Trị liệu bằng tế bào gốc... mốt mới ở Nga!

Trong khi nhiều nơi trên thế giới, nghiên cứu tế bào gốc còn hạn chế trong phòng thí nghiệm thì ở Nga,  có rất nhiều bệnh viện tư và thẩm mỹ viện quảng cáo trị các chứng bệnh từ nhăn da, bệnh Parkinson đến bất lực bằng  tế bào gốc người trưởng thành và tế bào gốc phôi thai.

• Trị liệu bằng tế bào gốc, tốn... 70 tháng lương!

Nghiên cứu tế bào gốc trong phòng thí nghiệm

Khi phát hiện ra một bệnh viện tư quảng cáo là chữa được chứng đa xơ cứng bằng các mũi tiêm chứa tế bào gốc lấy từ phôi thai, cô Svetlana Galiyeva chộp ngay lấy cơ hội ngàn vàng này. Tuy nhiên, sau khi tiêu tốn 20.000 đô la, cô vẫn phải ngồi trên xe lăn và vô vùng tuyệt vọng. Còn bà Galiyeva, 40 tuổi bị bệnh đa xơ cứng chín năm trước. Dần dần bà mất khả năng điều khiển cơ và liên tục bị co thắt cơ. Các bác sỹ cũng không hy vọng bà có thể phục hồi. Bà không biết điều gì đang chờ đợi mình. Quá tuyệt vọng, Galiyeva đến một bệnh viện tư ở Moscow quảng cáo là có thể chữa nhiều bệnh bằng liệu pháp tế bào gốc. Bà được điều trị bằng những mũi tiêm mà theo bác sỹ thì đó là tiêm tế bào gốc phôi thai, tốn mất 20.000 đô la - một khoản tiền khá lớn, gấp gần 70 lần so với mức lương trung bình hàng tháng ở Nga là 300 đô la.

Thoạt đầu, cơ thể bà gần như phản kháng các mũi tiêm, bà bị sốt hầm hập. Sau đó, chân tay bà bắt đầu có cảm giác, song tình trạng này không kéo dài lâu. Bà đã kết luận một cách cay đắng là “tiếp tục điều trị cũng vô ích thôi”. Rồi tiếp đó bà lại đến bệnh viện tư Beauty Plaza ở Moscow. Khi được tiêm những mũi mới có chứa tế bào gốc phôi thai theo như lời bác sỹ, quả thật tình trạng cơ thể bà có cải thiện Bà không thể đi lại nhưng có thể tự đứng được một lúc.

Trong khi đó, hàng trăm bệnh nhân đang đổ xô đến bệnh viện tư và thẩm mỹ viện ở Nga để cải thiện sắc đẹp bằng “liệu pháp tế bào gốc phôi thai”. Bệnh viện tư Cellulite của Tiến sỹ Roman Knyazev ở trung tâm Moscow quảng cáo tiêm tế bào gốc lấy từ bào thai bị sẩy vào bắp đùi, mông và dạ dày để loại bỏ những khối mỡ gọi là cellulite khiến da chảy xệ. Yelena, một doanh nhân 37 tuổi ở Moscow cho biết liệu pháp này rất có tác dụng. “Sau khi sinh con, bụng tôi sổ ra và có nhiều vết rạn. Bây giờ tất cả lại thật tuyệt vời nhờ những mũi tiêm tốn 2.850 đô la tại bệnh viện tư Knyazev”.

• Một trò lừa đảo hợp pháp?

Tế bào gốc -ảnh chụp qua kính hiển vi

Liệu phương pháp điều trị kiểu này có thực sự hữu hiệu hay không vẫn còn là một câu hỏi. Các nhà khoa học cảnh báo, trong khi tế bào gốc vẫn còn đang được nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, việc điều trị bệnh bằng tế bào gốc vừa tốn kém lại có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ bệnh nhân.

Nhiều chuyên gia nhận định phương pháp này có nhiều hiệu ứng phụ có thể rất nguy hiểm. Theo ông Vladimir Smirnov, Giám đốc Viện Tim Thực nghiệm, đồng thời là người quản lý một ngân hàng tế bào gốc người trưởng thành, hiện chưa có cơ sở chữa bệnh nào được cấp phép tiêm tế bào gốc. Do đó, trị liệu kiểu này rất mạo hiểm. Thực tế, các cơ sở chữa bệnh tư sử dụng liệu pháp này đang hành nghề bất hợp pháp. 

Các nhà khoa học cho biết, nuôi cấy và tách tế bào gốc đòi hỏi phải có kỹ năng và thiết bị đắt tiền mà các bệnh viện tư không có. Do đó, tế bào gốc được quảng cáo có khi chỉ là mô bào thai hoặc tế bào da mà thôi. Thậm chí, một số bệnh viện tư ở Nga còn liên tục dùng tế bào gốc động vật. Joshua Hare, giám đốc Khoa tim mạch Viện Johns Hopkins Kỹ thuật tế bào ở Baltimore nhận định nguy cơ tiềm ẩn ở phương pháp trị bệnh này rất cao.

Andrei Yuriyev, Phó Giám đốc Dịch vụ Giám sát Chăm sóc Sức khoẻ Liên bang cho biết, hiện đơn vị của ông đang điều tra gần 20 bệnh viện tư quảng cáo điều trị bệnh bằng liệu pháp tế bào gốc. Trên thực tế, luật hiện hành chỉ cho phép rút trích và dự trữ tế bào gốc song không cho phép sử dụng tế bào gốc để điều trị bệnh. Tuy nhiên, do việc thực hiện luật lệ lỏng lẻo, hàng tá bệnh viện tư vẫn tiếp tục hành nghề.

Chính tiến sỹ Alexander Teplyashin, giám đốc bệnh viện tư Beauty Plaza ở Moscow thừa nhận về mặt kỹ thuật phương pháp điều trị ở bệnh viện của ông chưa được cho phép. Đó là sử dụng tế bào gốc người trưởng thành lấy từ chất béo ở xương hoặc tuỷ xương của bệnh nhân hoặc người hiến để chữa bệnh đái đường, rối loạn thị lực và các bệnh khác. Nhưng ông này nói thêm, "Thực ra, chúng tôi đang tận dụng khe hở của luật pháp. Những gì chưa bị cấm sẽ còn được thực hiện. Thực sự, cũng không ai biết được các mũi tiêm trị bệnh có chứa tế bào gốc hay không...!"

• Thuỵ Vũ (Theo AP/ABC News)