Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đang đẩy mạnh thực hiện nhiều biện pháp đưa lãi suất huy động xuống còn 10%, lãi suất cho vay xuống 12% như chỉ đạo của Chính phủ, nhiều chuyên gia cho rằng, việc lãi suất giảm mạnh sẽ khó có thể xảy ra trong thời gian tới.

Lãi suất cho vay tiền đồng khó giảm mạnh trong thời gian tới. (Ảnh: VNN)

Trong Hội nghị đầu tư 2010 do báo Nhịp cầu đầu tư tổ chức ngày 22-7, ông Lê Đức Thúy, Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia, cho biết với những biện pháp đã được Ngân hàng Nhà nước thực hiện thì lạm phát tăng cao không còn là mối e ngại lớn trong thời gian tới như cách đây vài tháng, mà thách thức lớn hơn cho Việt Nam là phục hồi đà tăng trưởng.

Theo ông Thúy, tín dụng đã tăng quá thấp, nhất là tín dụng bằng tiền đồng. Đến tháng 6-2010 tín dụng tăng 10,52% nhưng tín dụng bằng tiền đồng chỉ tăng 4,6%, trong khi tín dụng ngoại tệ tăng 27% và đã đến giới hạn vì tăng trưởng huy động ngoại tệ thấp hơn dư nợ cho vay ngoại tệ. “Như vậy khả năng tăng tín dụng ngoại tệ cơ bản không còn”, ông Thúy nói.

Trong khi đó, khả năng tăng tín dụng bằng tiền đồng đang bị hạn chế bởi hai nguyên nhân. Thứ nhất, lãi suất huy động bị cạnh tranh bởi các kênh đầu tư khác và lo ngại lạm phát vẫn còn đã làm cho vốn huy động tăng chậm. Thứ hai, lãi suất cho vay hiện đang quá cao so với sức chịu đựng của doanh nghiệp và dân cư.

Theo ông Thúy, lãi suất cho vay trung bình bằng tiền đồng hiện nay khoảng 14-16%, nhiều ngân hàng nói cho vay 12,5-13%/năm nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng tiếp cận được và điều kiện đi kèm cũng khá nhiều.

Ông Thúy cho rằng. Ngân hàng Nhà nước đã thắt chặt hơi quá chính sách tiền tệ trong các tháng đầu năm khiến cho tăng trưởng tín dụng thấp. Hậu quả là đầu tư của khu vực kinh tế ngoài nhà nước tăng rất thấp (9%) so với cùng kỳ là 54%.

“Doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ khát vốn. Kinh tế sẽ không dễ đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm 6,5-6,7% như Bộ kế hoạch và Đầu tư dự kiến. Nếu đạt thì đà phục hồi vào năm 2011 có thể chậm lại”, ông Thúy nói.

Bà Đàm Bích Thủy, Tổng giám đốc Ngân hàng ANZ Việt Nam, cho biết Chính phủ muốn các ngân hàng giảm lãi suất cho vay trên cơ sở giảm lãi suất huy động, tuy nhiên những quy định gần đây đã khiến việc giảm lãi suất không dễ dàng.

Quy định về việc không cho các ngân hàng huy động trên thị trường liên ngân hàng quá 20% vốn huy động từ dân cư cũng như quy định tối thiểu tiền gửi/tiền vay có thể ảnh hưởng đến mục tiêu giảm lãi suất và tăng trưởng tín dụng.

Ông Thúy cho rằng thị trường liên ngân hàng là nơi để các ngân hàng điều tiết vốn nhưng Ngân hàng Nhà nước lại quy định ngân hàng không được vay trên thị trường liên ngân hàng quá 20% vốn huy động từ dân cư đã khiến lãi suất trên liên ngân hàng giảm mạnh, thấp hơn nhiều so với lãi suất huy động của các ngân hàng.

Các ngân hàng nhỏ không vay được từ thị trường liên ngân hàng nên buộc phải vay từ dân cư, mà công cụ hữu hiệu nhất để thu hút vốn từ dân cư là tăng lãi suất. Nếu ngân hàng nhỏ giữ lãi suất cao thì các ngân hàng lớn có dư vốn cũng không thể giảm lãi suất được, dẫn đến lãi suất khó lòng giảm.

Đại diện của ANZ nói nếu tình hình vẫn như hiện nay thì lãi suất cho vay của các ngân hàng vẫn sẽ xoay quanh mức hiện nay trong vòng 2-3 tháng tới.

Bên cạnh đó, còn một số quy định không hợp lý như ngân hàng nước ngoài không được dựa được vào vốn của ngân hàng mẹ để cho vay (áp đặt mức cho vay không quá 15% vốn tự có của chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho một khách hàng), không tính tiền gửi thanh toán của tổ chức tín dụng khác vào tổng nguồn vốn huy động của một ngân hàng… đang làm tăng trưởng tín dụng chậm lại.

Ông Thúy cho rằng nếu Ngân hàng Nhà nước quyết liệt sửa những quy định không hợp lý trên ngay trong tháng 7, tháng 8 thì triển vọng kinh tế trong nửa cuối năm 2010 sẽ lạc quan.

Theo ông Lê Đức Thúy, CPI 6 tháng đầu năm so với tháng 12-2009 tăng 4,78% là mức tăng thấp nhất trong 6 năm kể từ năm 2004 (trừ năm 2006). Dự báo 6 tháng cuối năm và cả năm 2010: mức tăng CPI các tháng 8 sẽ không quá 0,3%/tháng; các tháng 9-10-11-12 khoảng 0,5%/tháng. Cộng dồn 6 tháng cuối năm CPI tăng xấp xỉ 2,3-2,5%, và CPI cả năm sẽ khoảng 7,2-7,5%.

(Theo TBKTSG)