Mấy phiên giao dịch cuối tuần trước và đầu tuần này thị trường chứng khoán một lần nữa lập lại điệp khúc trên.  Vì sao có hiện tượng lạ lùng này tái diễn? VietNamNet đã tìm câu trả lời từ một số đại diện các công ty chứng khoán.

Sự hưng phấn trên TTCK giảm mạnh trong vài phiên gần đây. (Ảnh: LA)D

- Thêm một phiên sáng nay 23/6 thị trường lao dốc, đa số cổ phiếu giảm sàn. Ông có nhận định gì về thị trường?

Tiến sỹ Quách Mạnh Hào - Phó Tổng Giám đốc công ty Chứng khoán Thăng Long (TSC):  Thị trường điều chỉnh là điều tôi có cảnh báo trước. Trong các nhận định của tuần trước gửi cho khách hàng của công ty, tôi có cảnh báo rằng lần điều chỉnh này rất khác biệt so với trước đây, hàm ý rằng nó có thể kéo dài lâu và sâu hơn.

Ông Nguyễn Duy Khoa - Trưởng phòng môi giới Công ty chứng khoán Kim Eng (KEVS): Tôi cho rằng hiện tượng cổ phiếu giảm sàn đồng loạt hôm nay chủ yếu là do tác động tâm lý từ sự giảm điểm của thị trường thế giới trong những ngày vừa qua. Tuy nhiên, hiện tượng này sẽ không kéo dài vì tâm lý của nhà đầu tư hiện tại không thực sự hoảng loạn như giai đoạn tháng 2/2009.

Trong giai đoạn tới sẽ có nhiều thông tin tác động đến thị trường, đặc biệt là kết quả kinh doanh quý II của các doanh nghiệp niêm yết và tôi tin rằng đó là các thông tin tốt.

Ông Tôn Võ Hoàng, Chuyên viên phân tích cao cấp CTCP Chứng khoán Mirae Asset: Trước sự giảm điểm mạnh của chứng khoán Mỹ đêm qua, rất nhiều nhà đầu tư đã lo sợ và bán tháo cổ phiếu trong sáng nay tạo nên một lượng cung rất lớn từ những giây đầu tiên của phiên giao dịch.

Tỉ trọng giao dịch của nước ngoài chiếm khả cao chứng tỏ đợt bán ra của họ vừa rồi là chủ yếu tái cơ cấu danh mục đầu tư chứ không phải là mục đích rút vốn khỏi thị trường.

Nếu như tuần trước các cổ phiếu ngành bất động sản lên ngôi thì tuần này hầu hết đều giảm sàn trước áp lực bán ra quá nhiều.

Theo chúng tôi, thị trường có thể sẽ có thêm một vào phiên điều chỉnh giảm. Tuy nhiên, rất nhiều nhà đầu tư vẫn sẵn sàng mua lại chứng khoán sau đợt lướt sóng rất thành công vừa rồi. Chúng tôi cho rằng VN-Index sẽ xoay quanh ngưỡng hỗ trợ 410 điểm và sẽ sớm quay lại phục hồi trong phiên cuối tuần này.

- Thị trường đảo chiều quá nhanh, từ dư mua trần với khối lượng rất lớn chuyển sang tranh nhau bán giá sàn. Tất cả chỉ cách nhau chưa đầy một tuần. Có điều gì đang xảy ra với chứng khoán Việt Nam?

Tiến sỹ Quách Mạnh Hào.

Ông Quách Mạnh Hào: Không có điều gì cả. Tất cả vẫn như thế. Giá trị mà các chuyên gia cơ bản gọi là thật vẫn như vậy. Chỉ có tâm lý nhà đầu tư chuyển từ lạc quan thái quá sang lo sợ thái quá. Thực tế, chỉ số niềm tin nhà đầu tư do chúng tôi xây dụng đã sụt giảm mạnh trong hai tuần gần nhất.

Ông Nguyễn Duy Khoa: Việc dư mua trần với khối lượng rất lớn và chuyển sang bán sàn với khối lượng cũng rất lớn chỉ có thể giải thích bằng sự không ổn định về tâm lý của các nhà đầu tư như tôi đã đề cập.

Hiện tại tôi cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam đang trong giai đoạn điều chỉnh giảm sau khi đã tăng khá mạnh trong giai đoạn cuối tháng 4/2009 đến giữa tháng 6/2009.

Ông Tôn Võ Hoàng: Thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng khá nóng. Chúng ta có thể thấy rằng các báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trong quý I/2009 không quá bi quan như các dự báo trước đó.

Bên cạnh đó, nhiều công ty chứng khoán cũng như ngân hàng đã tạo điều kiên trong việc hỗ trợ cho vay tiêu dùng, và thực tế là một lượng tiền không nhỏ đã đổ vào chứng khoán.

