Ông Nguyễn Thanh Kỳ

Tôi không nghĩ đây là đề đánh đố, vì loại đề "không mệnh lệnh" học sinh đã được học trong chương trình.

Trong chương trình lớp 9, có những phần tạo điều kiện cho HS tự nói suy nghĩ của mình xung quanh một vấn đề. Tức là, có những đề Văn không ấn định trước một nội dung cụ thể mà chỉ nêu đề tài cho HS trình bày những suy nghĩ, cảm nhận của mình.

Trong trường hợp đề thi tuyển sinh lớp 10 ở Ninh Thuận, theo thông tin trên báo, tôi thấy Sở GD - ĐT Ninh Thuận chủ trương ra 2 loại đề. Tôi chưa xem đề một nên không dám kết luận, nhưng đoán, có thể ra 2 loại đề để HS tự chọn. Em nào muốn an toàn thì chọn loại đề quen thuộc, em nào đủ tự tin thì chọn đề mới mẻ.

Xét trong tình hình đó, tôi nghĩ, không nên cho rằng đề này quá đặc biệt. Đi sâu hơn vào đề thi này. Một đề thi tuyển, theo quan niệm của tôi, cần đáp ứng 2 tiêu chí: Thứ nhất, tạo điều kiện để học sinh vận dụng kiến thức đã học. Đề này làm được một phần việc đó. Thứ hai, phát huy được bản thể cá nhân, chủ kiến của học trò khi bàn luận vấn đề.

Đề thi này làm được cả 2 yêu cầu đó. Tuy nhiên, cũng có một e ngại. Đề này, hàm nghĩa của nó hơi rộng, dẫn đến cảm giác là đề hơi cao so với HS lớp 9.

Mặt khác, là một người ít nhiều có kinh nghiệm chuyên môn, tôi thấy, với đề đó, việc có một bảng đáp án hợp lý để chấm điểm một cách xác đáng, thuyết phục là hơi khó khăn. Vì đáp án không thể rạch ròi như đề thông thường, vì khó có một cái chuẩn nào để áp dụng.

Tuy nhiên, theo cách nghĩ của tôi, có một số tiêu chí như: HS phải hiểu được cái ý mà đề bài đặt ra và hàm nghĩa của đề đó. Ngoài ra, HS phải thể hiện được suy nghĩ của mình về đề đó, đồng thời thuyết phục người nghe về suy nghĩ của mình.

Cuối cùng, tôi thấy ra đề kiểu này hay. Sở dĩ hay vì không áp đặt HS. Một đề thi tuyển thi yêu cầu phân hoá là rất cao. Cố gắng làm sao để càng phân hoá được bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu. Phân hoá phải có chuẩn, định lượng như thế sẽ tốt hơn.

Nên để kiểu đề ấy xuất hiện càng nhiều hơn càng tốt.

Thầy Đoàn Châu Hưng, giáo viên lớp Văn trường THCS Lê Lợi (Biên Hòa, Đồng Nai): Giáo viên phải cập nhật cái mới

Một đề văn thông thường, theo truyền thống thì có hai phần: nêu tác phẩm và nêu yêu cầu. Nhưng theo chương trình mới, có những loại đề không nêu yêu cầu, không bắt HS phải làm gì cả. Tuy nhiên, trong quá trình học, HS đã được dạy để hiểu ngầm rằng đây là một dạng đề nghị luận.

Trong chương trình mới, có phần giảng dạy như thế, giáo viên phải giúp HS hiểu, biết những kỹ năng phân tích để làm bài với những dạng đề thế này. Ví dụ có đề "Hình ảnh người phụ nữ trong văn thơ cổ" hay như đề của Ninh Thuận vừa rồi "Trái tim có điều kỳ diệu".

 Nhìn bề mặt ngôn từ thì không biết mình sẽ làm gì, nhưng trong quá trình học, HS đã cảm nhận được cách làm những dạng đề này. Các em có thể lấy kiến thức từ cuộc sống, nhưng cũng có khá nhiều tác phẩm văn học để dẫn chứng.

Tuy nhiên, theo tôi được biết, hiện nay giáo viên mới chỉ lướt qua những dạng đề thế này chứ chưa đi sâu vào việc cung cấp cho HS những kỹ năng để giải quyết dạng đề mới này. Thậm chí, có nhiều giáo viên dạy văn, cũng không dám dạy cho con mình loại hình này.

Với dạng đề này, chỉ phù hợp với những HS thực sự khá, giỏi, nắm vững kiến thức, có tư duy và biết tổng quát vấn đề. Và thường là dành cho các kỳ thi tuyển, thi quốc gia. Nếu Sở GD - ĐT Ninh Thuận có ý đồ phân loại HS thì đây là một đề hay. Nhưng với những HS bình thường thì không thể làm bài được. Và với phụ huynh thì càng bỡ ngỡ hơn.

Những dạng đề thế này, người chấm bài cũng phải là những giáo viên giỏi. Giáo viên sẽ chấm bài theo cách linh hoạt, như kiểu chấm các giải quốc gia vậy. Họ biết cách để đánh giá được những sáng tạo của HS và biết được đâu là ý tưởng được đánh giá cao.

Kiểu đề mới này, buộc giáo viên phải thường xuyên cập nhật những cái mới. Nếu giáo viên nào không đi tập huấn trong thời gian hè thì không thể dạy tốt chương trình này.

• Thực hiện: Hoàng Lê - Đoan Trúc 

Ý kiến của bạn: