- Trước thực tế lạm phát tăng nhanh trong 2 năm lại đây, mức giảm trừ 4 triệu đồng cho cá nhân khi tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đã nhanh chóng bị coi là "lạc hậu" ngay từ khi chưa đưa vào thực hiện. Lo ngại về điều này, nhiều ý kiến cho rằng nên xem xét lại mức giảm trừ này. Tuy nhiên, đại điện Bộ Tài chính cho rằng, sẽ không có sự thay đổi nào trong cách tính thuế TNCN. 

Ông Nguyễn Văn Phụng - Vụ phó Vụ Chính sách thuế - Bộ Tài chính cho biết, mức giảm trừ đã được Quốc hội quyết định và sẽ thực hiện. Hiện tại chưa có bất cứ một sự thay đổi nào. Bộ Tài chính đang hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thực hiện thuế TNCN trên cơ sở mức giảm trừ là 4 triệu đồng/tháng. 

Mức 4 triệu đồng khởi điểm thuế thu nhập cá nhân sẽ được thực thi. (Ảnh: ketoan.vn)

Ông Phụng cho rằng, thuế thu nhập thì phải đánh từ thu nhập đầu tiên nhưng chúng ta đưa ra giảm trừ cho cá nhân là 4 triệu đồng và giảm trừ cho người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng là đã xét đến đặc thù rất Việt Nam. Mức thu nhập 4 triệu và 5 triệu thì còn lâu chúng ta mới đạt được trong điều kiện hiện nay vì thế cũng có thể vui lòng với mức này. Tuy khởi điểm chịu thuế là từ 4 triệu nhưng phải 6-7 triệu đồng mới có thể phải nộp thuế vì tính giảm trừ cho người phụ thuộc mà. Còn với 5 triệu đồng mà họ là độc thân thì vui vẻ nộp chỉ 50.000 đồng cũng có gì là quá nhiều.

Một vấn đề được nhiều người quan tâm hiện nay là việc kê khai và khấu trừ cho những người phụ thuộc sẽ thực hiện thế nào. Ông Phụng cho biết, thực tế chưa có một nước nào mà cho giảm trừ gia cảnh nhiều như ở Việt Nam. Theo quy định cho giảm trừ gia cảnh cả ông bà, cô bác chú gì cậu mợ… với điều kiện những người này không có khả năng lao động hoặc hết độ tuổi lao động, không nơi nương tựa.

Để được trừ thì phải thỏa mãn điều kiện là bản thân những người này không có thu nhập, tức là không có đồng thu nhập nào, không có tài sản, nhà, cửa hàng cho thuê... Hoặc là có thu nhập nào đó nhưng mức này thấp dưới mức 1/3, tức là dưới 533.000 đồng/tháng so với mức giảm trừ của người phụ thuộc. 

Để được giảm trừ thì người nộp thuế phải chứng minh được quan hệ và xác nhận được là người phụ thuộc đủ điều kiện được phụ thuộc. Nghị định sẽ hướng dẫn những giấy tờ cần thiết để yêu cầu các cơ quan xác nhận. Thông tư sẽ hướng dẫn cụ thể thêm về hai điểm là quan hệ thân nhân của người nộp thuế; người nộp thuế có nuôi ai không và xác nhận thu nhập. Việc quan hệ cũng như thu nhập sẽ do chính quyền nơi người nộp thuế cư trú cũng như nơi người được nuôi dưỡng cư trú xác nhận. Việc xác nhận này sẽ thực hiện vào cuối năm chứ không bắt người ta kê khai ngay. 

Việc kê khai sẽ do chính người nộp thuế tự khai tự nộp. Ngành thuế sẽ có sự thanh tra kiểm tra để đảm bảo kê khai và nộp thuế chính xác. Bên cạnh đó, sự giám sát của xã hội như: cơ quan nơi làm việc, chính quyền nơi sinh sống, người cùng phải nộp thuế... cũng là một yếu tố quan trọng.

Ông Phụng cũng nhắc lại, với Luật Thuế TNCN mới sẽ có nhiều người hiện nay đang nộp thuế thu nhập cao sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân vì cách tính thuế mới sẽ phụ thuộc vào gia cảnh của người nộp thuế. Ví dụ, bây giờ có những người sáu triệu đồng/tháng mà có hai con đang phải đóng thuế thu nhập cao là 100.000 đồng. Nhưng khi chuyển sang thuế thu nhập cá nhân thì họ đang nuôi hai con theo mức giảm trừ là 1,6 triệu đồng mỗi người tức là được giảm là 3,2 triệu đồng mà bản thân phải đóng thuế theo dự thảo nghị định nêu là 4 triệu đồng cho người chịu thuế được giảm trừ tức là 7,2 triệu đồng. Như vậy họ sẽ không phải nộp thuế như mức hiện nay nữa. 

• Phước Hà