Thử nghiệm cấy tế bào gốc vào não người

Mỹ vừa thử nghiệm cấy ghép tế bào gốc lấy từ một bào thai bị sẩy vào não một cậu bé 6 tuổi, bị bệnh Batten. Đây là bệnh di truyền và làm chết não. Cuộc thử nghiệm diễn ra trong bối cảnh cậu bé đang chờ chết và vấn đề điều trị bằng tế bào gốc này đang gây nên những cuộc tranh luận về mặt đạo đức.

Phẫu thuật... khi đang chờ chết!

Ba Daniel hôn con trai trước khi làm tình nguyện cho ca phẫu thuật cẫy ghép tế bào gốc vào não đầu tiên. Ảnh AP

Sau 8 giờ phẫu thuật, điều bất ngờ lớn đã đến...

Tình trạng sức khỏe của Daniel Kerner, cậu bé 6 tuổi mắc bệnh batten đã bình phục nhanh chóng.

Daniel Kerner hiện đang chờ ngày xuất viện trở lại quê nhà ở Hạt Trabuco Canyon - Bang California, Mỹ.

Bệnh Batten là một bệnh rối loạn về mặt di truyền khiến các gen bị khiếm khuyết và không có khả năng tạo ra các enzyme cần thiết để loại bỏ chất thải do tế bào não bộ tạo ra.

Những chất thải này sẽ chất đống trong não và giết chết những tế bào khoẻ mạnh. Do vậy, người bệnh sẽ bị mù và liệt trước khi chết. Phần lớn các nạn nhân mắc căn bệnh này đều bị chết trước tuổi trưởng thành.

Đầu tháng 11 vừa qua, bố mẹ Daniel Kerner đã quyết định đưa Daniel đến bang Oregon để tình nguyện làm phẫu thuật.

Họ vô cùng lo lắng khi biết rằng cuộc phẫu thuật não mang tính chất thử nghiệm này rất nguy hiểm. Thế nhưng, nếu không phẫu thuật thì chắc chắn cậu con trai 6 tuổi của họ cũng sẽ chết.

Điều đó gần như là chắc chắn...  Trước khi phẫu thuật Daniel đã mất khả năng nói và đi lại!

Tiếp nhận trường hợp nói trên, các bác sĩ  ở ĐH Khoa học Sức khỏe Oregon (Oregon Health Sciences University) tại TP Porland, Mỹ đã cấy ghép các tế bào gốc thần kinh lấy từ một bào thai bị sẩy vào trong não cậu bé Daniel Kerner.

Bằng phương pháp này, các nhà chuyên môn hy vọng làm thay đổi hoặc chí ít làm chậm sự phát triển căn bệnh và kéo dài sự sống cho Daniel.

Tế bào gốc lấy từ bào thai bị sẩy đã được một người phụ nữ hiến tặng cho tổ chức nhân đạo ngay từ mấy tuần đầu bị sẩy thai.

Theo các bác sĩ, những tế bào gốc thần kinh của phôi thai khoẻ mạnh khi được cấy ghép vào não, não bộ sẽ điều khiển những tế bào gốc này tạo ra các enzyme đang thiếu cho não.

Bác sĩ Marcus Kerner, người đã phẫu thuật cho Daniel  nói “Daniel Kerner đã phải chờ đợi cái chết trong tuyệt vọng, thế nhưng giờ đây sức khỏe của cậu bé đang phục hồi nhanh chóng".

Phản đối về mặt đạo đức?

Những tế bào gốc được cấy ghép vào não của Daniel không phải là những tế bào gốc lấy từ phôi người.

Về mặt nghiên cứu có thể sẽ bị phản đối về mặt mặt đạo đức. Tuy nhiên, việc cấy ghép tế bào gốc vào não của Daniel được thực hiện theo một nguyên tắc đạo đức của riêng họ.

Một điều may mắn khác nữa, nhóm những người phản đối phá thai đã phản đổi lại cuộc phẫu thuật này. Thế nhưng, Lệnh cấm phá thai đã được Tổng thống Bill Clinton hủy bỏ năm 1993.

Gayle Atteberry, Giám đốc điều hành của tổ chức Quyền được Sống, một nhóm phản đối phá thai hàng đầu ở Mỹ tố cáo, các bác sĩ ở Portland  đã lấy đi bộ óc của những đứa trẻ.

Theo ông này, những cuộc phẫu thuật kiểu như trên sẽ chỉ chuốc lấy thất bại mà thôi... Ông đã chứng minh bằng cách đưa ra một danh sách dài về những cuộc thí nghiệm cấy ghép mô bào thai vào não người đã bị thất bại cụ thể là những người bị mắc bệnh Parkinson trong suốt thập kỷ trước.

Tuy nhiên, Martin McGlynn, Giám đốc điều hành Viện Tế bào Gốc, Mỹ, nơi phát triển và sở hữu quyền thương mại đối với phương pháp điều trị thử nghiêm bệnh Batten nói "Phương pháp điều trị bệnh Batten này hoàn toàn khác so với những thử nghiệm cấy ghép tế bào gốc từ mô thai trước kia".

Ông cho rằng, những tế bào gốc cấy ghép vào não Daniel là những tế bào gốc khoẻ mạnh. Những tế bào gốc này có khả năng tuân theo những điều khiển của não để thay thế những tế bào mang bệnh.

Tuy nhiên, đối với các trường hợp cấy ghép tế bào gốc thực hiện cho những người bị bệnh Parkinson trước kia đã được lấy từ mô não bào thai, nhưng thất bại là do gần như không có sự chọn lọc những tế bào đạt yêu cầu. 

Trước đây, các bác sĩ ở ĐH Khoa học Y khoa Oregon đã đưa ra lời cam kết chỉ thực hiện những cuộc thử nghiệm trên chuột mang bệnh Batten trước khi thực hiện ở trẻ em.

Do vậy, hiện các bác sĩ ĐH Khoa học Y khoa Oregon đã từ chối hoàn toàn các buổi thảo luận về cuộc thử nghiệm này ngoại trừ một buổi họp báo ngắn sau khi phẫu thuật 2 ngày.

Hiện các bác sĩ đang theo dõi tình trạng sức khỏe của Daniel và những tác dụng phụ của nó. Kết quả sẽ bí mật được giữ kín trong vòng một năm nữa.

Họ sẽ tiếp tục phẫu thuật cho 5 trường hợp bị bệnh Batten khác nữa và danh sách đăng ký sẽ còn kéo dài thêm.

Hiện ở Mỹ cứ mỗi 100.000 trẻ em có khoảng 3 trẻ em bị bệnh Batten hành hạ.

•  Ngọc Huyền (Tổng hợp từ AP, ABC News, AFX UK Focus)