giáo viên không có khả năng tự học thì không có khả năng tiếp tục dẫn đầu về tri thức, về phương pháp dạy về lĩnh vực của mình. Hơn nữa, là yêu cầu về sáng tạo, chúng ta muốn có công dân sáng tạo thì sự sáng tạo này phải thực hiện từ trong đào tạo phổ thông và giáo viên phải có khả năng thực hành. Như vậy, ngành cũng làm rõ hơn, yêu cầu của nhà giáo giai đoạn tới là tấm gương và đạo đức tự học và sáng tạo.
Tập thể lãnh đạo Bộ cũng xác định giáo dục toàn diện cho học sinh gắn với cơ chế xã hội hóa. Và cho đến nay, sau một năm áp dụng thí điểm cơ chế 5 cơ quan: ngành giáo dục, ngành văn hóa, Đoàn thanh niên, Hội Phụ nữ Việt Nam và Hội Khuyến học phối hợp hình thành cơ chế.
Thưa Bộ trưởng, một ngày làm việc của Bộ trưởng thường bắt đầu như thế nào và kết thúc ra sao? Điều gì làm Bộ trưởng băn khoăn và lo lắng nhất hiện nay về nền giáo dục nước nhà ?. Xin cám ơn Bộ trưởng - Lê Tiến Công - Nam 31 tuổi - Giảng viên Đại học Phan Châu Trinh
Khi mới làm Bộ trưởng, vẫn là học việc, lúc đó tôi chỉ ngủ 4 tiếng mỗi ngày, giờ thì có thể ngủ được 5 tiếng. Thường tôi thức dậy lúc 4h30 sáng, làm việc đến hơn 6h. Sau đó chơi bóng bàn đến 7h thì vệ sinh cá nhân, ăn sáng và đi làm. Cơ quan Bộ làm việc đến 5h30 chiều. Nếu có cuộc họp tại Bộ thì khoảng 6h30 thì về nhà ăn tối, nghỉ ngơi và làm việc đến 11h30 thì nghỉ.
Buổi tối, tôi thường xem truyền hình bằng tiếng Anh và tiếng Đức để nắm tình hình thế giới, như một nhu cầu. Cuối tuần, nếu vợ tôi từ miền Nam ra thì sẽ đi đâu đó, thăm anh em, bạn bè hoặc đi xa để thay đổi không khí.
Hơn 1 năm đầu ở Bộ, anh em kêu làm việc ngoài giờ nhiều quá. Giờ thì công việc đã ổn và có đội ngũ Thứ trưởng, Vụ trưởng mạnh nên tôi không còn phải làm việc ngoài giờ nhiều nữa.
Điều trăn trở của tôi lúc này là yêu cầu hội nhập quốc tế rất quyết liệt, nếu ngành GD không có phương pháp vừa đột phá, vừa phát triển theo chiến lược đồng bộ thì chúng ta có thể làm lỡ cơ hội phát triển của đất nước. Nguồn nhân lực là tài nguyên quý báu quốc gia. Với ý thức lao động tốt, ý thức dân tộc tốt và kỹ năng nghề cao thì nguồn nhân lực sẽ trở thành một lợi thế cực kỳ quan trọng để cạnh tranh về kinh tế. Tôi chỉ mong toàn ngành, với sự hỗ trợ của xã hội, đổi mới chuyển mình để đáp ứng mong mỏi: Lợi thế nhân lực là một lợi thế to lớn của Việt Nam trong thời kỳ tăng tốc và hội nhập hiện nay.
Kì thi 2006-2007, xã hội rất bức xúc trước nhiều hiện tượng tiêu cực xảy ra, như: bắc thang vào ném bài thi hoặc gây mất trật tự an ninh quanh khu vực thi. Khi thí sinh thi xong thì phòng thi trắng tài liệu...
Trước thực trạng đó, Ban cán sự Đảng của Bộ đã đột phá là nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục.
Chúng tôi có báo cáo với Thủ tướng, Chính phủ và Thủ tướng có Chỉ thị số 33 là ngành GD phải tập trung vào chống bệnh thành tích trong giáo dục.Khi khởi động quá trình này chúng tôi mong muốn cho học sinh hiểu rằng năng lực làm người sẽ tương đương với tấm bằng đó. Phải tập trung cho năng lực thật. Kết quả thi cử không phải là con đường phát triển lâu dài.
