- Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010 - 2020 với tổng kinh phí đầu tư 651 tỷ đồng. Chương trình đặt mục tiêu đưa Toán học Việt Nam lên vị trí 40, để Toán học mạnh mẽ về mọi mặt: nghiên cứu, ứng dụng và giảng dạy, cả về số lượng lẫn chất lượng.

Theo đánh giá của đề án, Toán học Việt Nam đang đứng ở vị trí từ 50 - 55 thế giới

Về giải pháp dài hạn, chương trình xác định sẽ xây một số trường ĐH đẳng cấp quốc tế.

Trong 7 giải pháp cụ thể, chương trình cũng đề ra mục tiêu đến năm 2020 có đủ đội ngũ giảng viên Toán có trình độ ở các trường đại học, cao đẳng, trong đó, trên 70% giảng viên ở các trường đại học lớn có bằng tiến sĩ.

Tại hội thảo hợp tác với các nhà toán học Việt Nam ở nước ngoài tổ chức nhân dịp Olympic Toán quốc tế IMO 2007 tại Việt Nam, ông Nguyễn Thiện Nhân, khi đó là Bộ trưởng Bộ GD-ĐT đã nói: "Đất nước này không thiếu tiền để làm toán học nhưng các nhà toán học phải quyết tâm xây dựng ngành toán trở thành trụ cột trong tinh thần người VN. Các nhà toán học phải xây dựng chương trình phát triển toán quốc gia để trở thành cường quốc thế giới về toán học'". Ảnh: Hoàng Lê

Ngoài ra, sẽ nâng cao chất lượng và quy mô đào tạo học sinh giỏi Toán ở các cơ sở giáo dục phổ thông, đặc biệt là ở các trường chuyên, có hình thức thích hợp đào tạo tiếp học sinh giỏi Toán ở trình độ đại học, thạc sĩ và tiến sĩ.

Đề án cũng "lượng hóa" mục tiêu tăng gấp đôi số lượng công trình công bố quốc tế so với năm 2010 trong 10 năm tới.

Viện Toán học và 1 - 2 khoa Toán ở các trường đại học lớn được xác định sẽ trở thành trung tâm nghiên cứu và đào tạo Toán của khu vực được xem xét là giải pháp đầu tiên.

Trong 7 nội dung và giải pháp thực hiện chương trình trọng điểm, giải pháp đầu tiên được nhắc tới là xây dựng "Viện Nghiên cứu cấp cao về Toán".

Viện này là một cơ sở hỗ trợ cho các hoạt động nghiên cứu và đào tạo đỉnh cao về Toán học cho các giảng viên đại học, các nhà toán học, các tân tiến sĩ, các nghiên cứu sinh đến thực hiện các ý tưởng, các đề tài nghiên cứu toán học xuất sắc, có ý nghĩa khoa học và ứng dụng cao.

Bên cạnh đó, hoàn thiện lại hệ thống các lớp chuyên Toán theo chủ trương mới của Bộ GD-ĐT, thi học sinh giỏi, cấp học bổng, ưu tiên tuyển chọn vào đại học, đào tạo giáo viên. Khuyến khích giảng viên Toán ở các trường đại học đẩy mạnh công tác nghiên cứu.

Cử cán bộ nghiên cứu - giảng dạy Toán đi đào tạo nâng cao và thực hiện trao đổi khoa học định kỳ ở nước ngoài. Đồng thời, mời các nhà Toán học hàng đầu thế giới là người nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài, người Việt Nam đang công tác ở nước ngoài về Việt Nam giảng dạy, nghiên cứu, thực hiện các đề tài Toán học trọng điểm, các đề tài nghiên cứu chung.

Một giải pháp quan trọng khác là hỗ trợ một số đề tài nghiên cứu ứng dụng Toán học trọng điểm với kinh phí đủ cao. Bên cạnh đó, tổ chức các hội nghị lớn về Toán học trong nước và quốc tế, trong đó có kinh phí hỗ trợ các nhà Toán học trẻ có năng lực từ các nước xung quanh, nhằm tạo ra sức hút trong khu vực.

Theo kế hoạch, Việt Nam sẽ đăng cai và tổ chức Đại hội Toán học châu Á dự kiến vào năm 2017.

• Hương Giang - Hạ Anh