- Thời điểm cuối cùng cho việc thực hiện chuyển quản lý tiền nhà đầu tư chứng khoán từ các công ty chứng khoán sang các ngân hàng (1/10/2008) còn chỉ không đầy hai tuần nữa. Thời gian thực tế chỉ còn tính bằng ngày nhưng vẫn chưa thấy một công bố chính thức nào từ Ủy ban chứng khoán (UBCK) về việc tất cả đã hoàn tất, sẵn sàng cho việc này. Động thái mới nhất của cơ quan quản lý là tiếp tục yêu cầu chuẩn bị và báo cáo về UBCK trước 25/9.

Cần một thái độ kiên quyết

Lợi ích của việc chuyển quản lý tiền nhà đầu tư chứng khoán từ các công ty chứng khoán sang ngân hàng thì không còn phải bãn cãi. Các ngân hàng có lợi ích hơn tất nhiên sẽ rất ủng hộ, các công ty chứng khoán cũng đã thừa nhận và không ít công ty đã nhanh chóng hoàn tất công tác chuẩn bị.

Tuy nhiên, trong lần gặp gỡ gần đây nhất, rất nhiều công ty chứng khoán vẫn tiếp tục kêu khó trong việc thực hiện. Có rất nhiều lý do: từ việc khó khăn trong tương thích phần mềm, lo ngại bảo mật, an toàn kỹ thuật kết nối, khó khăn đầu tư ban đầu... đã được đưa ra. Dù UBCK đã khẳng định quyết tâm thực hiện nhưng rõ ràng cho đến thời điểm này, thời gian chỉ tính bằng ngày nhưng xem ra mọi việc vẫn chưa sẵn sàng như mong muốn. Vậy, có phải các đây thực chất là những khó khăn đang cản trở các công ty chứng khoán hay còn một lý do nào khác?

Mọi lý do lo ngại về kỹ thuật đều có thể được giải quyết. (Ảnh: LAD)

Trao đổi mới đây, Phó tổng giám đốc một ngân hàng quốc doanh lớn, đầu trong việc phục vụ thanh toán chứng khoán cho biết, thông tin mà ông nắm được thì đến nay dã có hàng chục công ty đã kết nối với ngân hàng, chạy tử tốt và chuyển một phần các tài khoản về ngân hàng của ông. Nếu cộng cả các ngân hàng khác thì con số có thể đã chiếm đa số các công ty chứng khoán. Rõ ràng, các công ty chứng khoán đều đã chuẩn bị cả. Vấn đề là dường như họ đang chờ thái độ tù cơ quan quản lý. Nếu có một thái độ kiên quyết thì họ sẽ thực hiện, còn không thì tiếp tục chần chừ

Phải nhìn nhận rằng, việc chuyển quyền quản lý tiền nhà đầu tư sang ngân hàng tức là chuyển quyền quản lý dòng vốn rất lớn từ công ty chứng khoán sang ngân hàng. Đối với ngân hàng dù tổng lượng vốn gửi không thay đổi nhưng có lợi từ phần vốn của các nhà đầu tư chứng khoán nhàn rỗi để huy động. Trong khi đó, các công ty chứng khoán thực chất sẽ mất đi nhiều lợi ích từ việc mất quyền quản lý lượng vốn này. Vì thế, trong khi các ngân hàng đã chào mời rất nhiều giải pháp kỹ thuật nhưng các công ty chứng khoán vẫn tiếp tục kêu khó và lo ngại về kỹ thuật. Giữa hai thái cực này, tất nhiên, cần có một quyết định hợp lý nhất để phục vụ mục tiêu đưa thị trường chứng khoán đi theo thông lệ quốc tế và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư.

Trong khi đó, giải thích về những lý do mà các công ty chứng khoán còn kêu khó khăn, giám đốc công nghệ thông tin của một ngân hàng cho biết về cơ bản tất cả các vấn đề kỹ thuật đều có thể giải quyết. Ông này cũng cho biết, một số ngân hàng đã có các giải pháp đề phù hợp với trình độ kỹ thuật khác nhau của các công ty chứng khoán.

