Xuất khẩu trái cây của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc đã giảm 30%.

Ông Phan Ngọc Bảo, Tham tán thương mại Việt Nam tại Trung Quốc, cảnh báo, rau quả Việt Nam có nguy cơ mất dần thị trường này bởi hôm 18/6, Trung Quốc đã ký với Thái Lan một Hiệp định ưu đãi thuế quan riêng cho rau quả hai nước. Điều này đặt các DN Việt Nam vào thế cạnh tranh gay gắt.

''Có đến 188 mặt hàng, tức gần hết rau quả của Thái Lan xuất vào Trung Quốc được hưởng thuế suất ưu đãi 0%'', ông Bảo nói và cho biết đây là bước đi mạnh dạn của Trung Quốc, bởi mỗi năm họ nhập 114 triệu USD rau quả từ Thái Lan, trong khi chiều ngược lại chỉ có 70 triệu USD.

Trung Quốc là thị trường tiêu thụ nông sản lớn của Việt Nam, nhất là rau quả. Theo Hiệp hội trái cây Việt Nam, Trung Quốc tiêu thụ 80% trái cây tươi của Việt Nam, tức khoảng 50% kim ngạch xuất khẩu trái cây của cả nước. Nhờ ''núi liền núi, sông liền sông'', nên lợi thế của DN Việt Nam là xuất khẩu tiểu ngạch. Tuy nhiên, lợi thế này đang có nguy cơ bị đánh mất dần.

Bà Võ Mai, Chủ tịch Hiệp hội trái cây Việt Nam (Vina Fruit), cho rằng sau khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), hàng rào thuế quan của họ được cắt giảm dần. Từ đầu năm đến nay, trái cây Việt Nam xuất khẩu vào Trung Quốc chỉ chịu thuế nhập khẩu chính ngạch còn 13%, so với mức 40% trước đây. ''Nếu Trung Quốc bỏ thuế cho Thái Lan thì hàng trái cây chính ngạch của Thái Lan sẽ tràn vào Trung Quốc mà không cần đi qua Lào và Việt Nam như trước đây'', bà Mai cho hay.

Mất dần lợi thế

Ông Phan Ngọc Bảo cho rằng, giới chức Trung Quốc đánh giá cao nỗ lực cắt giảm thuế nhập khẩu của Việt Nam đối với hàng hoá của Trung Quốc. Tuy nhiên, trong cách nhìn của các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc, Việt Nam đang đánh thuế khá cao các mặt hàng nhập khẩu có lợi thế của Trung Quốc để bảo hộ các mặt hàng sản xuất trong nước.

Hàng cơ điện, nhất là máy nông nghiệp, là thế mạnh của Trung Quốc và họ xuất nhiều vào Việt Nam. Do vậy, họ tỏ ý lo ngại khi mặt hàng này còn chịu thuế đến 30%. Ngoài ra, rau xanh và trái cây tươi của Trung Quốc cũng bị đánh thuế 30%, chè thì đến 50%.

Theo Vina Fruit năm 2001 là năm trái cây ''được mùa'' xuất vào Trung Quốc, lượng trái cây đi qua Lạng Sơn nhiều gấp 30 lần so với Lào Cai để vào các tỉnh miền Tây Trung Quốc. Thông tin từ hiệp hội này cho biết, sau khi Trung Quốc gia nhập WTO, kim ngạch xuất khẩu trái cây của Việt Nam sang thị trường này giảm 30% so với năm cao nhất là 2001.

Theo thống kê của phía Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Trung Quốc khoảng 1,11 tỷ USD/năm (số liệu của Bộ Thương mại Việt Nam là 1,4 tỷ USD). Các mặt hàng chủ lực của Việt Nam xuất vào Trung Quốc là nông lâm thủy sản như trái cây, cao su, tôm... nhưng đa phần là xuất khẩu tiểu ngạch, tức bán hàng cho nhà nhập khẩu Trung Quốc ngay tại cửa khẩu.

(Theo TBKTSG)