(VietNamNet) - Thứ trưởng Tài chính Trần Văn Tá đã giải thích những cái khó của Chính phủ về việc phải tăng giá xăng dầu thêm 800 đồng/lít.

>> Giờ G tại những cây xăng

Trong cuộc họp báo vừa diễn ra sáng nay (3/7) tại Hà Nội về việc tăng giá xăng dầu, ông Tá thừa nhận, việc tăng giá xăng trong bối cảnh giá cả tiêu dùng vẫn ở mức cao có thể coi là giải pháp tình thế trong điều kiện hiện nay. "Điều chỉnh giá xăng sẽ không tránh khỏi việc đời sống của người dân bị ảnh hưởng và Nhà nước sẽ cố gắng hết sức để hạn chế tác động xấu của giá cả. Đồng thời, Chính phủ sẽ có những chính sách đi kèm hợp lý".

Chi phí vận tải sẽ tăng từ 2,82% đến 5,72%

Theo công bố của Bộ Tài chính và Thương mại, việc tăng giá xăng lần này sẽ khiến đầu vào của sản xuất ximăng sẽ đội thêm 10% chi phí. Ngành đánh bắt thuỷ sản sẽ thêm 9%; chi phí vận tải sẽ tăng từ 2,82% đến 5,72%. Trong đó, chi phí đầu vào với việc kinh doanh vận tải đường bộ sẽ tăng 5,72%, đường sắt 2,82% và đường sông 3,44%.

Thứ trưởng Trần Văn Tá: "Việc tăng giá xăng dầu là tất yếu". Ảnh: Hồng Phúc

Với ngành điện, dự kiến chi phí đầu vào sẽ tăng thêm 1,3%, các ngành nông nghiệp nông thôn sẽ tăng 0,1% đến trên 1%; sản xuất cà phê tăng trên 1% chi phí.

Tuy nhiên, thứ trưởng Trần Văn Tá khẳng định, tuy giá đầu vào tăng nhưng Chính phủ đã có chỉ thị, tuyệt đối cấm các ngành điện, than, xi măng tăng giá từ nay đến hết năm 2005. 

Bộ Thương mại cho biết, họ cũng đã chỉ đạo các đầu mối nhập khẩu xăng dầu đảm bảo nguồn cung ổn định (cả về số lượng và chủng loại); kiểm tra, kiểm soát các đại lý, cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên cả nước bán đúng giá quy định, xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, gian lận thương mại.
 

Dầu thô không đủ bù đắp

Trả lời câu hỏi của các nhà báo về việc nguồn thu từ xuất khẩu dầu thô có bù đắp được cho giá nhập khẩu xăng dầu, ông Tá cho biết, nguồn thu từ dầu thô năm 2005 dự kiến sẽ đạt 54.500 tỷ với sản lượng đạt 18,3 triệu tấn. Con số này tăng cao so với dự kiến hồi đầu năm là 16.500 tỷ. Nhưng theo quy định, Công ty liên doanh dầu khí VietsoPetro được giữ lại 50% số tăng để tái đầu tư nên ngân sách Nhà nước khi hạch toán gần như không được thêm là bao.

"Chúng ta phải chấp nhận mặt bằng giá mới"

Quyết định tăng giá xăng dầu được đưa ra, theo ông Tá, là do giá dầu trên thị trường thế giới liên tục tăng cao, dao động trong khoảng từ 55-60 USD/thùng (cá biệt lên tới 61 USD/thùng ngày 27/6). Với mức giá này, việc kinh doanh tất cả các chủng loại xăng, dầu tại Việt Nam đều lỗ lớn: dầu hoả lỗ 3.100 đồng/lít, diesel lỗ 2.600 đồng/lít, ma dút lỗ 1.300 đồng/lít, xăng lỗ 314 đồng/lít.

Vì vậy, nếu giữ theo mức giá cũ (điều chỉnh ngày 29/3), ngân sách nhà nước sẽ phải bù lỗ cho mặt hàng xăng dầu khoảng từ 9.300-10.000 tỷ đồng từ nay đến cuối năm (6 tháng đầu năm đã bù lỗ 6.454 tỷ đồng) và dự kiến cả năm khoản bù lỗ này sẽ lên tới hơn 15.700 tỷ đồng. Ngoài ra, ngân sách cũng bị thiệt hại khoảng gần 1.000 tỷ đồng do hạ thuế nhập khẩu xăng dầu xuống 0% và nguồn thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp giảm...

Cũng chính do giá xăng dầu trong nước thấp hơn giá thế giới và đặc biệt là thấp hơn nhiều các nước trong khu vực (từ 2.000 đồng/lít đến 4.700 đồng/lít) nên đã dẫn đến tình trạng "chảy máu xăng dầu" qua biên giới, phổ biến là ở các tỉnh Kiên Giang, Tây Ninh và Cao Bằng.

Theo Thứ trưởng Trần Văn Tá, trong điều kiện hội nhập với kinh tế thế giới hiện nay, chúng ta phải chấp nhận và thích ứng với mặt bằng giá mới. "Chúng ta không thể và cũng không có khả năng giữ hệ thống giá trong nước biệt lập với thị trường thế giới, trong đó có giá xăng dầu", ông Tá nói.

Tuy nhiên, Việt Nam sẽ phải có lộ trình thích hợp để bảo đảm được yêu cầu tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và phát triển sản xuất, giảm sức ép bù lỗ cho ngân sách cũng như tới đời sống xã hội... Trước mắt, Nhà nước sẽ điều chỉnh giá xăng dầu cho gần sát với giá thế giới nhưng tiến tới, các doanh nghiệp sẽ tự điều chỉnh giá kinh doanh theo đúng giá thị trường. Lần điều chỉnh này là một bước của lộ trình, với mục tiêu là "xăng đảm bảo kinh doanh, không bù lỗ mà chỉ bủ lỗ cho dầu hoả".

Trước tình hình đó, Bộ Tài chính đã có công điện gửi tất cả các Bộ và địa phương trong cả nước thực hiện nghiêm những quy định về tiết kiệm về của Thủ tướng Chính phủ, cố gắng giảm chi phí (trong đó có xăng dầu) để giảm giá thành, trong đó các cơ quan tiếp tục phải giảm 10% chi phí xăng dầu... để tạo ổn định, phát triển sản xuất-kinh doanh.

• Hồng Phúc