Các công ty chứng khoán kêu khó khăn trong việc tích hợp phần mền thì chính các ngân hàng đã có giải pháp và sẵn sàng hỗ trợ trực tiếp tới từng công ty; lo ngại việc bảo mật dự liệu là hơi quá vì các ngân hàng đang quản lý lượng tiền gấp nhiều lần các công ty chứng khoán, họ là người quản lý chuyên nghiệp hơn tất nhiên sẽ có giải pháp tốt hơn để đảm bảo an toàn cho dữ liệu của mình. Khó nhất đối với công ty chứng khoán hiện nay là chi phí đầu tư thì có rất nhiều ngân hàng sẵn sãng hỗ trợ về xây dựng phần mềm, cho thuê rẻ máy chủ, thậm chí công ty lớn có thể được miễn phí.

Thực tế, trong cuộc gặp gỡ mới đây về vấn đề này, không ít ngân hàng và các công ty chứng khoán đã công bố kết quả kết nối rất tốt. Như vậy, vấn đề kỹ thuật bước đầu đã được giải quyết và không đến nối bế tắc như một số công ty kêu. Vấn đề nằm ở chỗ sự sẵn sàng cho việc rời bỏ những lợi ích của việc quản lý khối lượng tiền hiện nay mà thôi.

Có giải pháp cho mọi mặt bằng kỹ thuật

Hiện nay, các ngân hàng kể cả quốc doanh và cổ phần đã có rất nhiều giải pháp đề chào mời các công ty chứng khoán. Lường trước sự không thống nhất về tiêu chuẩn và mặt bằng công nghệ khác nhau giữa các công ty chứng khoán nên các ngân hàng đã đưa đưa ra nhiều giải pháp phù hợp với mức độ của từng công ty chứng khoán.

Ngân hàng Đầu tư - Phát triển đã xây dựng một phần mềm kết nối thanh toán trực tuyến với các công ty chứng khoán (BIDV@securites). Trong đó đã có 3 nhóm giải pháp cho dành cho những công ty có cấp độ công nghệ khác nhau. Ngay trong giải pháp chuẩn nhất dành cho đa số các công ty chứng khoán cũng có hai cách để thực hiện. Thứ nhất tích hợp trực tuyến với phần mềm giao dịch của công ty chứng khoán. Đây là giải pháp tiện lợi cho giao dịch và rút ngắn được thời gian. Thứ hai,  sử dụng đồng thời với phần mềm của công ty chứng khoán. Giao dịch viên của công ty chứng khoán làm việc đồng thời  giữa hai màn hình. Cách này có thể triển khai rất nhanh, kết nối đơn giản đối với mọi công ty chứng khoán.

Có giải pháp cho mặt bằng công nghệ khác nhau ở mỗi công ty chứng khoán. (Ảnh: LAD)

Nếu công ty có nền tảng công nghệ tốt thì có thể sử dụng giải pháp hai với nhiều ưu điểm hơn và cho phép tiết kiệm chi phí giao dịch hơn. Giải pháp thứ ba là kết nối offline với các công ty chứng khoán sử dụng những phần mềm Freewill của Thái Lan cung cấp.

Được biết, một số ngân hàng như ACB, VIB, Đông Á... đều có những giải pháp của mình và về cơ bản đều đi theo hướng linh hoạt để có thể đáp ứng với trình độ công nghệ của từng công ty chứng khoán.

Chỉ riêng BIDV, hiện đã có khoảng 40 công ty chứng khoán thử ngiệm thành công và có hơn 10 công ty chứng khoán đang kết nối và bắt đầu chuyển một phần các tài khoản các nhà đầu tư về ngân hàng. Trong trường hợp đứt đường truyền thì BIDV đã có hệ thống dự phòng offline với những quy trình cụ thể nên vẫn hoàn toàn có thể kết nối, giao dịch được.

Ông Lê Đào Nguyên - Phó Tổng giám đốc BIDV cho biết, ngân hàng và các công ty chứng khoán đã thử nghiệm với 200 ngàn tài khoản cùng mua. Như vậy, có thể tin rằng với hệ thống hiện có cũng như sự tham gia phục vụ của nhiều ngân hàng thì hoàn toàn đáp ứng được cả triệu giao dịch cùng lúc cho thị trường. Còn rủi ro trong quá trình thực hiện thì bất cứ khoản thanh toán nào cũng có thể bị rủi ro chứ không riêng gì với công ty chứng khoán.

• Phước Hà