(VietNamNet) - "Vấn đề đáng quan tâm hiện nay là phải lo sản xuất cho tốt để có nhiều gạo xuất khẩu hơn", ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, cho biết. Ông Phong nói rằng, năm nay không phải lo về thị trường xuất khẩu và giá.

Năm 2007 đã ký xuất khẩu 1,6 triệu tấn gạo

Vụ lúa đông xuân 2006-2007 tại ĐBSCL dự kiến sẽ đạt năng suất cao. (Ảnh báo Cần Thơ).

Ông Trương Thanh Phong nói: "Vụ đông xuân năm nay có thể không đạt 9 triệu tấn, nhưng cũng không thiếu nhiều so với năm trước. Hiệp hội Lương thực Việt Nam (Vietfood) cùng với Bộ NN-PTNT, Bộ Thương mại điều hành xuất khẩu 4 triệu tấn gạo. Thực ra Vietfood đề nghị xuất khẩu 4,5 triệu tấn, nhưng để xem năng suất vụ hè thu tốt sẽ điều chỉnh. 

Năm nay không phải lo về thị trường xuất khẩu. Dự báo nhu cầu của thế giới khoảng 29 triệu tấn, nhưng thực tế có thể lên tới 30 triệu tấn. Nguồn cung sẽ ít do một số nước mất mùa, nên giá sẽ tăng, thị trường tốt.

- Thưa ông, trước tình hình dịch bệnh rầy nâu và bệnh vàng lùn lúa xoắn hiện nay, liệu xuất khẩu gạo năm nay có gặp khó khăn về nguyên liệu hay không?

- Vấn đề quan trọng nhất hiện nay là phải lo sản xuất cho tốt để có nhiều gạo xuất khẩu hơn. Đối với thị trường gạo Việt Nam, đến giờ này cơ bản đã có trong tay khoảng 3,5 triệu tấn gạo. Năm nay chúng ta đã ký hợp đồng xuất khẩu 1,6 triệu tấn, như vậy con số 4 triệu tấn cả năm không có gì phải lo. Mức giá hiện nay là khoảng 1.800 đồng/kg lúa, tới biên độ 3.000 đồng/kg dao động trong mức đó, nếu đưa lên cao chút nữa là khó. 

Có thể nói, chúng ta đã chỉ đạo né rầy, tránh bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá thành công. Nhưng thành công xong rồi cũng bắt đầu lo. Trong tháng 3, các tỉnh ĐBSCL thu hoạch khoảng 600.000-800.000ha. Thu hoạch tập trung nhiều như vậy là vấn đề nan giải. 

- Vậy các DN đã chuẩn bị thu mua như thế nào? Tại sao việc thu hoạch tập trung lại gây nhiều khó khăn cho các địa phương và bà con?

Chủ tịch Vietfood Trương Thanh Phong. (Ảnh PV).

- Hiện các tỉnh đang triển khai hỗ trợ máy thu hoạch, nếu giải quyết được sẽ đỡ vì công lao động ở nông thôn giờ rất thiếu. Từ đó, đẩy giá công lên cao thì sản xuất lúa không hiệu quả. Lúa mà để lâu thì tổn thất sau thu hoạch cũng lớn. Các tỉnh lo là đúng. 

Nhưng năm nay không lo rớt giá lúa. Hiện mình đang lo giá gạo giảm sút nên không dám ký hợp đồng nữa. Nếu có gạo xuất khẩu, các DN sẽ tập trung lực lượng thu mua. Hôm 5/1 vừa rồi, Hiệp hội đã tổ chức thu mua và ký các hợp đồng để đảm bảo giao hàng liên tục. 

Năm nay cũng không sợ các DN không có tiền mua. Giờ này các DN đã có hợp đồng nhiều nên chủ động mua gạo vào. Sắp tới, ngày 16/1 sẽ đấu thầu ở Philippines 500.000 tấn gạo, tháng 2 đấu thầu tiếp 500.000-600.000 tấn và tháng 3 sẽ đấu thầu tiếp một đợt với số lượng tương đương nữa. Như vậy ta sẽ không lo đứt đoạn hợp đồng vì các DN không có tiền. Các ngân hàng nói họ sẵn sàng cho vay, vì các hợp đồng gạo đã được ký kết.

- DN lo tư thương ép giá nông dân trong khi thu hoạch tập trung như vậy. Hiệp hội làm gì để đảm bảo quyền lợi của cả DN và bà con?

- Bây giờ thông tin rất rộng rãi nên không có chuyện ép giá. Chúng tôi cũng thu mua liên tục thì không có cách nào ép giá, trừ phi không mua. Điều này bà con hoàn toàn yên tâm.

- Hiệp hội sẽ điều tiết như thế nào khi giá gạo xuống, các DN sẽ cạnh tranh nhau làm hạ giá thành xuất khẩu?

- Trong tháng 1 và 2/2007, Bộ Thương mại và Hiệp hội điều hành chưa cho ký các hợp đồng thương mại nên không lo các DN cạnh tranh. Tháng 3, sẽ cho giao dịch một ít các hợp đồng thương mại. Hiện nay hợp đồng tập trung mình đã có sẵn, do đó, giá xuất phải bằng giá hợp đồng tập trung. Nếu không, chúng tôi không cho ký kết. 

Hiệp hội sẽ điều tiết được giá xuất khẩu và lượng xuất khẩu nên không sợ gạo rớt giá. Từ 10/2005, Chính phủ đã yêu cầu ngừng ký hợp đồng mới nên cũng không ảnh hưởng nhiều đến các DN. Tuy nhiên, dừng như vậy chỉ ảnh hưởng tới tàu đang vô lấy hàng hoặc tàu đang trên đường vô, sẽ không có cách nào dừng. Cái đó cần chú ý. 

• Hà Yên (thực hiện)