Tuy nhiên, việc giảm điểm của thị trường Mỹ, cùng với việc thắt chặt việc cho vay cầm cố của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng tác động ít nhiều khi nhiều nhà đầu tư phải bán chứng khoán để lấy tiền trả nợ. Bên cạnh đó, nhiều tổ chức tài chính đã bán ra khá nhiều nên đã tạo ra một lượng cung rất lớn cùng tâm lý hoài nghi cho các nhà đầu tư cá nhân.

- Ông có thể lý giải hiện tượng, hôm trước vừa dư mua trần mấy triệu đơn vị, hôm sau lại dư bán vài triệu giá sàn?

Ông Quách Mạnh Hào: Tôi nghĩ rằng các nhà đầu tư Việt Nam chạy theo tâm lý đám đông là chính chứ không dựa nhiều vào các yếu tố cơ bản nên các quyết định của họ sẽ nhanh chóng bị thay đổi theo diễn biến thị trường.

Ông Nguyễn Duy Khoa: Nền kinh tế cũng như thị trường chứng khoán của một quốc gia không thể từ tốt trở thành xấu chỉ trong thời gian rất ngắn nên không thể cho rằng việc dư mua vài triệu đơn vị là thị trường tốt cũng như dư bán vài triệu là thị trường xấu. Tôi cho rằng chỉ có tâm lý mới làm thay đổi sự kỳ vọng của nhà đầu tư vào thị trường một cách nhanh chóng đến thế.

- Tình trạng này lặp lại liên tục và dường như chỉ xảy ra ở Việt Nam. Có ý kiến nói rằng nhà đầu tư Việt Nam liều lĩnh nhất thế giới vì hôm trước đặt mua giá trần  mà chẳng ai bán thì ngay hôm sau có thể đã dư bán tới hàng tiệu đơn vị với giá sàn. Các ông nhìn nhận thế nào về việc này?

Ông Quách Mạnh Hào: Tôi nghĩ rằng nhà đầu tư ở đâu cũng có sự liều lĩnh tuy nhiên ở Việt Nam nhà đầu tư thiếu thông tin và đầu tư theo phong trào do vậy chúng ta có cảm giác rằng họ liều lĩnh hơn.

Ông Nguyễn Duy Khoa: Tình trạng này không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà xảy ra hầu hết tại các thị trường chứng khoán mới nổi có giới hạn về biên độ. Một khi đạt lợi nhuận khá cao thì nhà đầu tư thường không ngại bớt lời vài phần trăm để có thể ưu tiên cho vị thế bán của mình. Điều này dẫn đến việc bán áp sàn hàng loạt trong các phiên giảm điểm mạnh.

Còn việc nhà đầu tư Việt Nam có liều lĩnh nhất thế giới hay không thì tôi không dám khẳng định. Tôi chỉ cho rằng đã là nhà đầu tư chứng khoán thì ít nhiều cũng phải có tinh thần mạo hiểm vì đây là một trong những lĩnh vực đầu tư mang tính rủi ro cao nhất.

Ông Tôn Võ Hoàng

Ông Tôn Võ Hoàng: Chúng ta nên đồng ý một điều rằng, nhà đầu tư Việt Nam đầu tư theo kiểu đám đông, còn có nhất thế giới hay không thì tôi không dám chắc lắm. Điều này một phần vì thông tin chúng ta chưa thật sự minh bạch và nhà đầu tư vẫn cón thiếu thông tin về các công ty niêm yết.

- Liệu có phải các nhà đầu tư Việt Nam hầu hết không hiểu các khái niệm về phân tích cổ phiếu?

Ông Quách Mạnh Hào: Không hẳn là như vậy, mức độ hiểu biết của nhà đầu tư chỉ là mức độ nhiều hay ít mà thôi, tùy theo mục tiêu của họ. Mua bán hàng ngày thì phân tích cũng cần phải khác với quản lý một quỹ đầu tư.  Mà tôi nghĩ nếu biết nhiều quá có khi lại không dám đầu tư (cười).

Ông Nguyễn Duy Khoa:  Thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ mới thành lập hơn 8 năm vì thế nên việc phổ cập kiến thức về chứng khoán đến nhà đầu tư sẽ không bằng các thị trường phát triển khác. Mức độ chuyên nghiệp cũng sẽ tạm thời thấp hơn, đây cũng là điều dễ hiểu. Tuy nhiên trong hai năm trở lại đây, tôi thấy có sự tiến bộ chung của các nhà đầu tư.

- Giao dịch đang giảm dần, mỗi ngày giảm vài trăm tỷ. Có phải các nhà đầu tư lớn đang rút tiền ra khỏi thị trường chứng khoán?

Ông Quách Mạnh Hào: Có thể hiểu như vậy, mà cũng có thể hiểu rằng họ đang chờ thời cơ. Nhiều người cho rằng tiền không ra khỏi thị trường thì thị trường sẽ tốt. Tôi làm phép tính đơn giản: trước đây có 100 đồng và có 10 cổ phiếu giao dịch, thì giá sẽ là 10. Sau đó cổ đông nội bộ bán, các công ty đầu tư tài chính bán, kết quả là số lượng cổ phiếu trong giao dịch tăng lên, chẳng hạn 50. Vậy thì, dù tiền không rút thì giá chứng khoán cũng vấn giảm. Tất nhiên, ví dụ của tôi là quá đơn giản, nhưng nó thực sự phản ánh một phần của thực tế.

