Ông Nguyễn Thái Sơn, Trưởng phòng thuế Thu nhập cá nhân (Cục Thuế TP.HCM) cho biết cơ quan thuế sẽ thực hiện thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) năm 2006 đối với cổ phần (CP) thưởng. Thông tin này đã gây phản ứng từ các chuyên gia, công ty, giới đầu tư chứng khoán.
 |
| Cổ phần thưởng, một trong những yếu tố hấp dẫnnhân viên, nhà đầu tư chứng khoán. Ảnh D Đ Minh |
Năm 2006, Công ty cổ phần đầu tư và phát triển đô thị khu công nghiệp Sông Đà (mã chứng khoán là SJS) đã phát hành thêm 15 triệu CP cho các cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ 1 CP được thưởng thêm 3 CP mới. Thông tin này hấp dẫn các nhà đầu tư trên thị trường và nhiều nhà đầu tư chấp nhận mua với mức giá khá cao, giá SJS trước thời điểm không hưởng quyền là 728.000 đồng/CP. Sau khi chia CP thưởng, giá CP SJS mới là 190.000 đồng/CP.
Theo dự kiến, năm 2007 Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank) sẽ phát hành quyền mua 3 triệu CP (30 tỉ đồng) cho một số cán bộ quản lý điều hành cốt cán với giá bằng 1,5 lần mệnh giá; Ngân hàng TMCP xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) phát hành 10.000 CP (mệnh giá 1 triệu đồng/CP) cho cán bộ công nhân viên (CBCNV) với giá bằng mệnh giá... Thưởng là hình thức động viên các CBCNV tích cực trong công việc.
Từ trước đến nay, các doanh nghiệp (DN) làm ăn hiệu quả thường thưởng tiền mặt cho những cá nhân, tổ chức có thành tích xuất sắc, có sáng kiến đem lại lợi nhuận cho DN... Từ 1 năm trở lại đây, các DN đã thực hiện thưởng bằng CP cho CBCNV. Sự cạnh tranh nguồn nhân lực có chất xám đang ngày càng trở nên gay gắt thì việc DN thưởng bằng CP đang trở nên phổ biến.
Thông tin Phòng thuế TNCN (Cục Thuế TP.HCM) sẽ kiến nghị thu thuế TNCN đối với CP thưởng đã làm các nhà đầu tư và chuyên gia sửng sốt. Bà Lan, nhà đầu tư tại Công ty chứng khoán Sài Gòn cho biết: "Lúc SJS ở mức giá khoảng 480.000 đồng, tôi đã quyết định mua 1.000 CP. Khi tôi mua SJS, thị trường đang sụt giảm nhưng tôi vẫn chấp nhận rủi ro thì tại sao cơ quan thuế lại thu thuế TNCN". Ông Sơn, một nhà đầu tư khác đặt vấn đề: "Giả sử tôi mua CP X. với giá 300.000 đồng/CP, sau khi nhận được CP thưởng với tỷ lệ 1:1, giá CP X. chỉ còn 100.000 đồng/CP. Như vậy, tôi vẫn còn lỗ 100.000 đồng. Cơ quan thuế thu thuế TNCN là rất bất hợp lý. Hơn nữa, tôi là một cổ đông thuần túy, không bán ra CP thưởng, khoản vốn này vẫn để trong DN lâu dài, thậm chí đến đời con cháu tôi thì làm sao thu thuế TNCN được". Một số nhà đầu tư tỏ ra lo ngại trước thông tin cơ quan thuế sẽ thực hiện thu thuế TNCN từ CP thưởng.
Ông Nguyễn Hoàng Hải, Tổng thư ký Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (Vafi) khá bất ngờ khi biết thông tin trên: "Không thể thu thuế TNCN đối với CP thưởng bởi đây là hình thức tăng vốn điều lệ của DN. Nếu cơ quan thuế thu thì trái với Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp. Các cá nhân hiện nay chưa phải đóng thuế TNCN đối với cổ tức bằng CP thì không cớ gì thu thuế TNCN đối với CP thưởng".
"Thông thường DN làm ăn có lãi mới chia thưởng cho cổ đông, CBCNV. Trước khi chia, DN đã thực hiện đóng thuế thu nhập DN. CP thưởng sẽ được đưa vào hoạt động kinh doanh của DN nên thu thuế TNCN thì... rất kỳ" - ông Tôn Thất Hào, Giám đốc tài chính Công ty cổ phần chứng khoán TP.HCM nhận xét. Ông Lý Xuân Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) cho rằng cơ quan thuế chưa nên tính đến chuyện thu thuế TNCN đối với CP thưởng hiện nay. Nếu không nghiên cứu kỹ rất dễ gây ra những hiệu ứng không tốt cho thị trường. Chẳng hạn cơ quan thuế căn cứ theo mức giá nào để thu thuế TNCN đối với cổ đông, CBCNV. Khi phát hành CP thưởng, có DN cho thêm CP, có DN bán bằng mệnh giá hoặc bằng 70 - 80% giá thị trường. Những CP này khi chưa giao dịch thì không nên tính thuế TNCN.
|
Tìm hiểu những vấn đề liên quan đến thuế TNCN đối với CP thưởng, ông Nguyễn Thái Sơn, Trưởng phòng thuế TNCN (Cục Thuế TP.HCM) (ảnh) cho biết thêm: Theo điều 3 Pháp lệnh Thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao: "Tạm thời chưa thu thuế đối với các khoản thu nhập về lãi tiền gửi ngân hàng, lãi tiền gửi tiết kiệm, lãi mua tín phiếu, trái phiếu, kỳ phiếu, cổ phiếu". Những khoản thu nhập của cá nhân từ chênh lệch mua bán chứng khoán không phải đóng thuế TNCN tuy nhiên nếu DN thưởng cho CBCNV bằng CP thì cá nhân đó phải đóng thuế TNCN. Ví dụ, DN thưởng 100 CP cho một nhân viên với giá ưu đãi 15.000 đồng/CP, trong khi giá CP này trên thị trường chứng khoán là 20.000 đồng/CP. Như vậy, nhân viên đó sẽ đóng thuế TNCN ở mức giá là 15.000 đồng/CP, khi người này bán CP ra thị trường có chênh lệch là 5.000 đồng/CP thì cơ quan thuế không thu phần chênh lệch này. Đó là phần xác định giá đối với những cổ phiếu đã niêm yết trên thị trường chứng khoán. Ông Nguyễn Thái Sơn cũng thừa nhận, trường hợp các cá nhân nhận CP thưởng: Đối với nhân viên thì công ty có trách nhiệm thu thuế TNCN, nhưng nếu cá nhân là cổ đông thì hiện nay vẫn chưa thu thuế TNCN. Sự khác biệt này, Cục Thuế TP.HCM sẽ xin ý kiến chỉ đạo chung từ Tổng cục Thuế về việc thu thuế TNCN từ CP thưởng. |
(Theo Thanh Niên)