Sau 3 năm thực hiện Chỉ thị 33, tình hình có chuyển biến rõ rệt. Nếu năm 2007 ngành GD mở cuộc thi tốt nghiệp nghiêm túc và tuyên bố chấp nhận kết quả thật thì có 2.560 học sinh vi phạm quy chế thì đến năm 2009 số em bị đình chỉ còn 299 em giảm 88% so với năm 2007. Tỷ lệ giáo viên vi phạm từ 35 xuống còn 3 giáo viên.
Năm 2008, tỷ lệ bỏ học khoảng 147 ngàn học sinh, sang năm 2009 giảm còn 86 ngàn học sinh, giảm 41%.
Tỷ lệ tốt nghiệp THPT năm 2008 là 76%. Sau đó 2009 tăng 83,8% mỗi năm tăng như vậy là thực tế đáng mừng. Chúng ta đã lập lại ý thức kỷ cương trong học tập.
Kết quả thi cử năm 2009 cơ bản là phản ánh đúng thực chất. Mỗi năm tỷ lệ tốt nghiệp tăng xấp xỉ 10% đến năm 2010 đạt 90%/ 4 năm nỗ lực tối đa để trở thành tỷ lệ tốt nghiệp gần như cũ.
Vấn đề hỗ trợ về interrnet thì 2 năm vừa qua phối hợp với Viettel chúng ta đã kết nối được các trường PTTH với nhau trên cả nước. Trường PTCS là tỷ lệ 78%. Trường tiểu học đạt tỷ lệ 70%, mầm non 46%.
T
ôi là một nhà giáo, nhiệt tâm với sự nghiệp đào tạo, đã có hơn 40 năm làm công tác giảng dạy và tham gia quản lý ở bậc đại học, nay đã nghỉ hưu. Xin được phép hỏi Bộ trưởng một vài vấn đề chung quanh công tác đào tạo, mà hiện nay Bộ rất quan tâm: Các vị Bộ trưởng tiền nhiệm đều có những chương trình dự án đổi mới, cải cách giáo dục. Vậy Bộ trưởng đã có những đánh giá sâu sắc về sự thành bại của họ trong quá khứ để xây dựng các dự án hiện nay không? PGS.TS. GVCC. Trịnh Quang Vinh - Nam 67 tuổi - Giảng viênĐây là một câi hỏi khó, chúng tôi trong quá trình làm chiến lược giáo dục, khởi động từ năm 2007, thực ra trong quá trình Ban cán sự đảng Bộ của Bộ bàn về bàn Chất lượng giáo dục 2007 thì cũng phân tích mặt được và những mặt chưa được của ngành giáo dục, lúc đó chúng tôi có rút ra một số bài học như sau:
Đó là giáo dục và đạo tạo là ngành đặc thù, không ngừng họat động đào tạo để cải tiến chất lượng giáo dục được, vừa phải đổi mới. Khâu đột phá đủ sức giúp ngành giáo dục tập trung giải quyết có kết quả trong thời gian ngắn, kết quả đó sẽ lan tỏa sang lĩnh vực khác.
Bên cạnh đó, muốn chuyển biến ngành giáo dục cũng như các lĩnh vực công tác nói chung thì phải nghiên cứu nó chịu sự quy luật nào? Có phải nó chiụ chi phối bởi các quy luật của các công tác sự phạm không? Ví dụ đầu tiên là quy luật quản lý hệ thống. Nếu đúng nó tự phát triển, nếu không đúng thì nó tự không phát triển được.
Từ khi ở cương vị Bộ trưởng, Bộ trưởng đã đi khảo sát, thực tế việc quản lý, dạy và học tại các trường chưa? Bộ trưởng có thấy tình hình thực tế tại các trường này có như trong báo cáo của cấp dưới gửi lên không? - Nguyễn Xuân Thiện - Nam 28 tuổi - Giáo viên trung học
Ở cương vị Bộ trưởng, đối tượng tôi phải quan tâm gồm nhiều cấp. Đề theo sát tình hình địa phương, chúng tôi phân công trong Bộ, mỗi thứ trưởng phụ trách một vùng trong cả nước, gồm khoảng 10-15 tỉnh. Tôi phụ trách miền Tây Nam Bộ gồm 12 tỉnh, cụm 5 thành phố. Mỗi quý 1 lần dự sinh hoạt trao đổi công việc với các giám đốc sở.
