Quan chức thương mại Mỹ, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU) và đại diện của 27 nước khác nhóm họp tuần này tại thành phố Đại Liên của Trung Quốc để chuẩn bị cho hội nghị lịch sử ở Hồng Kông.

Cuộc họp tại Đại Liên hai ngày 12-13/7 sẽ bàn về các vấn đề gai góc nhất hiện nay là tự do hoá thương mại và nông sản.

Đây được coi là phiên trù bị của cuộc họp tối quan trọng của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) sẽ tổ chức tại Hồng Kông tháng 12 tới. Cuộc họp tại Đại Liên hai ngày 12-13/7 sẽ bàn về các vấn đề gai góc nhất hiện nay là tự do hoá thương mại và nông sản.

"Đã đến lúc xắn tay lao vào việc, vì đó là cách chúng ta có thể làm để có được thành công tại Hồng Kông", Bộ trưởng Ngoại thương Canada Jim Peterson nói, "Chúng ta phải làm sao để trợ cấp xuất khẩu nông sản được dỡ bỏ càng sớm càng tốt".

Trước đó, ngày 6/7, Mỹ tuyên bố đã sẵn sàng bỏ trợ cấp nông sản và tuân thủ các luật chơi chung của WTO. Tuy nhiên, không ít người hoài nghi về tuyên bố này và cho rằng, Mỹ cũng như EU chỉ nói mà không thực hiện.

"Mặc dù các nhà lãnh đạo nhóm các nước công nghiệp phát triển G8 đã tuyên bố sẽ cắt giảm trợ cấp nông nghiệp, song tôi e rằng, các vòng đàm phán vẫn đang gặp nhiều bế tắc do những bất đồng ngày càng lớn", Tổng giám đốc WTO Supachai Panitchpadki nhấn mạnh.

Do đó, cuộc họp kéo dài 2 ngày tại thành phố cảng phía Đông Bắc TQ sẽ là nơi để các nước mới và yếu trong WTO tạo sức ép tới các nước phát triển hơn.

Bộ trưởng Thương mại TQ Bạc Tây Lai (phải) nói chuyện với Đại diện Thương mại Mỹ Portman trước thềm cuộc họp.

Chủ nhà TQ hy vọng đạt được thoả thuận khung nhằm cắt giảm trợ cấp nông nghiệp mà Mỹ và các nước EU đang áp dụng cho ngành nông nghiệp của họ. Theo lời Bộ trưởng Thương mại Bạc Tây Lai, TQ  hy vọng thời hạn chót cho việc chấm dứt trợ cấp sẽ là năm 2010.

Cuộc họp diễn ra chỉ ít ngày sau khi chứng kiến các cuộc đàm phán thương mại tự do ngày càng bế tắc. Ông Supachai hôm 9/7 đã kêu gọi các nước thành viên nỗ lực hơn nữa, nếu không WTO khó đạt được một thoả thuận tự do thương mại tại Hồng Kông tháng 12. Và vòng đàm phán Doha có thể sẽ một lần nữa bị thất bại.

Vòng Doha được khởi động từ năm 2001 nhằm mục đích dỡ bỏ những hàng rào thuế quan và phi thuế quan để hỗ trợ các nước đang phát triển. Tuy nhiên, đàm phán đổ vỡ sau đó 2 năm tại Cancun do những bất đồng giữa các nước giàu và nước nghèo xung quanh vấn đề trợ cấp nông nghiệp.

• Nhật Vy (Theo AP, BBC)