Ông Nguyễn Duy Khoa.

Ông Nguyễn Duy Khoa: Tôi cho rằng có khả năng một lượng tiền nhỏ đã ra khỏi thị trường sau khi các nhà đầu tư hiện thực hóa lợi nhuận và chuyển sang một vài kênh đầu tư khác như bất động sản. Tuy nhiên tôi cũng cho rằng lượng tiền này không đủ lớn để gây tác động mạnh đến thị trường chứng khoán.

Ông Tôn Võ Hoàng: Như chúng tôi đề cập ở trên, nhiều tổ chức tái cơ cấu danh mục đầu tư. Các nhà đầu tư cá nhân thì hầu hết vẫn chờ đợi để quay lại thị trường, một số trả nợ và một số ít quay lại thị trường bất động sản.

- Dự báo suy thoái kinh tế sẽ sâu hơn của World Bank sẽ tác động như nào tới chứng khoán Việt Nam?

Ông Quách Mạnh Hào: Tôi không phải chuyên gia kinh tế vĩ mô để phân tích sâu về vấn đề kinh tế, mà chỉ sử dụng thông tin kinh tế để phân tích hành vi nhà đầu tư. Tôi nghĩ rằng dự báo này có tác động tới thị trường thế giới và qua đó tác động tới thị trường Việt nam.

Kinh tế không tốt hơn, mà chỉ giảm xấu, trong khi thị trường chứng khoán thì tăng quá nhiều, và do vậy thông tin dự báo này làm các nhà đầu tư cảm thấy sợ.

Ông Nguyễn Duy Khoa: Dự báo suy thoái kinh tế của World Bank sẽ sâu hơn đang tác động đến thị trường toàn cầu trong những ngày qua, điều này cũng gây tâm lý bất ổn cho thị trường chứng khoán Việt Nam nói riêng.

Ông Tôn Võ Hoàng:  Theo chúng tôi, báo cáo của World Bank sẽ không ảnh hưởng nhiều tới thị trường chứng khoán Việt Nam.

Bảo Việt, Vietcombank… sẽ không tác động nhiều tới thị trường

- Một số đại gia như Vietcombank, Bảo Việt, Vietinbank… lên sàn trong vài ngày tới sẽ tác động như thế nào tới thị trường?

Ông Quách Mạnh Hào: Tôi nghĩ rằng không có nhiều tác động nữa vì nhà đầu tư đã có sự chuẩn bị về tinh thần. Biết đâu đó tiền đang được nắm giữ để chờ đợi hai đại gia này lên sàn.

Dù vậy, trong một nghiên cứu trước đây của tôi về "có nên mua các cổ phiếu mới niêm yết?" trong hầu hết các trường hợp trước đây thì đó là cơ hội để chạy trốn do vấn đề định giá niêm yết quá cao. Tôi hy vọng lần này các nhà niêm yết đã nhận ra điều đó.

Ông Nguyễn Duy Khoa: Với mức giá lên sàn dự kiến của các cổ phiếu này tôi cho rằng không còn nhiều yếu tố hấp dẫn nhà đầu tư. Vì vậy nhiều khả năng sẽ không tạo được sự hưng phấn cho thị trường.

Ông Tôn Võ Hoàng:  Trong quá khứ, đợt IPO của 2 ngân hàng VCB và Vietinbank đều đã gây sự chú ý đặc biệt cho công chúng do vậy khi 2 ngân hàng này niêm yết sự chú ý của công chúng cũng sẽ càng gia tăng.

 

Mặt khác, đây là hai ngân hàng lớn trong ngành có sức ảnh hưởng lớn, lại niêm yết với thời điểm rất gần nhau nên sự ảnh hưởng tới thị trường là rất lớn. Hiện nay, Công ty MAS nhận được rất nhiều câu hỏi từ các nhà đầu tư về giá chào sàn của VCB và Vietinbank.

Nếu VCB chào sàn là 70.000 đồng/cổ phiếu so với giá OTC là 45.000 đồng hoặc Vietinbank chào sàn giá 50.000 đồng/cổ phiếu  so với giá OTC là 35.000 đồng chẳng hạn thì việc chào sàn này có thể  gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường vì các nhà đầu tư lúc đó sẽ có xu hướng chốt lãi từ khi đã mua ở OTC.

 

Trong trường hợp hai ngân hàng chào sàn ở mức giá hợp lý, tức là giá gần với giá giao dịch OTC thì việc chào sàn đó có thể tạo ra tâm lý "tìm kiếm lợi nhuận" và các nhà đầu tư sẵn sàng bỏ tiền ra cho các mục tiêu đầu tư ngắn hạn hoặc dài hạn của mình.

• Hà Linh (thực hiện)