- Không phải vô cảm, hầu hết cộng đồng dân cư thiếu thông tin về thiên tai và biến đổi khí hậu, không được tiếp cận đầy đủ về các chính sách của Chính phủ liên quan đến phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu. 

Biến đổi khí hậu, thiên tai sẽ gây tác động không nhỏ tới những người nghèo, bình dân... - Ảnh: KN

Cụ thể, 49% người được phỏng vấn không biết về các chính sách và quy trình của Nhà nước, 72% không biết về các kế hoạch chuẩn bị phòng chống thiên tai… Vì thế, họ không có khả năng lên kế hoạch và chuẩn bị ứng phó với thiên tai.

Đó là những thông tin do Tổ chức Đông Tây hội ngộ (EMWF) vừa công bố trong kết quả nghiên cứu việc thích ứng với biến đổi khí hậu ở tỉnh Quảng Nam.

Kết quả nghiên cứu trên nằm trong khuôn khổ một dự án do Quỹ FORD tài trợ trị giá 99.000 USD. Nghiên cứu được tiến hành trên 125 gia đình ở 25 cộng đồng dân cư ở tỉnh miền trung Quảng Nam với địa bàn cư trú bao gồm cả ven biển, núi cao và đồng bằng. Mục đích cuối cùng của dự án nghiên cứu là để đưa ra một bộ tài liệu hướng dẫn để lập kế hoạch cho các chương trình biến đổi khí hậu.

Kết quả này cũng cho biết, các ngôi nhà được khảo sát cũng không được thiết kế, xây dựng có khả năng chống chịu các thiên tai. Cụ thể, 90% các ngôi nhà đều được làm bằng tre, gỗ hay chỉ xây tường đơn. Mái, tường, cửa đều giản đơn, không đủ sức chống chọi lại các cơn bão lũ thường xảy ra. 66% nhà của những người được phỏng vấn thường xuyên bị bão lũ phá hỏng.

Các con đường, hệ thống tưới tiêu, hệ thống nước sạch, đường điện, cầu… ở vùng nông thôn của 25 xã nghiên cứu đa phần ở trong tình trạng xấu và thường bị thiên tai tàn phá.

Theo ông Rick Mcdowan, chuyên trách tư vấn về nước sạch, vệ sinh môi trường và biến đổi khí hậu của EMWF, một trong những nguyên nhân khiến người dân ở đây luôn bị thiệt hại trước thiên tai, bão lũ vì họ quá nghèo, chỉ có khả năng dựng những căn nhà tạm bợ. 

Khoảng 50 năm qua, nhiệt độ trung bình nước ta tăng khoảng 0,7°C; mực nước biển đã dâng khoảng 20 cm. Biến đổi khí hậu đã và đang tác động mạnh mẽ đến nước ta mà điển hình là làm cho các thiên tai, đặc biệt là bão lũ, ngập lụt, hạn hán ngày càng khốc liệt hơn.

Dự tính tới năm 2100, mực nước biển sẽ tăng lên tới 1m, nhiệt độ tăng khoảng 3°C.

Theo tính toán, nếu nước biển dâng 1m sẽ có 10% dân số nước ta bị ảnh hưởng trực tiếp, tổn thất đối với GDP khoảng 10%, khoảng 40 ngàn km² đồng bằng ven biển Việt Nam sẽ bị ngập hàng năm. 

• Khôi Nguyên