(VietNamNet) - Giữ nhân viên giỏi bằng cổ phần là một chiến lược mới, rất thiết thực với các DN và đang bắt đầu được áp dụng ở một vài công ty cổ phần mạnh tại Việt Nam.
Trong Đại hội cổ đông của Công ty Kinh Đô miền Bắc vừa diễn ra tại Hà Nội, Hội đồng quản trị đã trình các cổ đông về chủ trương phát hành 2 triệu cổ phiếu vào tháng 7/2005, tương đương với tổng giá trị tính theo mệnh giá là 20 tỷ. Loại chứng khoán phát hành là cổ phiếu phổ thông, giá bán 10.000 đồng/cổ phiếu.
Trong đó, 1,7 triệu cổ phiếu mới sẽ được chào bán cho cổ đông hiện hữu, 300.000 cổ phiếu sẽ được chào bán cho cán bộ chủ chốt trong công ty. Số còn lại (nếu có) sẽ được chào bán cho các đối tác chiến lược.
Dùng cổ phiếu để giữ chân nhân tài
Trong đợt này, nhằm thu hút và giữ chân những người có năng lực làm việc cho công ty, Hội đồng quản trị Kinh Đô miền Bắc chủ trương thực hiện chính sách đãi ngộ với cán bộ công nhân viên thông qua chương trình bán ưu đãi cổ phiếu.
Bà Ngọc Liên, đại diện bộ phận đối ngoại của Công ty Kinh đô miền Bắc cho biết, với những người làm việc dưới 2 năm tại công ty, không kể thời gian thử việc, sẽ được mua cổ phần theo mức giá bằng 70% mức giá bán cho cổ đông hiện hữu.
Doanh thu thuần của công ty năm 2005 dự kiến tăng 20% so với năm 2004, lợi nhuận sau thuế dự kiến 28,38 tỷ đồng tăng 20% so với năm 2004. Mức cổ tức dự kiến duy trì như năm 2004 là 18% (1.800đ/cổ phiếu). |
Đối với cán bộ nhân viên làm việc (không kể thời gian thử việc) từ 2 năm trở lên, 30% số cổ phần được duyệt mua và thực mua sẽ do công ty thưởng; 70% số cổ phần được duyệt mua và thực mua sẽ mua với giá bằng 70% mức đấu giá thấp nhất của phần bán ra bên ngoài.
Thậm chí, với một số trường hợp đặc biệt, nhằm thu hút và giữ nhân tài, Hội đồng quản trị có thể giải quyết ưu đãi hơn, không theo chính sách này. Nhân viên mua cổ phần sẽ được hưởng cổ tức tính từ lúc mua, kể cả trong thời gian hạn chế chuyển nhượng.
Cán bộ nhân viên được hưởng cổ tức của số cổ phần dạng này kể từ ngày nộp đủ tiền mua cổ phần (tức kể cả trong thời gian hạn chế chuyển nhượng).
Một đại gia trên TTCK, công ty cổ phần cơ điện lạnh (REE) cũng mới đưa vào áp dụng Chương trình cổ phiếu thưởng nhân viên (ESOP: Employee Stock Ownership Plan).
ESOP là gì?
ESOP được áp dụng cho các nhân viên của toàn nhóm công ty công ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE), bao gồm công ty cổ phần cơ điện lạnh (công ty mẹ) và các công ty con thành viên trực thuộc.
Theo REE, chương trình ESOP được triển khai nhằm tạo điều kiện cho các nhân viên cùng chia sẻ sự phát triển và sự thành công của công ty thông qua việc hưởng cổ tức từ cổ phiếu thưởng và cơ hội được sở hữu cổ phần công ty.
Ông Lục Chánh Trường - Trưởng phòng Tổng hợp REE - cho biết, ESOP được bắt đầu thực hiện từ 12/2004 và kết thúc vào 12/2008. Ban tổ chức ESOP do HĐQT thành lập và chỉ định một thành viên HĐQT làm trưởng ban. Thành viên ESOP gồm các nhân viên được HĐQT đã tuyển chọn.
