Từ trước tới nay, động đất được coi là hậu quả sau hàng loạt những đứt gãy của vỏ trái đất. Thế nhưng, theo một kết quả nghiên cứu mới đây, động đất chỉ là sự khởi đầu của rất nhiều các tương tác địa lý, thường là cách tâm địa chấn rất xa, diễn ra sau đó.

Vào năm 1964, trận động đất khủng khiếp mạnh 9,2 độ rich-te đã xảy ra tại bang Alaska, Mỹ. Sau đó một thời gian, ở ... tận Nam Phi đã xảy ra hàng loạt những thay đổi về mực nước biển (sóng thần là một dạng), được coi là hậu quả của các dư chấn tại Alaska. Giáo sư Michael Manga, thuộc ĐH California, Mỹ đã tiến hành nghiên cứu về những ảnh hưởng về sau và trên một vùng địa lý khác của động đất. Mục đích của công trình nghiên cứu này là cố gắng dự đoán sớm các đứt gãy địa chất, giảm thiểu thiệt hại.

Một thời gian dài, Giáo sư Manga và đồng nghiệp đã theo dõi rất nhiều số liệu địa chất được thu thập trong suốt gần 100 năm. Bên cạnh đó, những thay đổi về mực nước biển do địa chấn, thay đổi dòng chảy hải lưu đều được theo dõi chặt chẽ và tính toán kỹ lưỡng. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng các cơn địa chấn tại tâm của trận động đất sẽ còn để lại ảnh hưởng của nó, thế nhưng vùng chịu ảnh hưởng lại không phải nằm gần tâm địa chấn, nếu không nói là rất xa. Theo họ, sự đứt gãy vỏ trái đất (nguyên nhân của động đất) gây ảnh hưởng nặng nề đến tầng địa chất dưới bề mặt và tầng địa chất ngậm nước, chứ không phải là tầng địa chất bề mặt như từ trước đến nay vẫn quan niệm.

Chính những tác động đến tầng địa chất khác nhau đó là nguyên nhân của sự tác động xa hàng nghìn dặm tính từ tâm địa chấn. Giáo sư Manga cho biết: ''Sự khác biệt về mặt địa lý này đã thực sự gây ngạc nhiên cho chúng tôi. Nó có thể gây ra thảm hoạ bởi không ai có thể lường trước được''.

Tác động của cơn địa chấn đến vỏ trái đất còn phụ thuộc vào cấu tạo địa chất của vùng đó. Nếu như vùng đó bao gồm đá và đất pha cát với kết cấu không chặt chẽ sẽ khiến cho tác động của cơn địa chấn đến các tầng địa chất khác giảm đi. Như một hệ quả, sự lan truyền của cơn địa chấn cũng không gây nguy hiểm cho các vùng địa lý khác. Ngược lại, nếu như cấu tạo địa chất của vùng đó là một kết cấu chặt chẽ với đá và đất thịt, thì sự lan truyền địa chấn sẽ đi rất xa, tác động đến vùng địa lý cách đó hàng nghìn dặm.

Giáo sư Manga nói: ''Tất cả phụ thuộc nhiều vào kết cấu địa chất nơi xảy ra động đất''. Ông cũng cho rằng nếu như nghiên cứu kỹ kết cấu địa chất của vùng thường xảy ra động đất, hoàn toàn có thể đưa ra các dự đoán khá chính xác về một số sự kiện bất thường khác, tại một vùng địa lý khác. '' Chúng tôi hy vọng kết quả nghiên cứu sẽ giúp dự đoán sớm các sự kiện địa chất''.

(Mạnh Trường - Theo Discover)