Mới đây, một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã phát hiện 7  cá sấu con, lòai cá sấu Xiêm (tên khoa học: Crocodylus siamensis) vừa được tìm thấy tại một khu đầm lầy nhỏ thuộc tỉnh Savannakhet, Lào .

Trong tương lai, cá sấu Xiêm sẽ được tìm thấy trong tự nhiên ở VN? Trong ảnh: Một con cá sấu Xiêm đang được nuôi bảo tồn tại Vườn Quốc gia Cát Tiên (Ảnh: WWF)

Một cái tổ cũ của loài cá sấu này cũng vừa được tìm thấy. Sau những phát hiện trên, từ tháng 3 - 5/2005, 20 khu đầm lầy khác tại miền trung và nam Lào cũng đã được tiến hành nghiên cứu. Họ đã khẳng định loài cá sấu này xuất hiện ở 4 nơi. Đồng thời, dân địa phương cũng cho biết, có dấu hiệu cá sấu xuất hiện ở 6 điểm khác 

Loài cá sấu Xiêm hiện nay là một trong những giống bị đe dọa nhất trong bộ cá sấu. Tổ chức bảo tồn thế giới - IUCN đã xếp loài cá sấu này vào hàng nguy cơ tuyệt chủng. Chúng rất hiếm và gần như bị tuyệt chủng ở Đông Nam Á. Những nghiên cứu hiện nay về cá sấu là những điều tra cụ thể đầu tiên được tiến hành trên các loài cá sấu hiện có của Lào. Đây là những nghiên cứu có sự hợp tác của bộ Lâm nghiệp Lào, Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên Nước (Living Aquatic Resources Research Center- LARReC), Hội Tài nguyên Rừng và Nông nghiệp Quốc gia ( National Agriculture and Forestry Resource Institute-NAFRI), Hiệp hội Bảo tồn Đời sống hoang dã (Wildlife Conservation Society-WCS) và Chương trình đa dạng sinh học đầm lầy Mekong ( Mekong Wetlands Biodiversity Programme-MWBP)

"Cá sấu Xiêm là một trong 4 loại trọng điểm của chương trình MWBP, và những nghiên cứu ở Lào đã đóng góp vào việc bảo tồn động vật bằng những phát triển giống nhờ các phương pháp khoa học," Ông Peter-John Meynell, nhóm trưởng của IUCN thuộc chương trình MWBP, cho biết.

Theo Mark Bezuijen, nhà sinh vật học thuộc WCS, cá sấu Xiêm vẫn tiếp tục xuất hiện tại miền nam và trung Lào, nhưng phần lớn là những nhóm nhỏ và rời rạc. Có thể một vài nơi chúng đã bị tuyệt chủng, chỉ tồn tại một vài cá thể bị đe dọa cao. Do đó, việc phát hiện ra một nhóm cá sấu có thể sinh sản được mang một ý nghĩa quốc tế quan trọng trong việc bảo tồn loài cá sấu này, đặc biệt là khi chưa có bất cứ một địa điểm nào khác xác định có nhóm cá sấu trong độ sinh sản. Những biện pháp cấp bách và kinh phí sẽ rất cần để bảo vệ và nhân giống loài cá sấu Xiêm trong tương lai

Chương trình điều tra cá sấu ở Lào này sẽ chấm dứt vào tháng 6/2005. Sau đó, một quỹ tài chính mới sẽ được dành chủ yếu cho việc phát triển một chương trình bảo tồn quốc gia. Họ sẽ tiến hành nhân giống loài cá sấu này tại những địa điểm khác như Savannakhet và Attapeu. Các cuộc điều tra hiện cũng đã bắt đầu tại Việt Nam và Campuchia, như một phần bảo tồn các loài động vật quý hiếm của MWBP dành cho tiểu vùng sông Mekong.

• Hương Cát