Hỏi: Tôi vừa bị sốt cao, đau đầu, đau người và sau đó nổi ban đỏ ở tay. Sau một thời gian điều trị tại nhà không khỏi, tôi đi khám ở bệnh viện và được bác sĩ cho biết cho biết tôi bị sốt đỉnh núi, nếu điều trị muộn có thể nguy hiểm tính mạng. Xin cho biết sốt đỉnh núi là bệnh gì?
Trả lời: Sốt đỉnh núi còn gọi là sốt do Rickettsia ricketsii gây ra và lây truyền qua vết đốt của bọ chó, ve bét. Bệnh thường phát trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 9 hàng năm. Thời gian ủ bệnh từ 3 đến 15 ngày. Bệnh nhân đột ngột bị sốt cao 39-40oC, đau đầu dữ dội, đau cơ lan tỏa, đặc biệt cơ lưng và cơ chân; đồng thời đột nhiên sợ ánh sáng, buồn nôn và nôn. Sau đó vài ngày ở người bệnh bắt đầu xuất hiện tổn thương da (chính các tổn thương da này có giá trị giúp chẩn đoán bệnh).
Trên da vùng cổ tay, cẳng tay, mắt cá bệnh nhân xuất hiện các ban màu đỏ nhạt, bằng phẳng với mặt da, có kích thước từ 2-6mm và sau đó xuất hiện các sẩn và các chấm xuất huyết. Tổn thương có thể loét, tiết dịch, đóng vảy, đôi khi có sự hoại tử.
Giai đoạn sau có thể xuất hiện gan to, lách to, xuất huyết tiêu hoá, có thể rối loạn ý thức, đau bụng; có thể nhiễm trùng bồi phụ như viêm phổi, viêm tai giữa... Một số trường hợp nặng có thể sốt, tụt huyết áp, đe dọa tính mạng.
Tác nhân gây bệnh khi vào cơ thể đã nhân lên, làm tổn thương tế bào nội mô và lan toả theo đường máu, gây viêm mao mạch hoại tử mà biểu hiện ngoài da là các ban đỏ và ban xuất huyết. Trong nội tạng cũng có các tổn thương mạch máu hoại tử làm cho bệnh trầm trọng lên.
Khi bị bệnh, nhất thiết bệnh nhân phải được nhập viện, điều trị bằng kháng sinh chống nhiễm trùng, thuốc chống sốt. Nếu không được điều trị, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 20%.
TS.Nguyễn Thị Lai, Khoa học & Đời sống |