Theo một nghiên cứu mới được công bố, vi-rút cúm gia cầm H5N1 đã biến đổi để có thể phát triển tốt trong đường hô hấp trên con người. Phát hiện này cho thấy H5N1 không ngừng tiến hoá để trở nên nguy hiểm hơn trước đây.

Vịt đang được tiêm vắc-xin ngừa cúm gia cầm ở Trung Quốc. Vi-rút H5N1 đã biến đổi để có thể phát triển tốt trong đường hô hấp trên của con người. (Ảnh: Reuters)

Ông nói: “Chúng tôi vừa phát hiện vi-rút H5N1 có sự biến đổi đặc biệt có khả năng giúp chúng phát triển tốt trong đường hô hấp trên con người”.

Theo ông, “dòng vi-rút cúm gia cầm đang lây lan ở châu Phi và châu Âu là những dòng đang biến đổi để có thể lây sang con người”. Nhiệt độ bình thường của cơ thể gia cầm là 41oC, cao hơn thân nhiệt của con người (37oC) và cũng cao hơn nhiệt độ thường có ở mũi và họng của con người. Do đó, theo ông Kawaoka, “nói chung vi rút H5N1 không thể phát triển tốt ở mũi hay họng của con người”.

Nhưng ông Kawaoka cho biết chúng đã biến đổi để có thể sống ở nhiệt độ thấp hơn trong cơ thể con người.

Trong một báo cáo trên tạp chí PLoS Pathogens của Thư viện Khoa học công cộng (Mỹ), nhóm nghiên cứu cho biết tất cả những mẫu vi-rút được thu thập từ các loài gia cầm ở châu Phi và châu Âu đều đã biến đổi theo chiều hướng trên.

Phát biểu với báo chí, ông Kawaoka nói: “Tôi không muốn làm công chúng lo lắng, bởi vì họ không thể làm gì được. Nhưng điều quan trọng là cộng đồng các nhà khoa học cần phải hiểu được điều gì đang xảy ra”. Tất cả các loại vi-rút cúm đều không ngừng tiến hoá. Vì thế, các nhà khoa học đang cố gắng tìm ra những biến đổi gien nào có thể giúp chúng lây nhiễm sang con người.

Cách đây 2 năm, H5N1 đã gây ra cái chết hàng loạt đầu tiên cho loại chim nước ở hồ Qinghai, miền Trung Trung Quốc, nơi tụ hội của một số lượng lớn gia cầm di trú.

Chính các loài gia cầm di trú đã mang vi-rút H5N1 từ châu Á qua châu Phi rồi đến châu Âu. Và qua thời gian, những thế hệ vi-rút kế tiếp đã biến đổi để trở nên nguy hiểm cho con người.

Dù vi-rút cúm H5N1 chủ yếu lây nhiễm ở gia cầm, nhưng từ năm 2003 đến nay, H5N1 đã làm 329 người thuộc 12 nước mắc bệnh, trong đó 201 người đã tử vong. Hiện nay, rất hiếm có trường hợp H5N1 truyền từ người sang người, nhưng một khi vi-rút này biến đổi để thực hiện điều đó dễ dàng hơn, thì nó có thể gây ra một dịch bệnh trên qui mô toàn cầu.

• Quang Thịnh (Theo Reuters, Agenzia Italia)