Cấp trường, mỗi lần tới địa phương, chúng tôi thường tìm gặp các thầy cô hiệu trưởng các trưởng tại tỉnh đó, trao đổi khoảng 2 tiếng, nêu hoạt động trong nhà trường, đánh giá chủ trương của Bộ và các vấn đề đặt ra. Đây là việc hết sức bổ ích, giúp nhận thức tiềm năng cũng như yếu kém trong quản lý giáo dục.
Chúng tôi dành nhiều thời gian nhất cho 2 cấp này. Tuy nhiên, cũng phải tới thị sát tại trường, dự giờ học. Cách đây 2 ngày tôi có đến làm việc tại Bạc Liêu, Cà Mau tìm hiểu thực tế các em đang suy nghĩ về nhà trường, công việc. Tôi chứng kiến lễ trao xe đạp cho học sinh nghèo đi xa, học sinh lớp 7,8, các em rất nhỏ, qua đây mình mới nhận thức tỷ lệ suy dinh dưỡng cả nước trong đó học sinh trên dưới 10%, nhưng có những vùng rất cao. Như vậy, ngoài "3 đủ” do ngành đề ra là tất cả học sinh đi học đủ ăn, đủ mặc, đủ sách vở, thì tôi thấy chúng ta còn phải chống suy dinh dưỡng.
Khi dự giờ chúng tôi thấy, có thầy giáo dậy môn Giáo dục công dân lớp 7 rất sinh động có những tài liệu cụ thể, sinh động...
Tuy nhiên, cũng có nơi, giảng viên dạy có đèn chiếu, nhưng hầu như không tạo thời gian đối thoại giữa sinh viên và giáo viên, tài liệu tham khảo còn khá cũ. Thông qua thực tiễn đối với cá nhân tôi ở các cấp như vậy, cơ bản lãnh đạo Bộ và tôi cảm thấy mình nắm được thực tiễn, tôi thấy học thêm được rất nhiều từ thực tiễn.. Nắm được thực tiễn, giúp mình thấy yên tâm hơn trong công việc, qua đó cũng kiểm tra được sự chỉ đạo.
Qua việc bám sát cơ sở, đi thực tiễn, chúng tôi nhận thấy có việc giống như mình dự kiến, có việc dở nhưng cũng có nhiều việc hay hơn mình cần tiếp thu để hoàn thiện việc chỉ đạo, điều hành.
Cháu thấy Bộ Giáo dục chỉ mới đầu tư và đổi mới về công cụ giáo dục (phương pháp dạy và học, cơ sở vật chất, giáo trình – Sách giáo khoa mới,...) mà chưa có định hướng cụ thể về phát triển và đổi mới con người giáo dục. Thế hệ HS, SV hiện nay bị ảnh hưởng bởi nhận thức và quan niệm cũ và sai lầm về việc đi học, về quan niệm sống, về đất nước được truyền từ thế hệ này sang thế hệ kia. Tư tưởng thui chột, sai lầm thì dù công cụ giáo dục hiện đại nhưng con người vẫn còn lạc hậu. Cháu xin hỏi, Bộ Giáo dục đã chuẩn bị và đã xác định gì về vấn đề phát triển con người ở Việt Nam một cách sâu rộng tới Học sinh, sinh viên chưa? - Bùi Quang Bình – Nam 21 tuổi – Sinh viên
Câu hỏi này chứng tỏ sinh viên băn khoăn với con đường phát triển của mình, muốn hiểu rõ hơn và làm tốt hơn là điều đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, sự nghiệp của người sinh viên không bắt đầu từ trường Đại học mà từ bậc học phổ thông. Chúng ta đào tạo học sinh phổ thông như thế nào để trang bị cho các em định hướng bước vào trường đại học.
