- Đoàn thanh tra Sở GD-ĐT tỉnh Thừa Thiên – Huế (TT-Huế) vừa tiến hành kiểm tra một số trường học và phát hiện các trường có nhiều sai phạm về việc thu, chi không rõ ràng các khoản ngoài học phí.
Đua nhau lạm thu đầu năm học
Ông Lê Thư, Chánh Thanh tra Sở GD-ĐT khẳng định, tình trạng lạm thu đầu năm học đã phổ biến trong nhiều trường và năm nay diễn ra với quy mô lớn hơn, đồng bộ và hình thức tinh vi hơn. Hầu hết các trường đều thu thêm những khoản ngoài quy định.
Phiếu thu của một trường tiểu học
Nhiều trường tiến hành thu từ trước khai giảng, trước khi họp phụ huynh toàn trường. Trường THPT Hai Bà Trưng khai giảng ngày 3/9, HS nhận giấy báo nộp tiền 250.000 đồng với nhiều loại quỹ: vệ sinh trường lớp, hoạt động thanh niên, chữ thập đỏ, hỗ trợ thư viện, hỗ trợ cơ sở vật chất, lương cho giám thị...
Phiếu thu tiền của Trường THPT Phan Đăng Lưu (huyện Phú Vang) có nhiều khoản: Từ tiền học phí; in ấn đề thi, giấy thi (25.000 đồng)... đến các khoản “tiền tự nguyện” như hội phí phụ huynh (70.000 đồng); vệ sinh trường lớp, bảo vệ môi trường (45.000 đồng)... 11 khoản đóng góp đầu năm hết 704.000 đồng/HS. Tổng 4 khoản thu tự nguyện: Hoạt động đoàn, ngoài giờ lên lớp, văn thể (30.000 đồng); Quỹ khuyến học, đền ơn đáp nghĩa, chữ thập đỏ (45.000 đồng); Hoạt động công nghệ thông tin (80 ngàn đồng); Hoạt động hướng nghiệp, dã ngoại (80.000 đồng) đối với 3 khối lớp lên đến 594.724.000 đồng.
Hiệu trưởng Phan Thiên Bảo lý giải: “Về phiếu thu của trường trước ngày khai giảng, chúng tôi đã họp và đưa ra trước ngày khai giảng, còn quyết định thu thế nào cho hợp lý thì chỉ khi họp phụ huynh mới rõ”. Đa số HS trường đã đóng tiền theo “mức” trường đưa ra thì thầy Bảo cho biết: “Do một số phụ huynh nôn nóng, vội vàng đóng trước cho HS để yên tâm nên chúng tôi chấp nhận!”
Trường TH Xuân Phú (TP Huế) có đến 13 khoản thu, có những khoản cao ngất ngưởng, khó hiểu như phí phụ huynh, quỹ đội: 260.000 đồng/HS. HS bán trú phải đóng thêm 300.000 đồng/năm tiền cơ sở vật chất. Trường còn “làm khó” cho phụ huynh bằng các quy định cứng nhắc như vở nào kèm màu bìa nấy.
Có những trường, chưa đến ngày khai giảng chính thức nhưng đã thu các khoản đóng góp của HS trước đó nhiều ngày. Trường TH Vĩ Dạ (TP Huế) vội vàng thu tiền từ đầu tháng 6/2010 với 10 khoản, tổng cộng 528.000 đồng/năm (chưa kể bán trú). Trường TH Phú Thuận (huyện Phú Vang) thu từ cuối tháng 8. Phụ huynh ngạc nhiên và thốt lên bởi những khoản thu vô lý, không rõ ràng như tiền hỗ trợ học tập (25.000 đồng), phí bảo vệ (20.000 đồng), phí cho giáo viên dạy thể dục (25.000 đồng). Tiền tin học, tiền gửi xe… cũng cao hơn các năm.