Cổ phiếu dùng để thưởng cho nhân viên trong ESOP là cổ phiếu ưu đãi được chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông vào năm 2009, hình thức của cổ phiếu này là bút toán ghi sổ. Quyền hưởng cổ tức của loại cổ phiếu này giống như quyền hưởng cổ tức của cổ phiếu phổ thông.
Để được xét chọn tham gia vào ESOP, các nhân viên (ứng cử viên) phải là người quản lý cao cấp; kinh doanh giỏi, kỹ sư giỏi, chuyên viên đặc trách; các nhân viên mới có tài đức được tuyển dụng từ mọi nguồn.
Sau khi thỏa thuận các điều kiện cơ bản trên, nhân viên nào muốn tham gia vào ESOP phải đệ trình lên Ban tổ chức ESOP một chương trình hành động - đây là một cam kết của ứng cử viên nêu ra kế hoạch hành động cụ thể cho từng năm.
Tuy nhiên có những trường hợp ứng viên không cần đăng ký kế hoạch hành động. Khi Tổng giám đốc thấy rằng một nhân viên nào đó đã hoàn thành nhiệm vụ rất xuất sắc được chỉ ra cụ thể, thì sẽ ưu tiên xét chọn tham gia vào ESOP mà không phải đăng ký trước.
Căn cứ theo các chương trình hành động đã đăng ký, Ban tổ chức ESOP sẽ xét thưởng cổ phiếu cho thành viên dựa trên kết quả thực hiện của họ.
Khi tham gia vào ESOP, các thành viên được công ty thưởng "cổ phiếu ưu đãi được chuyển đổi" để hưởng cổ tức và cơ hội được sở hữu cổ phiếu phổ thông. Đồng thời, được hưởng cổ tức của các cổ phiếu ưu đãi với tỷ suất cổ tức giống như cổ phiếu phổ thông đang lưu hành của doanh nghiệp.
Vào đầu năm 2009, tất cả các cổ phiếu ưu đãi của các thành viên ESOP sẽ được quyền tự do chuyển nhượng và là cổ phiếu phổ thông của công ty. Tỷ lệ chuyển đổi là 1:1, tức là 01 cổ phiếu ưu đãi được chuyển thành 01 cổ phiếu phổ thông.
Thành viên ESOP cũng được biết về các thông tin hoạt động của công ty.
Số lượng cổ phiếu thưởng cho từng đối tượng hàng năm tương đương giá trị từ 3 triệu đồng đến 50 triệu đồng. Trong trường hợp đặc biệt, đối với các thành viên hoàn thành vượt bậc và xuất sắc chương trình hành động đã đăng ký, thì số lượng cổ phiếu được thưởng sẽ cao hơn.
Để được hưởng cổ tức liên tục (tương ứng với số lượng cổ phiếu thưởng ESOP mà thành viên ESOP đang nắm giữ) và được chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông đối với cổ phiếu ưu đãi mà công ty thưởng qua ESOP vào năm 2009, các thành viên phải nỗ lực liên tục trong việc duy trì các điều kiện và tiêu chuẩn của ESOP. Đối với các thành viên không hoàn thành các chương trình hành động cũng như duy trì các điều kiện và tiêu chuẩn của chương trình ESOP, từng trường hợp cụ thể sẽ bị thu hồi cổ phiếu thưởng.
Chương trình cổ phiếu thưởng nhân viên của công ty cổ phần Cơ Điện Lạnh là một chương trình ''mở''. Việc tuyển chọn mới và tái tuyển chọn các nhân viên của REE đủ điều kiện tham gia vào ESOP được thực hiện hàng năm bởi Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc.
Các Giám đốc và Phó Giám đốc: phải hoàn thành từ tốt đến xuất sắc nhiệm vụ kinh doanh, cụ thể là đạt từ 80% trở lên các chỉ tiêu doanh thu, lợi nhuận và chỉ tiêu tài chính khác đã đăng ký trong bảng kế hoạch hành động; Mỗi thành viên phải nêu được 2 đến 3 vấn đề cần làm để cải thiện nâng cao qui trình quản trị kinh doanh.