Vừa qua, ngành GD rất kiên quyết chống bệnh thành tích trong thi cử, chính là để làm các em học sinh hiểu rằng năng lực thực sự bước vào đời mới là vốn quý nhất. Hiện nay xu hướng đang chuyển biến tích cực.
Bản thân chúng tôi, với tư cách là phụ huynh học sinh, rất lo lắng rằng không biết con em mình sau này có thực sự quyết tâm phát huy và gìn giữ văn hóa dân tộc, sử dụng nó như một lợi thế cạnh tranh trong quá trình hội nhập. Hiểu và tôn trọng những hy sinh của các thế hệ đi trước, từ mấy nghìn năm đến 100 năm trở lại đây để có đất nước ngày hôm nay. Vì thế, chúng ta cần chăm lo cho giáo dục toàn diện.
Lâu nay, chúng ta quyết tâm “Nâng cao dân trí, phát triển nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” nhưng cần hiểu phát triển giáo dục phổ thông không chỉ nâng cao dân trí mà còn là giáo dục làm người, trang bị cho học sinh kiến thức cơ bản về khoa học-kỹ thuật, kiến thức cơ bản về xã hội, có tình cảm của người Việt Nam, có lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, tự hào về thế hệ cha anh. Như vậy, giáo dục năng lực công dân chính là yêu cầu đòi hỏi bây giờ.
Từ năm học 2009 này, ngành GD đại học đặt yêu cầu phối hợp với Trung ương Đoàn TNCS HCM phát động cuộc vận động trong toàn quốc ở bậc học đại học: sinh viên không tiêu cực trong thi cử, không tiêu cực trong tốt nghiệp, và các thầy cô giáo không chấp nhận tiêu cực của sinh viên trong giáo dục đại học bởi sự tiêu cực này chính là sự lãng phí tuổi xuân của các em học sinh, lãng phí sự đầu tư của Nhà nước.
Theo Bộ trưởng, Đề án cải cách lương cho giáo viên và cán bộ QLGD của Bộ Giáo dục và Đào tạo bao giờ được thực thi? -
Trần Văn Nam - Nam 32 tuổi - Giáo viên -Trong đề án Chính phủ trình Quốc hội đổi mới cơ chế tài chính, thể hiện giáo dục là quốc sách của xã hội, qua thảo luận Quốc hội đã biểu quyết là sắp tới trong giai đoạn 2011 - 2015, sẽ thực hiện phụ cấp nhà giáo. Như vậy phụ cấp nhà giáo sẽ làm tăng thu nhập của giáo viên đồng thời tăng thêm sự gắn bó của giáo viên với ngành. Chúng tôi coi đây là giải pháp đã nằm trong kế hoạch triển khai tuy nhiên là chúng ta đang đối mặt với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu nên tăng trưởng kinh tế của chúng ta thay vì 8-9% chỉ đạt trên dưới 5% do đó mức độ và tiến độ của việc thực hiện thâm niên sẽ được quyết định cụ thể trong thời gian từ chương trình 2009-2014 ở thời điểm phù hợp.
Còn đối với cán bộ quản lý thì Quốc hội đã thông qua một chính sách đặc biệt là nếu thầy cô giáo dạy giỏi chuyển sang làm cán bộ quản lý ở Phòng Giáo dục, Sở Giáo dục thì sẽ được giữ phụ cấp giảng dạy trong vòng 3 năm mặc dù là không còn dạy nữa.