Càng kiểm tra, càng sai phạm
Một phiếu thu với nhiều khoản thu đầu năm học của trường TH Xuân Phú
Kết quả của Đoàn Thanh tra tại Trường THPT Phan Đăng Lưu ngày 22/9 cho thấy, trường đã đặt ra hơi nhiều các khoản thu ngoài. Có nhiều chứng từ chưa thanh toán, một số chứng từ gốc chưa được chặt chẽ; phiếu thu chi chưa được đánh số thứ tự. Về phần dự toán hoạt động công nghệ thông tin của giáo viên là quá lớn: 49.680.000 đồng chi cho 92 giáo viên x 9 tháng x 2 tiết/tháng.
Trường THPT Bùi Thị Xuân (TP Huế) cũng có nhiều khoản trường chưa họp thông qua Hội phụ huynh mà Hiệu trưởng đã phê duyệt bắt HS phải đóng.
Như tiền chi trả lương cho giáo viên Tin học: 30 triệu đồng; Quỹ đoàn thanh niên (dự toán chi trả phụ cấp lương cho cán bộ đoàn và chi các hoạt động đoàn) là 66,6 triệu đồng/năm.
Nhưng số tiền này không được liệt kê ra chi tiết là chi cho khoản nào. Trường còn bắt HS phải trả nợ phần kinh phí xây dựng cổng trường năm học trước là 128.805.000 đồng. Vậy số tiền thu năm trước để xây dựng cổng trường đã chi vào đâu?
Tại Trường THPT Nguyễn Trường Tộ, đoàn Thanh tra Sở cũng đã phát hiện nhiều khoản thu ngoài không đúng với quy định của Sở.
Đầu tháng 10, đoàn thanh tra sẽ làm việc với các trường: THPT Phú Bài (thị xã Hương Thủy), THPT Đặng Trần Côn (TP Huế), THPT Thuận An (huyện Phú Vang) và một số trường khác đang có “vấn đề” về việc lạm thu.
Trên “chỉ” đúng, dưới “luồn, lách”, làm ngơ
Trước khi vào học, Sở GD-ĐT đã gửi hướng dẫn đến các đơn vị trực thuộc Sở, Phòng GD-ĐT về việc tăng cường quản lý hoạt động thu, chi trong nhà trường như: các khoản thu trường công lập chỉ được thu duy nhất còn một khoản là học phí (trừ bậc tiểu học), trường không được thu các khoản xây dựng nhưng các trường vẫn thu như thường.
TIN LIÊN QUAN
Trước thềm năm học mới, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận đã đưa ra biện pháp để chấn chỉnh tình trạng lạm thu tiền trường đầu năm và cho rằng những khoản được coi là lạm thu, nhà trường chỉ thực hiện được khi phụ huynh đồng tình và đề nghị tất cả phụ huynh ủng hộ chủ trương chống lạm thu tiền trường sai quy định.
Hiện các trường vi phạm mới chỉ xin lỗi “bằng miệng” và viết giấy cam kết không vi phạm.
Ông Thư cho biết, nguyên nhân lạm thu do các trường đã “lách”. Hầu hết, các trường sau khi đã thu tiền, đến ngày họp công khai giữa phụ huynh và nhà trường thì đề xuất thu thêm theo chiều hướng năm sau phải thu nhiều hơn năm trước vì trượt giá. Phụ huynh đành “ngậm ngùi” nộp cho trường để con em mình yên tâm học tập. Nhiều trường chưa đọc văn bản hướng dẫn của Sở về khoản thu ngoài hoặc đã đọc xong nhưng vẫn làm lơ. Hiện các chế tài chưa có quy định về xử phạt hành chính đối với các khoản thu ngoài ngân sách.
Điều 19, chương II, Nghị định số 106/2003/NĐ-CP ngày 23/9/2003 nêu rõ về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí, lệ phí thì chỉ có quy định xử phạt từ 20 đến 50 triệu đối với các trường hợp thu, chi sai phí, lệ phí mà không có khoản thu ngoài ngân sách. Nghị định 49/2005/NĐ-CP ngày 11/4/2005 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục thì cũng không có mục nào đề cập đến vấn đề xử lý các khoản thu ngoài ngân sách”.
-
Nguyên Bình
