Hội chứng viêm phổi cấp (Severe Acute Respiratory Syndrome - SARS) khởi phát tại tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc vào tháng 11 năm ngoái. Hiện đã có 95 ca tử vong và gần 2.700 người nhiễm bệnh tại hơn 30 quốc gia trên thế giới. SARS lây nhiễm qua đường hô hấp. Triệu chứng của bệnh bắt đầu bằng sốt cao (trên 38oC), ớn lạnh, đau đầu, đau cơ, về sau xuất hiện ho khan, và khó thở khi đã có tổn thương phổi.
Thời gian ủ bệnh kéo dài khoảng 1 tuần. Hiện bác sĩ xác định một người có mắc SARS hay không bằng cách dựa vào các triệu chứng lâm sàng kể trên. Phát hiện càng sớm, khả năng hồi phục của bệnh nhân càng cao. Vẫn chưa có phương pháp xét nghiệm dạng viêm phổi không điển hình này mặc dù các nhà khoa học đã thoả mãn được những điều kiện quan trọng khẳng định virus gây viêm phổi cấp (SARS) là một loại coronavirus mới.
Để được tuyên bố là gây bệnh SARS, virus lạ này phải thoả mãn 3 điều kiện được gọi là điều kiện của Koch. Những điều kiện đó do nhà khoa học Robert Koch, người Đức, đưa ra vào năm 1890.
Theo lý thuyết của Robert Koch, trước tiên, vi trùng bị tình nghi phải được tách (cô lập) từ tất cả hoặc đa phần mẫu bệnh phẩm. Thứ hai, nó phải được nuôi cấy trong điều kiện cách ly. Thứ ba, những vi trùng được nuôi cấy đó phải tái gây bệnh ở động vật thử nghiệm. Albert Osterhaus thuộc ĐH Erasmus, Rotterdam, Hà Lan cho biết coronavirus đã được cô lập từ bệnh nhân ở nhiều quốc gia khác nhau và được nuôi cấy trong không ít phòng thí nghiệm.
Giờ thì Osterhaus đã thoả mãn được điều kiện thứ ba, khó khăn nhất theo lý thuyết Koch. Họ đã nhiễm bệnh cho một loại động vật. Tên của động vật vẫn chưa được tiết lộ song ông Osterhaus cho biết đã thử nghiệm virus đó trên động vật linh trưởng và chuột. Ngoài việc chỉ ra coronavirus là tác nhân gây bệnh, giới khoa học có thể sử dụng các động vật bị nhiễm bệnh này để kiểm tra thuốc chống virus.
Một loại vaccine ra đời trong tình hình hiện nay cũng có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Các công ty sản xuất vaccine đã được cung cấp mẫu virus trên. Một tin tức đáng mừng là huyết thanh từ những bệnh nhân SARS đang hồi phục, chứa các kháng thể tấn công virus, đã cứu sống 20 bệnh nhân SARS ốm nặng ở Hongkong. Tuy nhiên, WHO cho biết phải mất một thời gian dài mới bào chế được vaccine.
Coronavirus mới
Theo Bi Shengli, Phó giám đốc phụ trách các bệnh virus tại Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Trung Quốc, người bán gia cầm và đầu bếp là những bệnh nhân SARS đầu tiên. Do đó, virus gây viêm phổi cấp có thể là một loại virus mới, đột biến ở gia cầm tại tỉnh Quảng Đông.
Susan Poutanen thuộc Bệnh viện Mount Sinai ở Toronto, Canada, cùng đồng nghiệp cho biết họ đã cô lập một loại coronavirus từ 5 bệnh nhân SARS ở Toronto, giống hệt nhau về gene. Nó cũng giống hệt các virus được tách từ bệnh nhân SARS ở Hongkong và Thái Lan.
Theo dữ liệu sơ bộ của Joseph DeRisi thuộc ĐH California, gene của virus này dường như giống virus gây viêm phế quản truyền nhiễm ở chim. Nó cũng mang những đặc điểm giống coronavirus ở bò. Coronavirus ở bò có thể gây nhiễm khuẩn đường ruột ở người và gần đây người ta đã tìm thấy các dạng đột biến của nó ở bò bị viêm phổi cấp. Có tin rằng các nhà virus học hiện tập trung vào khả năng SARS là dạng tái kết hợp của coronavirus gây viêm phế quản ở chim và một dạng coronavirus khác. Các virus trong họ này tái kết hợp RNA của chúng thường xuyên.
Các loại thuốc hiện được sử dụng để điều trị cho bệnh nhân SARS là thuốc chống virus và steroid. Nhiều bệnh nhân đã bình phục. Hầu hết các quốc gia đã tăng cường các biện pháp phòng ngừa nhằm giám sát các vị khách tới từ những khu vực bị ảnh hưởng, đồng thời cách ly những người có triệu chứng của bệnh.
Cách phòng bệnh: tránh tiếp xúc với những người trong diện nghi ngờ. Khi tiếp xúc với người bệnh phải mang khẩu trang đặc biệt có khả năng diệt vi khuẩn và vi trùng, mang mũ áo, giầy y tế và mỗi lần tiếp xúc phải thay tất cả những trang phục trên, phải rửa tay bằng xà phòng và cồn.
(Minh Sơn - tổng hợp) | 
