- Nhà cửa, hàng quán thi nhau mọc lên trên những mảnh đất thổ canh như một “sự đã rồi”. Nơi chưa xây nhà to thì chí ít cũng có hàng rào gạch bao quanh vuông vắn. Nông dân có đất mà chưa bán thì sốt ruột, nài nỉ người mua. Đó là thực tế diễn ra tại các xã trung tâm đường Láng Hoà Lạc như Vân Côn, Song Phương, huyện Hoài Đức, Hà Nội.

Đất canh tác được chia lô vuông vắn, nhà kiên cố xây san sát tại xã Vân Côn - Ảnh: N.N

Ông D, bố đẻ chị Diễm, nhà trong làng thôn Quyết Tiến, xã Vân Côn có 2 miếng đất. Một miếng thổ cư diện tích 2 sào, một miếng thổ canh diện tích 7 thước (168m2) ngay mặt ngõ gần đình thôn. Cần tiền để lo cho hai người con trai mới lập gia đình sau chị Diễm, ông D quyết định nhờ vợ chồng chị – nhà ở xóm Trại bán giúp miếng thổ canh.

Dẫn khách ra tận nơi xem, chị Diễm trỏ tay ra hai bên đường giới thiệu, “Đất này thì vô tư. Xung quanh đây người ta mua làm nhà ầm ầm hết rồi, chỉ còn mỗi miếng của bố em là chưa làm. Cái nhà ở cuối bãi kia là của một người họ nhà em vừa xây xong. Coi như khu vực này không phải lo lắng gì nữa”.

Biết việc xây nhà kiên cố trên đất canh tác là trái luật, khách lưỡng lự dò hỏi cặn kẽ thì chị Diễm nói ngay: “Vấn đề là mình có tiền để làm kiên cố không thôi. Đây là đất canh tác, nhà nào chưa làm được nhà thì vẫn trồng ngô đây, nhưng trước mặt, người ta đã mở quán karaoke Lá Cọ rồi. Còn cái nhà mấy tầng mầu vàng gần đó của ông Mậu ở Hà Nội cũng xây và sống mấy năm rồi”.

Sở dĩ mua lô này an toàn, không phải lo xây nhà xong xã ra đập vì theo chị, quanh đây đã quá nhiều người làm nhà rồi, chỉ còn 1-2 mảnh trống thì không ngại. Tự nhiên mà ra xây nhà chênh vênh giữa cánh đồng, khi không có ai bên cạnh mới gọi là mạo hiểm.

Thực chất dân và người từ nơi khác về đua nhau mua và xây nhà trên đất canh tác chính là từ việc đồn đoán sau này đường Láng Hoà Lạc hoàn thành, phía Tây Hà Nội phát triển thành đô thị hiện đại sẽ không còn ai trồng cấy, lúc đó đất thổ canh sẽ được chuyển đổi hết sang đất thổ cư.

Karaoke Lá Cọ giữa cánh đồng ngô - Ảnh: N.N

Nhưng theo anh Thước, người làng thôn Tân Phú, tự cho có nhiều quan hệ thì cách đây mấy tháng, nhà dân được xây ầm ầm trên đất ruộng mà không thấy ai can thiệp, đem chuyện trao đổi với cán bộ địa chính thì họ trả lời: không dám khuyên ai điều gì cả, ai thích và có máu liều thì cứ mua vì không biết sau này chủ trương của nhà nước sẽ thay đổi như thế nào.

Giá tăng vọt

"Mốt" mua đất thổ canh làm nhà chờ thời khiến loại đất này ở một số vị trí đẹp tại Vân Côn và Song Phương tăng giá liên tục. Anh Thước kể, cách đây khoảng 3 tháng, giá nhiều mảnh đất thổ canh thôn anh đã được bán ở mức 2-3 triệu đồng/m2. So với giá đất trung bình loại này được tính bằng sào tại nhiều vùng khác, mức trên đã cao gấp chục lần. Tuy nhiên hiện tại, giá vẫn được các hộ dân và môi giới đẩy lên mức 7-8 triệu/m2.

Đáng nói là, cuối tháng 5 vừa qua, Bộ Xây dựng sau khi rà soát tình hình tại nhiều huyện phía Tây Hà Nội đã đưa ra một loạt biện pháp nhằm ngăn chặn tình trạng sốt đất và mua bán, chuyển đổi mục đích sử dụng trái phép.

Trong đó yêu cầu các cơ quan quản lý đất đai cấp huyện kiểm tra, kiên quyết không cho sang tên đổi chủ những trường hợp chưa đủ thủ tục, giấy tờ hợp pháp. Mặc dù tại các xã hiện hoạt động làm hồ sơ, thủ tục chuyển đổi đất đai đã bị ngưng lại nhưng việc người dân vẫn ngang nhiên chào bán và hứa hẹn chứng tỏ hoạt động rà soát, xử lý những trường hợp trái phép của xã là chưa đến nơi đến chốn.

Ven mặt ngõ, từng chồng gạch đã được xếp sẵn trước mỗi lô đất chờ xây - Ảnh: N.N

Ngay mảnh mặt ngõ nhà chị Diễm, lúc đầu gặp khách, chị đã hét lên tới 10 triệu đồng. Lúc sau chị từ từ báo giá giảm xuống còn 8 triệu, rồi 7 triệu đồng/m2. Cuối cùng, thấy khách vẫn lắc đầu, chị kiên nhẫn: “Thế anh chị mua được tầm bao nhiêu? Thực tế nhà anh bên cạnh vừa bán được ở giá 7 triệu. Kém hơn em không bán đâu”.

Anh Đông, một cò đất tại thôn Quyết Tiến cho biết, mua đất canh tác rồi xây nhà cấp 4 lên, anh vẫn “làm luật” được. Nhưng nếu muốn xây nhà to thì cần phải có quan hệ sâu rộng hơn. Về chủ trương chuyển đổi đất ruộng sang đất thổ cư, anh mới khẳng định chắc chắn được loại đất canh tác liền kề khu dân cư, còn gọi là đất kẹt ruộng.

Cũng theo anh này, mặc dù giao dịch đất trên địa bàn hiện đang bất động do thông tin Nhà nước ra tay siết chặt bong bóng bất động sản phía Tây nhưng giá cả gần như không hề giảm. “Người bán không ai chịu xuống giá. Nhà nào quá cần tiền, cùng lắm họ bán bằng tiền mà thôi”. Tất cả đều kỳ vọng đường Láng Hoà Lạc hoàn thành trong năm nay, giá đất sẽ còn vọt lên tiếp.

• Nguyễn Nga