- Tính thanh khoản kém, sức cầu ngày càng yếu đi đã khiến nhiều nhà đầu tư (NĐT) cắt lỗ và rời bỏ thị trường...là tình trạng thị trường chứng khoán hiện nay. Có hai nguyên nhân chính được đa phần các chuyên gia tài chính và các NĐT thống nhất, đó là nỗi lo sợ về tình trạng suy thoái kinh tế, có chính thức hoãn  thuế thu nhập kinh doanh chứng khoán hay không.

Thời khắc thị trường phá ngưỡng 300 điểm, những tưởng đa số các  NĐT thất vọng cùng cực, nhưng không phải như vậy, rất nhiều cảm xúc lẫn lộn, trái ngược, lạ lùng khó lý giải… có lẽ đó là biểu hiện của sự cam chịu, chấp nhận cuộc thua cho dù vẫn có người tự  hỏi  đây có phải là thời điểm của cơ hội hay tín hiệu của một sự đổ vỡ? 

Thị trường liên tục sụt giảm trong bối cảnh nhiều  tin tức tốt đã được công bố như lãi suất cơ bản  LSCB tiếp tục hạ, lãi suất cho vay đang giảm mạnh, giá xăng giảm,  các doanh nghiệp công bố có lãi và đua nhau trả cổ tức bằng tiền mặt. Bên cạnh đó, có nhiều dự đoán về việc hoãn nộp thuế chứng khoán…

Hai nguyên nhân chính được đa phần các chuyên gia tài chính và các NĐT thống nhất, đó là: nỗi lo sợ về tình trạng suy thoái kinh tế và chưa có thông tin về việc không/hay hoãn thuế thu nhập kinh doanh chứng khoán. Thanh khoản kém, sức cầu ngày càng yếu đi đã khiến nhiều NĐT cắt lỗ và rời bỏ thị trường.

Tâm lý “đứng ngoài thị trường”

Cách đây vài ngày, không có dự báo mốc tăng điểm mà chỉ có dự báo những mốc giảm điểm (280-250). Những thông tin về các giải pháp kích cầu liên tiếp được đưa ra nhưng hầu như cũng không tác động đến thị trường vì các NĐT biết tác động đó phải có độ trễ ít nhất là 6 tháng. Tin được nhiều người quan tâm bây giờ là hoãn thuế kinh doanh chứng khoán. 

Thị trường thế giới còn bất ổn, còn nhiều tin xấu xuất hiện trong thời gian tới do nền kinh tế chung còn nhiều khó khăn, quý IV sẽ có nhiều công ty tuyên bố làm ăn thua lỗ, sa thải nhân viên, phá sản… VN-Index có đáy hỗ trợ 300 khá mạnh nhưng thị trường Việt Nam phụ thuộc khá nhiều vào thị trường Mỹ và thế giới. 

Việc NĐT kỳ vọng vào hoãn/giảm thuế chứng khoán cũng là một cái cớ để vin vào cũng giống như tin xăng giảm sẽ làm chứng khoán tăng. Nhưng đến giờ, tin xăng giảm giá cũng như một tin tức bình thường. 

Kinh tế thế giới suy thoái trầm trọng, giá dầu giảm thấp. Trong nước thị trường BĐS chưa có dấu hiệu “tan băng”, hàng hóa Việt Nam kém sức cạnh tranh, nguy cơ thua lỗ, phá sản hàng loạt DN, giảm phát, giá điện và than tăng, ODA đang có vấn đề, Vietinbank chuẩn bị IPO hơn 53 triệu cổ phiếu… là những viễn cảnh mà các NĐT đang lo ngại sẽ đẩy thị trường tiếp tục đi xuống. 

Có NĐT lại quan niệm: “Nên lấy thủ làm công, đừng tham vài phần trăm mà lướt sóng làm gì, không có nhiều hy vọng một sự đột biến hoặc tăng trưởng ấn tượng của chứng khoán và cả toàn bộ nền kinh tế trong năm 2009, nhất là sau khi có sự ra đi của các NĐT ngoại. Tồn tại là mục tiêu sống còn trước khi nghĩ đến những mục tiêu xa hơn”.

Chưa thấy dòng tiền  vào 

Các giải pháp kích cầu của Chính phủ  chủ yếu nhằm vào các kênh ngân sách, ngân hàng, dân cư và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Khả năng TTCK sẽ do các NĐT quyết định. Mọi người đã biết tình hình mua - bán CK của các NĐT nước ngoài từ tháng 9 đến nay.

Còn các tổ chức và quỹ trong nước?  Cổ đông lớn nhất của   tổ chức và quỹ  là các DN và ngân hàng, họ là người biết rõ nhất kết quả kinh doanh của bản thân doanh nghiệp mình và khách hàng.

Ngay các công ty CK cũng là người rõ nhất trạng thái dòng tiền của các NĐT trong từng thời điểm. Chưa thấy có dấu hiệu nào là họ đã sẵn sàng tham gia thị trường mà chỉ thấy các dấu hiệu ngược lại.

Trong báo cáo mới đây của Tổ nghiên cứu độc lập BIDV về những kịch bản của thị trường tỷ giá năm 2009 với các dự báo thiên về hướng VND sẽ mất giá khoảng 3,5%-5% được đưa ra có thể lại khiến dòng tiền có thêm sự phân vân giữa các quyết định đầu tư.  Điều đó cho thấy khó có dòng tiền lớn nào  đổ vào TTCK trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, khi tháng 12 còn là thời gian công bố lợi nhuận của năm 2008 và thông báo chia cổ tức, cổ phiếu nên thị trường nhiều khả năng vẫn có tính thanh khoản. Thị trường đã giảm khá sâu nên một số NĐT đã sẵn tiền có thể mua vào từ từ vì nhiều người lo ngại khi thị trường bật lại thì khó mua cổ phiếu tốt...

Hơn nữa hiện nay thị trường có khoảng gần 20% cổ phiếu đã có giá đóng cửa dưới mệnh giá. Nếu so sánh với mức cổ tức có thể nhận được thì nhiều NĐT cũng chấp nhận giữ mà không bán ra nữa,  hoặc một số NĐT có thể chấp nhận mua vào.

Công ty An Phúc-Investment nhận định: “Dù khả năng xuất hiện các sóng nhỏ trong giai đoạn này là hoàn toàn có thể xảy ra, tuy nhiên chúng tôi cho rằng, tìm kiếm lợi nhuận trong gian đoạn này là rủi ro quá cao và không tương xứng với lợi nhuận”. 

Tuy nhiên cũng có quan điểm cho rằng, không nên sợ thị trường rủi ro vì rủi ro cũng là cơ hội kiếm lợi nhuận cao. Nhưng cũng nên cẩn thận, vì điều này thường chỉ đúng với những thị trường tài chính có độ sâu như thị trường Mỹ, châu Âu và Nhật Bản.

• Trịnh Ngọc Lan

 Ý kiến bạn đọc: