Bức ảnh Thổ tinh do Kính thiên văn Hubble chụp

Giới thiên văn cho biết gió trên Thổ tinh dường như đang chậm lại đột ngột ngay khi phi thuyền Cassini của NASA tiến gần tới hành tinh khí này. Kết quả nghiên cứu làm cho nhiều nhà khoa học ngạc nhiên bởi họ dò thấy rất ít sự thay đổi về gió của các hành tinh khí lân cận, chẳng hạn như Mộc tinh.

Tốc độ gió ở vùng xích đạo Thổ tinh giảm khoảng 40%. Thổ tinh là hành tinh lộng gió nhất của Thái dương hệ với tốc độ gió đạt đỉnh ở 1.600 km/h. Với sự thay đổi đột ngột này, các cơn gió mạnh nhất hiện đang gầm rú quanh hành tinh với tốc độ  960 km/h. Cơn gió mạnh nhất từng được ghi trên bề mặt trái đất là cơn gió có tốc độ 370 km/h trên núi Washington ở New Hampshire vào ngày 12/4/1934.

Các nhà nghiên cứu không biết tại sao gió trên Thổ tinh đang chậm lại, không giống như những cơn gió ổn định trên Mộc tinh. Hơn một thế kỷ quan sát Mộc tinh, bao gồm cả những chuyến khảo sát của phi thuyền Voyager và Galileo, cho thấy các cơn gió trên Mộc tinh di chuyển với tốc độ gần như không đổi. Nghiên cứu gần đây về hai hành tinh khí khác ở vùng ngoài của Thái dương hệ, Thiên Vương tinh và Hải Vương tinh, cũng chỉ ra rằng tốc độ gió gần như không đổi mặc dù các cơn gió tại đó di chuyển theo hướng trái ngược với gió trên Mộc tinh và Thổ tinh.

Nhiệt đẩy gió trên các hành tinh. Tuy nhiên, 2 nguồn nhiệt chính - mặt trời và năng lượng địa nhiệt - đều khá yếu trên Thổ tinh cũng như các hành tinh khí còn lại của Thái dương hệ. Nhiệt độ ở tầng khí quyển phía trên của Thổ tinh là -288^oF. Ngoài ra, không giống các hành tinh ở vùng phía trong của Thái dương hệ chẳng hạn như trái đất, có lõi bằng đá nóng chảy, các hành tinh khí chỉ có lõi nhỏ bằng hydrogen. Hydrogen này được nén thành một dạng kim loại bởi áp lực lớn của khí quyển.

Phi thuyền Cassini sẽ tới Thổ tinh vào năm tới và quay quanh hành tinh này. Nó có thể cung cấp thông tin trực tiếp hơn, giúp giới khoa học giải thích bí ẩn về việc tốc độ gió giảm.

(Minh Sơn - Theo CNN)