Em được biết học phí năm 2009 sẽ cao hơn mọi năm. Vậy em xin hỏi tại sao đất nước Cuba còn khó khăn hơn nước ta mà còn miễn học phí cho học sinh, sinh viên. Ở nước ta học phí không được miễn giảm hoàn toàn mà lại ngày càng thay đổi theo hướng tăng. Đến khi nào chúng em được miễn học phí theo chế độ XHCN? - Nguyễn Văn Tuấn - Nam 17 tuổi - học sinh -
Rất hoan nghênh câu hỏi của em, nhưng trong câu hỏi có một số nội dung không chính xác đó là hiện nay không phải học phí của chúng ta ngày càng tăng, vừa rồi Quốc hội thông qua Đề án đổi mới cơ chế tài chính, khẳng định: với giáo dục phổ thông, việc đóng học phí là phù hợp khả năng chi trả tức là những người nghèo, phần dành cho con em đi học ví dụ một tháng không đủ dành vài chục nghìn để mua quần áo sách vở, diện đó hoàn toàn không phải đóng học phí, không phải chỉ miễn mà còn được hỗ trợ thêm kinh phí để mua sách vở đi học. Đây là chính sách mới, không phải miễn mà còn cho thêm để đi học. Còn những hộ ở đô thị có thu nhập tương đối cao thì sau trước vẫn đóng nhiều hơn nhưng theo nguyên tắc là không gây khó khăn về chi trả. Cần nhấn mạnh là chúng ta không hề có chủ trương là tăng học phí ở cấp phổ thông mà ngược lại tiếp tục miễn giảm, thậm chí còn cho thêm. Ví dụ như vừa qua Quốc hội đề xuất phổ cập giáo dục mầm non 5 tuổi, đối với vùng miền núi, có trường công lập rồi mà gia đình vẫn không đủ tiền cho con đi học thì nhà nước vẫn sẽ hỗ trợ toàn bộ.
Đối với khối giáo dục đại học, học phí tăng thêm nhưng đi kèm theo đó là có chính sách cho vay đi học. Vấn đề này đề nghị Tiến sỹ Ngữ nói rõ thêm.
Tôi có cô em họ có bằng đại học loại giỏi, đồng thời là thủ khoa của Đại học SPHN, vậy mà đi xin việc thật khó khăn. Bộ trưởng có biện pháp nào để trọng dụng những thủ khoa như vậy không? Xin chân thành cảm ơn Bộ trưởng! - Đỗ Huy - Nam 27 tuổi - giáo viên -
Trước hết chúc mừng anh có một người em tốt nghiệp thủ khoa. Đấy là một niềm tự hào của bản thân cũng như của gia đình. Tuy nhiên có thể thủ khoa ở một ngành, hoặc bậc học mà chúng ta vừa trao đổi, thì có thể ở địa bàn thuận lợi đã có đủ giáo viên rồi thì chúng ta phải chấp nhận công việc ở một địa bàn khác. Đây cũng là bài học là chúng ta học xong đại học mới bắt đầu đi tìm việc làm, và trong lĩnh vực đại học cũng như dạy nghề. Bộ GDĐT đã làm việc với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội hướng đến giải pháp là những người học đại học ngay khi học xong một nửa thời gian đào tạo, phải xúc tiến khả năng tìm, chọn được việc làm thích hợp. Như vậy sự chủ động của người học nghề, học đại học cao đẳng được tìm nghề là rất quan trọng, tự tìm và tự tiếp thị cho mình trong chuyện này. Còn như trường hợp của cháu thì đồng chí Phó Cục trưởng Cục nhà giáo vừa trao đổi, sẽ làm vai trò cầu nối cho cháu tìm được nơi làm việc cho phù hợp nhất trong hoàn cảnh chung hiện nay.
Hiện nay trên thực tế tình trạng đội ngũ giảng viên trẻ, có sức khoẻ, đạo đức, năng lực chuyên môn tốt ở các trường ĐH,CĐ trên cả nước, đang có xu hướng chuyển sang các ngành nghề, lĩnh vực khác có thu nhập cao hơn, môi trường làm việc tốt hơn. Vậy theo Bộ trưởng trong năm tới cần phải có những giải pháp gì để thực sự đội ngũ trí thức, đặc biệt giới trẻ gắn bó, yêu nghề, tâm huyết phục vụ cho ngành GDĐT VN? Vương Thanh Tú - Nam 35 tuổi - Giảng viên
Đây là câu hỏi rất đáng quan tâm, người ta chọn nghề đều có nhiều yếu tố, có yếu tố là do sở thích, ví dụ những người chọn nghề nhạc thì phải thích nhạc mới chọn nghề nhạc chứ không phải vì muốn có thu nhập cao, nhưng còn yếu tố thứ hai là cần có thu nhập cao vì vậy khi chọn nghề cụ thể, tùy mỗi người tự quyết định sự ưu tiên này, ví dụ nếu chọn nghề giáo thì phải có niềm đam mê, yêu thích nghề giáo trước đã, còn nếu chỉ vì thu nhập thì chọn nghề giáo đi dạy không chỉ có vui, giả sử có trả lương rất cao nhưng không thích làm nghề giáo chưa hẳn đã có thu nhập cao. Mặt khác, chính sách nhà nước, cũng cần tạo đủ sự hấp dẫn để nhiều người yêu thích nghề giáo. Hiện nay, phục vụ chủ trương này, Bộ Giáo dục đào tạo đã có chương trình đào tạo tiến sĩ trong nước và nước ngoài, đặc biệt đào tạo nước ngòai Nhà nước hỗ trợ hoàn toàn kinh phí. Như vậy Nhà nước đã có chính sách cụ thể để phát triển năng lực nghề nghiệp của nghề giáo.