Với chức vụ trưởng phòng kinh doanh, phải đạt từ 80% trở lên các chỉ tiêu về doanh thu, doanh số ký Hợp đồng, thu tiền công nợ... Trong năm phải nêu ra 2 vấn đề cần cải thiện về hoạt động kinh doanh của bộ phận mình. Nhân viên kinh doanh cũng phải hoàn thành hay vượt chỉ tiêu về doanh số và thu tiền công nợ.
Các Trưởng phòng khác và kỹ sư: tùy theo vị trí của mình cần đăng ký và thực hiện 3 chỉ tiêu cơ bản liên quan đến công việc và đề ra 2 vấn đề cần cải tiến.
Nhân viên giỏi là "kho báu", quyết định sự thành bại của mỗi doanh nghiệp. (Ảnh: Nguyên Vũ) |
Cả Kinh Đô và REE đều thực hiện ESOP
Ngoài ra, việc bán cổ phiếu cho các cán bộ nhân viên, đã biến họ thành cổ đông của doanh nghiệp, điều này giúp gắn liền quyền lợi của họ với sự phát triển của công ty và ngăn ngừa những xung đột về quyền lợi có thể phát sinh.
Lãnh đạo Công ty cổ phần Kinh Đô miền Bắc cho biết, một chiến lược đúng đắn với thương hiệu, nhãn hiệu được khẳng định kết hợp với nguồn nhân lực mạnh, sản phẩm chất lượng cao, tiềm năng thị trường... chắc chắn tạo nên sức mạnh vững chắc để công ty phát triển. Cổ phiếu của công ty sẽ thu hút được nhiều cổ đông và các nhà đầu tư.
Với REE, họ cũng xác định, ESOP là công cụ của Ban quản trị công ty dùng để thu hút, lưu giữ các nhân viên chủ chốt giàu năng lực và kinh nghiệm. Công cụ này cũng tạo động lực cho các nhân viên có điều kiện phấn đấu liên tục, cùng góp sức vào công cuộc phát triển doanh nghiệp và cùng hưởng những kết quả với tư cách là cổ đông.
Theo bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty cổ phần cơ điện lạnh, cho tới thời điểm họ ban hành Quy chế ESOP, chưa có một văn bản pháp qui nào của Nhà nước Việt Nam qui định về ESOP. Trong tương lai, nếu có qui định pháp luật liên quan đến ESOP được ban hành, Qui chế ESOP của công ty cổ phần Cơ điện Lạnh sẽ phải được điều chỉnh cho phù hợp.
Sự thành công của bất cứ công ty nào đều phụ thuộc phần lớn vào chất lượng đội ngũ nhân viên: trình độ, kỹ năng, sự trung thành và lòng nhiệt tình cùng với tinh thần trách nhiệm cao. Để DN tiếp tục gặt hái thành quả mỹ mãn, bền vững và lâu dài, nhân viên là một đối tượng quan trọng nhất cần được chăm sóc đặc biệt. Ngoài tiền lương, môi trường làm việc, được đào tạo, cơ hội thăng tiến… các nhân viên nói chung và đặc biệt là nhân viên chủ chốt - họ quyết định sự thành bại của công ty – cần được quan tâm hơn. Và Chính sách ưu đãi cổ phiếu là một trong những hành động cụ thể thể hiện sự quan tâm này. Ngoài ra, trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, các doanh nghiệp nước ngoài vào hoạt động tại Việt Nam càng nhiều, cũng như điều kiện để xuất khẩu lao động ngày càng dễ. Vì vậy chính sách ưu đãi cổ phần sẽ phần nào giúp hạn chế chảy máu nguồn nhân lực đối với công ty Việt nam. Về mặt quản lý Nhà nước, để khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng chính sách ưu đãi cổ phần, Nhà nước cần nghiên cứu xem xét để chuẩn hoá công cụ này và có qui định khuyến khích phù hợp, chẳng hạn: Xem các nguồn khinh phí của DN dùng để tài trợ cho chính sách ưu đãi cổ phần là một loại chi phí hợp lý và không phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Đối với người lao động, không tính thuế thu nhập cá nhân cho tất cả các khoản thu nhập có được từ việc hưởng chính sách ưu đãi cổ phần này. (Ông Lục Chánh Trường - Công ty cổ phần cơ điện lạnh - REE) |
-
Hồng Phúc