- Ngày 6/11/2008, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam quyết định cho phép các tổ chức tín dụng được phép hoạt động ngoại hối ấn định tỷ giá mua bán giao ngay giữa VND và USD trong biên độ ±3% so với tỷ giá bình quân liên ngân hàng. Như vậy, biên độ tỷ giá đã tăng ±1% so với mức ±2% áp dụng hiện nay. Biên độ tỷ giá mới sẽ được áp dụng từ ngày 7/11/2008.

Theo NHNN, động thái này sẽ tạo điều kiện để tỷ giá điều chỉnh linh hoạt hơn, phản ánh sát tình hình cung cầu ngoại tệ trên thị trường, góp phần hạn chế nhập siêu và khuyến khích xuất khẩu, bảo đảm tăng trưởng kinh tế hợp lý, phù hợp với bối cảnh kinh tế trong nước và quốc tế.

Một điều chỉnh cho ba mục tiêu

Ông Nguyễn Phước Thanh - Tổng giám đốc Ngân hàng cổ phần Ngoại thương (Vietcombank) cho rằng, có ba mục tiêu đạt được trong quyết định này: thứ nhất đưa giá sát với thị trường hơn; thứ hai là giúp hội nhập thi trường tốt hơn; thứ ba là là kích thích xuất khẩu, chống  trì trệ sản xuất.

"Với biên độ rộng hơn, các ngân hàng sẽ chủ động hơn. Tất nhiên, trên một xa lộ rộng hơn, tốc độ cao hơn thì đòi hỏi các tổ chức kinh doanh ngoại hối cần phải cẩn trọng hơn vì sẽ có thể xảy ra nhiều tai nạn"- ông Thanh nói.

Biên độ rộng, tỷ giá sẽ linh hoạt hơn. (Ảnh: VNN)

Ông Thanh phân tích, quyết định  nới rộng biên độ cho phép tỷ giá đi sát thị trường sẽ tạo điều kiện để thi trường hội nhập tốt hơn. Thời gian qua, USD tăng giá so với nhiều đồng tiền khác, Mỹ cắt giảm lãi suất cơ bản... nên tăng tỷ giá USD cũng là  phù hợp với thế giới và có lợi cho xuất khẩu trong nước.

Đặc biệt, theo ông Thanh, điểm chốt của quyết định này sẽ tạo điều kiện kích thích xuất khẩu. Thực tế, qua biến đông của nền kinh tế và khủng hoảng kinh tế thế giới đã phát sinh những khó khăn và trì trệ trong sản xuất. Việc nới rộng biên độ tỷ giá mới sẽ tạo điều kiện kích thích xuất khẩu, DN đỡ khó khăn hơn.

Ông Thanh phân tích: "Hoạt động xuất khẩu của nước ta chịu tác động bởi khủng hoảng tài chính thế giới, giá cả giảm, các đơn hàng ít đi khiến cho xuất khẩu khó khăn.  Xuất khẩu đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế nên tăng xuất khẩu là cấp thiết để thúc đẩy nền kinh tế. Chống trì trệ trọng sản xuất, xuất khẩu đang là vấn đề đặt ra. Nếu chúng ta không tăng tỷ giá thì không kích thích được xuất khẩu. Bên cạnh đó, với tỷ giá tăng, xuất khẩu tăng nhưng nhập khẩu sẽ phải tính toán lại, việc này sẽ giúp kiểm soát nhập siêu".

Giá USD trên thị trường tự do sẽ tăng mạnh?

Theo nhận định, từ ngày mai (7/11), giá USD  thị trường tự do có thể sẽ tăng mạnh vì yếu tố tâm lý mà chủ yếu lo ngại mất cân đối ngoại tệ. Tuy nhiên, với thực tế cung cầu ổn định, thị trường tự do sẽ ổn định lại trong 1 -2 ngày sau đó. Vietcombank- một ngân hàng mạnh về ngoại hối - cho biết, trong ngày 7/11 ngân hàng này sẽ không sử dụng hết biên độ và chắc sẽ không phá mốc 17.000 đồng/USD.

Không chỉ vậy, nhiều chuyên gia dự đoán, đến cuối năm, mốc 17.000 đồng/USD vẫn sẽ được duy trì.

Theo các chuyên gia, quyết định của NHNN ban hành vào lúc này sẽ khiến thị trường chịu nhiều sức ép mà nhất là về tâm lý. Sự điều chỉnh này cộng thêm những hiện tượng đầu cơ, thông tin không đầy đủ khiến xuất hiện tâm lý lo sợ VND  mất giá. Trong khi đó, thông tin về nhà đầu tư ngoại đang rút vốn khỏi thị trường Việt Nam vẫn tiếp tục tác động. Thực tế, họ vẫn rút tiền và bán trái phiếu Chính phủ.

Tuy nhiên, nhà đầu tư ngoại bán vì nhiều lý do mà chủ yếu là rút tiền về để hỗ trợ công ty mẹ ở chính quốc đang khó khăn. Vấn đề là chính sách đầu tư của họ thay đổi chứ không có chuyện vì vấn đề an toàn đầu tư ở Việt Nam. Ngoài ra, hiện tại, một số ngân hàng nước ngoài ở Việt Nam cũng gặp khó khăn do khủng hoảng kinh tế, họ có hiện tượng bán lại nợ cho các ngân hàng Việt Nam để thu vốn ngoại tệ về. Đây là chuyện hoàn toàn bình thường trên thị trường. Nó giống như đi chợ, khó thì bán bớt mà thuận thì mua vào thêm.

Nâng biên độ tỷ giá sẽ đạt được nhiều mục đích trong tình hình kinh tế hiện nay. (Ảnh: VNN)

Theo Vụ Quản lý ngoại hối – NHNN qua phân tích diễn biến cung, cầu ngoại tệ trên thị trường tại thời điểm hiện nay cũng như thời gian tới thì tỷ giá sẽ ổn định trong phạm vi biên độ mới và hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của Chính phủ.

Ông Thanh nhấn mạnh rằng, điều chỉnh biên độ tỷ giá lần này hoàn toàn do yêu cầu nội tại của thị trường. Không phải do cung cầu thiếu. Bản thân Vietcombank cam kết bán đầy đủ .

"Hiện tại mỗi ngày chúng tối mua vào và bán ra mỗi chiều khoảng 70 -80 triệu USD, hoàn toàn không có gì khó khăn, tất cả các nhu cầu DN,  các tổ chức tín dụng có nhu cầu cũng được đáp ứng. Đặc biệt, tín hiệu từ NHNN cho biết, sẵn sàng hỗ trợ các tổ chức tín dụng khi có nhu cầu dù thực tế trong giai đoạn biến động vừa qua hoàn toàn chưa cần đến NHNN ra tay"- ông Thanh khẳng định.

Một chuyên gia NHNN giải thích nói rằng cần có cái nhìn cân đối. Hiện tại, ở bên ngoài, khi thị trường quốc tế USD tăng giá, Việt Nam đang hội nhập thì cần có điều chỉnh đồng tiền một cách phù hợp. Ở trong nước, sản xuất có dấu hiệu đình trệ, bắt buộc điều chỉnh phù hợp hơn. Như vậy, động thái này là xuất phát từ nhu cầu kinh tế đất nước.

Tuy nhiên, với quyết định này, NHNN phát đi tín hiệu thị trường sẽ dần mở hơn nữa và đó là điều mà các tổ chức tín dụng và các nhà đầu tư cần phải lưu ý.

• Phước Hà