Các thuốc trừ sâu thiên nhiên làm từ gia vị tỏ ra đầy hứa hẹn trong việc diệt trừ các côn trùng gây hại cho cây lương thực. Tác giả của những sản phẩm này là Tiến sĩ Muray Istman, Trường ĐH British Columbia.

“Gia vị sát thủ”

Đa số người coi dầu hương thảo (rosemary), húng, đinh hương và bạc hà là các gia vị làm nổi bật vị của các món ăn. Nhưng ngày nay, các gia vị nổi tiếng này đã trở thành các vũ khí phòng trừ sâu hại trong nông nghiệp và đang được đẩy mạnh sản xuất để thỏa mãn nhu cầu về rau quả sạch của người tiêu dùng.

Trong một thông báo trình bày tại Hội nghị lần thứ 128 của Hội hóa học Mỹ, các nhà khoa học Canada cho biết họ đã tìm ra một loại thuốc trừ sâu mới, một loại thuốc trừ sâu tinh dầu, được mệnh danh là “gia vị sát thủ” (Killer Spice). Đó là một dòng thuốc trừ sâu thiên nhiên mới, thân thiện với môi trường, đầy hứa hẹn, có thể thay thế các thuốc trừ sâu cũ, rất ít độc với người và động vật.

TS Muray Istman, Trường ĐH British Columbia trình bày: "Chúng tôi đang khai thác công dụng tiềm tàng của các thứ thuốc trừ sâu thiên nhiên, dựa trên tinh dầu thực vật – vẫn thường được sử dụng làm chất tạo vị cho các món ăn và đồ uống”. Thuốc trừ sâu mới này là một hỗn hợp của bốn loại gia vị khác nhau pha trong dung dịch nước. Có loại sâu hại chết ngay khi tiếp xúc với thuốc, có loại sợ hãi tránh xa.

Đã hơn một thập kỷ qua, Istman và các đồng nghiệp đã thử nhiều loại tinh dầu của cây cối và nhận thấy rằng chúng có hiệu lực diệt trừ nhiều loại sâu bọ phá hoại cây trồng. Một số sản phẩm đã thương mại hóa dựa trên các cây gia vị đang được các nông dân trồng trọt đại trà và tỏ ra rất hiệu quả trong việc bảo vệ dâu tây, các loại rau như cải bó xôi (spinach, rất thông dụng ở phương Tây như rau muống ở nước ta), cà chua… khỏi những loại sâu rầy, nhện.

Istman giải thích: "Những sản phẩm của chúng tôi đã mở rộng “kho thuốc” cho các nông dân chuyên trồng thực phẩm hữu cơ. Hiện thị trường còn nhỏ những sẽ phát triển và về lâu dài sẽ tổ chức sản xuất lớn”.

Thuốc trừ sâu thiên nhiên có nhiều ưu điểm. Khác với các thuốc trừ sâu tổng hợp trước đây, những “gia vị sát thủ” không đòi hỏi phải thông qua những quy định nghiêm ngặt, mà những quy định sẵn có đã quá đủ. Các thuốc này không gây ra hiện tượng nhờn thuốc ở sâu bọ. Chúng an toàn hơn đối với người sử dụng là điều thường gây cho họ sợ hãi về ảnh hưởng lâu dài của các hóa chất tổng hợp.

Nhưng dòng thuốc trừ sâu này cũng có một số nhược điểm. Vì các tinh dầu bay hơi nhanh và bị phân hủy dưới ánh nắng, nên những người nông dân phải bơm thuốc thường xuyên hơn. Có loại chỉ có tác dụng trong vài giờ trong khi các thuốc cũ kéo dài khả năng diệt sâu bọ hàng tháng. Một điều nữa là vì hiệu lực kém hơn nên liều dùng phải cao hơn để đạt được cùng hiệu quả. Istman cho biết ông và các đồng nghiệp đang tìm cách nâng cao hiệu lực cũng như thời gian sử dụng thuốc.

"Thuốc trừ sâu mới này không phải là thần dược”, Istman lưu ý, các thuốc cũ hiện nay vẫn là cách có hiệu quả nhất để diệt trừ sâu róm, châu chấu, bọ cánh cứng và các côn trùng khác phá hoại mùa màng nhưng sẽ đến một ngày nào đó, điều này sẽ không như vậy nữa, mà người ta coi trọng hơn môi trường và sức khỏe của con người.”.

“Gia vị sát thủ” không giới hạn việc sử dụng trong nông nghiệp. Chúng còn được dùng trong gia đình như một chất xua đuổi và diệt trừ ruồi, muỗi, gián, kiến… Không giống các thuộc xịt gia dụng, chúng có mùi thơm rất dễ chịu. Một số tinh dầu trong thuốc còn được dùng để trị bệnh như tinh dầu quế, tinh dầu bạc hà chẳng hạn.

Những nhà sản xuất đã đưa ra thị trường các sản phẩm dựa trên thực vật để trừ bọ mạt, rận cho chó, mèo hoàn toàn không có hại đối với chúng. Họ cũng tận dụng những ưu điểm của thuốc để áp dụng vào ngành sản xuất thực phẩm để diệt các vi khuẩn như E. coli và Samonella mà không làm thực phẩm bị nhiễm độc.

• Tuấn Hà (Theo Sciencedaily)