Về mặt thu nhập, Nhà nước quan tâm điều chỉnh chính sách, bên cạnh việc tăng lương nói chung, sắp tới sẽ thực hiện phụ cấp thâm niên nhà giáo, ở những đơn vị trường cao đẳng, đại học có những nghiên cứu khoa học, thông qua hoạt động này, các Nhà giáo sẽ có thêm thu nhập khi có những giải pháp kỹ thuật, sáng chế. Và cuối cùng là việc tôn vinh về mặt xã hội, khi chúng ta công hiến tốt, có sự trân trọng của học trò, của phụ huynh, danh hiệu của Nhà giáo các bậc, đây cũng là sự động viên của nghề giáo.
Tôi thấy điểm đầu vào của các ngành sư phạm ngày càng thấp, như thế ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng giáo dục. Liệu có những biện pháp nào để thu hút được những người giỏi tham gia vào sự nghiệp trồng người? - Lê Kiều Nhi - Nữ 23 tuổi - Giảng viên
Trước hết, chúng tôi hoan nghênh đã gặp một người đồng nghiệp quan tâm tới tương lai của sự nghiệp giáo dục của ngành sư phạm!
Chọn nghề giáo vừa những ham mê, thích thú với đặc điểm cá nhân, vừa có cả vấn đề thu nhập
Trong giai đoạn 10 năm trước, góp phần giảm nhẹ gánh nặng kinh tế, khuyến khích vào sư phạm, chúng ta có chính sách miễn học phí. Hơn 10 năm trước, từ năm 1998, học phí là 180.000/tháng cũng có giá trị, cho tới gần đây, với mức học phí đó, đi học còn nhiều tốn kém khác nữa, thì đòn bẩy trực tiếp vào kinh tế không cao.
Bên cạnh đó, như chúng tôi nêu ban đầu chúng ta quy hoạch nhu cầu giáo viên chưa sát, nên một số anh chị ra trường chưa có việc làm, nên chưa hấp dẫn. Vì thế, mức đầu vào phụ thuộc vào sự hăng hái của xã hội vào sư phạm, nếu nhiều người vào, qua tỷ lệ chọi, lấy từ trên xuống, ít hơn, thì bình quân giảm.
Chúng ta phải khắc phục bằng các hướng như làm dự báo nhu cầu sát hơn, để những người vào sư phạm ra trường đa số là có việc làm, như chúng tôi nói, Bộ quyết tâm sau 3 năm các tỉnh phải đặt hàng cho các trường cao đẳng sư phạm đào tạo theo nhu cầu.
Chính sách cho vay hiện nay cũng khuyến khích những người ở lại nghề giáo. Ví dụ như đang dự thảo sửa đổi Luật giáo dục, những người học sư phạm sẽ được vay để học, sau khi ra trường nếu ở lại công tác sư phạm , nhà nước không yêu cầu hòan trả phần vay để trả đóng học phí.
Mức học phí sắp tới tăng lên, ĐH tăng khoảng 60.000, hỗ trợ tài chính nhà nước ngày càng có ích hơn.
Làm cho việc này hấp dẫn hơn, như chúng tôi trình bày, bên cạnh tăng lương nhà nước, chúng ta có thâm niên nhà giáo khuyến khích gắn bó sư phạm. Các trường ĐHCĐSP cũng sẽ ngày càng nâng cao chất lượng, tạo môi trường giảng dạy hấp dẫn hơn.
-
VietNamNet